Proverbiorum 19
1 melior est pauper qui ambulat in simplicitate sua quam torquens labia insipiens
MAIKAI ka mea ilihune i hele ma kona pololei, Mamua o ka mea lehelehe wahahee, a lapuwale hoi.
2 ubi non est scientia animae non est bonum et qui festinus est pedibus offendit
O ka uhane i nele i ka ike, he pono ole ia; O ka mea i wikiwiki na wawae, hele hewa no ia.
3 stultitia hominis subplantat gressus eius et contra Deum fervet animo suo
O ka lapuwale o ke kanaka, oia ka i hookapae i kona aoao; A ukiuki aku kona naau ia Iehova.
4 divitiae addunt amicos plurimos a paupere autem et hii quos habuit separantur
O ka waiwai ka mea e hoonui ai i na makamaka; Ua hookaawaleia hoi ka mea ilihune mai kona hoanoho aku.
5 testis falsus non erit inpunitus et qui mendacia loquitur non effugiet
O ka mea hoike wahahee, aole e ole kona hoopaiia mai; O ka mea olelo wahahee hoi, aole ia e pakele.
6 multi colunt personam potentis et amici sunt dona tribuenti
Nui ka poe hoopili aku i ke alii; He hoalauna hoi kela mea keia mea no ke kanaka haawi wale.
7 fratres hominis pauperis oderunt eum insuper et amici procul recesserunt ab eo qui tantum verba sectatur nihil habebit
Pau loa ka poe hoahanau o ka mea nele i ke aloha ole ia ia; Haalele loa hoi kona mau hoalauna ia ia; Hahai oia me na olelo, aole lakou.
8 qui autem possessor est mentis diligit animam suam et custos prudentiae inveniet bona
O ka mea loaa ia ia ka naauao oia ke aloha i kona uhane; O ka mea hoopaa i ka ike, e loaa ia ia ka pono.
9 testis falsus non erit inpunitus et qui loquitur mendacia peribit
O ka mea hoike wahahee, aole e ole kona ahewaia mai, O ka mea olelo hoopunipuni, e make oia.
10 non decent stultum deliciae nec servum dominari principibus
Aole i ku pono ka hanohano i ka mea lapuwale; Aole loa hoi i ke kauwa, ke noho maluna o na'lii.
11 doctrina viri per patientiam noscitur et gloria eius est iniqua praetergredi
O ko ke kanaka naauao, oia ke hoopanee aku i ka huhu; O kona naui hoi, oia ke kala ana i ka hala.
12 sicut fremitus leonis ita et regis ira et sicut ros super herbam ita hilaritas eius
He uwo ana me he liona la ka huhu o ke alii; E like hoi me ka hau ma ka weuweu kona lokomaikai.
13 dolor patris filius stultus et tecta iugiter perstillantia litigiosa mulier
He mea poino i ka makuakane ke keiki lapuwale; He kulu mau ana ka hoopaapaa o ka wahine.
14 domus et divitiae dantur a patribus a Domino autem proprie uxor prudens
O ka hale a me ka waiwai, oia ka hooilina no na makua mai; Na Iehova mai hoi ka wahine manao pono.
15 pigredo inmittit soporem et anima dissoluta esuriet
O ka palaualelo ka mea e poho ai iloko o ka hiamoe nui; A o ka uhane hoomolowa, e pololi no ia.
16 qui custodit mandatum custodit animam suam qui autem neglegit vias suas mortificabitur
O ka mea malama i ke kanawai, oia ka i malama i kona uhane; O ka mea malama ole i kona aoao, e make no ia.
17 feneratur Domino qui miseretur pauperis et vicissitudinem suam reddet ei
O ka mea manawalea aku i ka ilihune, haawi aku oia na Iehova; A o kana mea i haawi ai, na kela no e hoihoi mai ia ia.
18 erudi filium tuum ne desperes ad interfectionem autem eius ne ponas animam tuam
E haua i kau keiki oi laua ka manao nona, Mai menemene kou uhane no kona uwe ana.
19 qui inpatiens est sustinebit damnum et cum rapuerit aliud adponet
O ka mea huhu nui, e hooukuia oia; Ina paha e hookuu aku oe ia ia, pono e hana hou no.
20 audi consilium et suscipe disciplinam ut sis sapiens in novissimis tuis
E hoolohe i ka oleloao, e haliu hoi i ke aoia mai, I naauao oe i kou hopena.
21 multae cogitationes in corde viri voluntas autem Domini permanebit
Nui na manao maloko o ka naau o ke kanaka, Aka, o ka manao o Iehova, oia ke ku paa.
22 homo indigens misericors est et melior pauper quam vir mendax
O ka nani o ke kanaka, oia kona lokomaikai; Maikai hoi ke kanaka ilihune mamua o ka mea wahahee.
23 timor Domini ad vitam et in plenitudine commorabitur absque visitatione pessimi
O ka makau ia Iehova, oia ke ola; E noho oluolu oia, aole e ike mai ka hewa ia ia.
24 abscondit piger manum suam sub ascella nec ad os suum adplicat eam
Hookomo ka mea palaualelo i kona lima iloko o ka umeke, Aole oia e hoihoi hou aku ia i kona waha.
25 pestilente flagellato stultus sapientior erit sin autem corripueris sapientem intelleget disciplinam
E pepehi i ka mea hoowahawaha, a e ao ka mea malama ole; E ao aku hoi i ka mea noonoo, a e ike oia i ka naauao.
26 qui adfligit patrem et fugat matrem ignominiosus est et infelix
O ka mea hao i kona makuakaue, a hookuke aku i kona makuwahine, Oia ke keiki hoino, a me ka hoohilahila.
27 non cesses fili audire doctrinam nec ignores sermones scientiae
Ua oki, e kuu keiki, mai hoolohe i ke ao ana, E hooauwana ai mai ka olelo aku o ka ike.
28 testis iniquus deridet iudicium et os impiorum devorat iniquitatem
I aia ka mea hoike, hoowahawaha oia i ka pololei; O ka waha o ka poe hewa, moni no ia i ka ino.
29 parata sunt derisoribus iudicia et mallei percutientes stultorum corporibus
Ua makaukau ka hoopaiia no ka poe haakei, O ka haua hoi no ke kua o ka poe lapuwale.
