Proverbiorum 20

1 luxuriosa res vinum et tumultuosa ebrietas quicumque his delectatur non erit sapiens

شەراب گاڵتەجاڕە و مەستی غەڵبەغەڵب دەکات، ئەوەی پێی وێڵ بێت دانا نییە.

2 sicut rugitus leonis ita terror regis qui provocat eum peccat in animam suam

هەڵچوونی پاشا وەک نەڕەی شێرە، ئەوەی تووڕەیی بکات لە دژی گیانی خۆی تاوان دەکات.

3 honor est homini qui separat se a contentionibus omnes autem stulti miscentur contumeliis

وازهێنان لە ناکۆکی ڕێزدارییە بۆ پیاو، بەڵام هەموو گێلێک هەڵیدەگیرسێنێت.

4 propter frigus piger arare noluit mendicabit ergo aestate et non dabitur ei

لە زستاندا تەمبەڵ زەوی ناکێڵێت، بۆیە لە کاتی دروێنەدا داوای بەرهەم دەکات و دەستی ناکەوێت.

5 sicut aqua profunda sic consilium in corde viri sed homo sapiens exhauriet illud

پلان لە دڵی مرۆڤدا ئاوێکی قووڵە، بەڵام تێگەیشتوو دەریدەهێنێت.

6 multi homines misericordes vocantur virum autem fidelem quis inveniet

زۆر کەس بانگەشەی خۆشەویستی نەگۆڕ دەکەن، بەڵام کەسی جێگای متمانە کێ دەیدۆزێتەوە؟

7 iustus qui ambulat in simplicitate sua beatos post se filios derelinquet

کەسی ڕاستودروست بە ڕێگای تەواوی خۆیدا دەڕوات، دوای خۆی خۆزگە بە منداڵەکانی دەخوازرێت.

8 rex qui sedet in solio iudicii dissipat omne malum intuitu suo

پاشای دانیشتوو لەسەر تەختی دادوەری، بە چاوەکانی هەموو خراپەیەک شەن دەکات.

9 quis potest dicere mundum est cor meum purus sum a peccato

کێیە دەڵێت: «دڵی خۆمم بێگەرد ڕاگرت، پاک بوومەوە لە گوناهم»؟

10 pondus et pondus mensura et mensura utrumque abominabile est apud Deum

دوو کێش و دوو پێوانەی لاسەنگ، هەردووکیان قێزەونن لەلای یەزدان.

11 ex studiis suis intellegitur puer si munda et si recta sint opera eius

تەنانەت منداڵیش بە کردارەکانی دەناسرێت، ئاخۆ کردەوەکەی پاک و ڕاستە.

12 aurem audientem et oculum videntem Dominus fecit utrumque

گوێ کە دەبیستێت و چاو کە دەبینێت، یەزدان دروستکەری هەردووکیانە.

13 noli diligere somnum ne te egestas opprimat aperi oculos tuos et saturare panibus

حەز لە خەو مەکە نەوەک هەژار بیت، چاوت کراوە بێت و تێر نان بە.

14 malum est malum est dicit omnis emptor et cum recesserit tunc gloriabitur

کڕیار دەڵێت: «خراپە، خراپە!» بەڵام کە ڕۆیشت شانازی پێوە دەکات.

15 est aurum et multitudo gemmarum vas autem pretiosum labia scientiae

زێڕ هەیە و یاقووت زۆرە، بەڵام لێوی زانیاری گەوهەرێکی بەهادارە.

16 tolle vestimentum eius qui fideiussor extitit alieni et pro extraneis aufer pignus ab eo

ئەگەر کەسێک بووە کەفیلی نامۆیەک کەواکەی لێ وەربگرە، بۆ بێگانەیەکیش بارمتەی لێ وەربگرە.

17 suavis est homini panis mendacii et postea implebitur os eius calculo

بەتامە بۆ مرۆڤ نانی بە فێڵ، بەڵام دواتر دەمی پڕ دەبێت لە چەو.

18 cogitationes consiliis roborantur et gubernaculis tractanda sunt bella

پلانەکان بە ئامۆژگاری دێنە دی، بە ڕاوێژ بجەنگە.

19 ei qui revelat mysteria et ambulat fraudulenter et dilatat labia sua ne commiscearis

دەمشڕ نهێنی ئاشکرا دەکات، بۆیە تێکەڵی چەنەباز مەبە.

20 qui maledicit patri suo et matri extinguetur lucerna eius in mediis tenebris

ئەوەی نەفرەت لە دایک و باوکی بکات، لەناو جەرگەی تاریکیدا چرای دەکوژرێتەوە.

21 hereditas ad quam festinatur in principio in novissimo benedictione carebit

میراتێک لە سەرەتای ژیان و بە زوویی دەست بکەوێت لە کۆتاییدا بێ بەرەکەت دەبێت.

22 ne dicas reddam malum expecta Dominum et liberabit te

مەڵێ: «خراپە بە خراپە دەدەمەوە.» چاوەڕێی یەزدان بکە ڕزگارت دەکات.

23 abominatio est apud Deum pondus et pondus statera dolosa non est bona

یەزدان قێزی لە بەکارهێنانی دوو کێشی جیاواز دەبێتەوە، تەرازووی لاسەنگ باش نییە.

24 a Domino diriguntur gressus viri quis autem hominum intellegere potest viam suam

هەنگاوەکانی مرۆڤ لە یەزدانەوەیە، ئیتر مرۆڤ چۆن لە ڕێگای خۆی تێدەگات؟

25 ruina est hominis devorare sanctos et post vota tractare

تەڵەیە بۆ مرۆڤ بە سەرەڕۆیی نەزرێک تەرخان بکات، ئینجا پاش نەزرەکە پرسوڕا بکات.

26 dissipat impios rex sapiens et curvat super eos fornicem

پاشای دانا بەدکاران شەن دەکات، بە جەنجەڕ بەسەریاندا دێت.

27 lucerna Domini spiraculum hominis quae investigat omnia secreta ventris

چرای یەزدان ڕۆحی مرۆڤ دەپشکنێت، هەروەها هەموو ناخی دەروونیش.

28 misericordia et veritas custodiunt regem et roboratur clementia thronus eius

خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی پاشا دەپارێزن، بە خۆشەویستی نەگۆڕ تەختی دەچەسپێت.

29 exultatio iuvenum fortitudo eorum et dignitas senum canities

شانازی لاوان هێزیانە، ڕیش سپیێتیش شکۆمەندی پیرانە.

30 livor vulneris absterget mala et plagae in secretioribus ventris

برینی لێدان خراپە پاک دەکاتەوە، لێدانی قامچیش ناخی دەروون.