Proverbiorum 15

1 responsio mollis frangit iram sermo durus suscitat furorem

جواب ملایم خشم را فرو می‌نشاند، اما جواب تند آن را بر می‌انگیزاند.

2 lingua sapientium ornat scientiam os fatuorum ebullit stultitiam

از زبان مرد دانا حکمت می‌چکد، اما از دهان آدم نادان حماقت بیرون می‌آید.

3 in omni loco oculi Domini contemplantur malos et bonos

خدا همه جا را زیر نظر دارد و ناظر اعمال نیکان و بدان است.

4 lingua placabilis lignum vitae quae inmoderata est conteret spiritum

زبان شفابخش درخت حیات است، اما زبان فریبکار روح را در هم می‌شکند.

5 stultus inridet disciplinam patris sui qui autem custodit increpationes astutior fiet

شخص نادان نصیحت پدر خود را خوار می‌شمارد، ولی فرزند عاقل تأدیب پدرش را می‌پذیرد.

6 domus iusti plurima fortitudo et in fructibus impii conturbatur

در خانهٔ شخص درستکار گنج فراوان است، اما دسترنج آدمهای بدکار برای ایشان تلخکامی به بار می‌آورد.

7 labia sapientium disseminabunt scientiam cor stultorum dissimile erit

حکمت توسط دانایان منتشر می‌شود نه به‌وسیلۀ جاهلانی که در آنها راستی نیست.

8 victimae impiorum abominabiles Domino vota iustorum placabilia

خداوند از قربانیهای بدکاران نفرت دارد، اما از دعای درستکاران خشنود است.

9 abominatio est Domino via impii qui sequitur iustitiam diligetur ab eo

خداوند از اعمال بدکاران متنفر است، اما پیروان راستی را دوست می‌دارد.

10 doctrina mala deserenti viam qui increpationes odit morietur

کسانی که راه راست را ترک گفته‌اند تنبیه سختی در انتظارشان است و اگر نخواهند تنبیه و اصلاح شوند خواهند مرد.

11 infernus et perditio coram Domino quanto magis corda filiorum hominum (Sheol h7585)

حتی دنیای مردگان از نظر خداوند پنهان نیست، چه رسد به افکار انسان! (Sheol h7585)

12 non amat pestilens eum qui se corripit nec ad sapientes graditur

کسی که کارش مسخره کردن است از نزدیک شدن به افراد دانا خودداری می‌کند چون دوست ندارد سرزنش آنان را بشنود.

13 cor gaudens exhilarat faciem in maerore animi deicitur spiritus

دل شاد، چهره را شاداب می‌سازد، اما تلخی دل، روح را افسرده می‌کند.

14 cor sapientis quaerit doctrinam et os stultorum pascetur inperitia

شخص دانا تشنهٔ دانایی است، اما نادان خود را با حماقت سیر می‌کند.

15 omnes dies pauperis mali secura mens quasi iuge convivium

انسان وقتی غمگین است همه چیز به نظرش بد می‌آید، اما وقتی دلش شاد است هر چیزی او را خوشحال می‌کند.

16 melius est parum cum timore Domini quam thesauri magni et insatiabiles

دارایی کم همراه با خداترسی بهتر است از ثروت هنگفت با اضطراب.

17 melius est vocare ad holera cum caritate quam ad vitulum saginatum cum odio

نان خشک خوردن در جایی که محبت هست، بهتر است از غذای شاهانه خوردن در جایی که نفرت وجود دارد.

18 vir iracundus provocat rixas qui patiens est mitigat suscitatas

آدم تندخو نزاع به پا می‌کند، ولی شخص صبور دعوا را فرو می‌نشاند.

19 iter pigrorum quasi sepes spinarum via iustorum absque offendiculo

راه آدم تنبل با خارها پوشیده است، اما راه شخص درستکار شاهراهی هموار است.

20 filius sapiens laetificat patrem et stultus homo despicit matrem suam

فرزند دانا پدرش را خوشحال می‌کند، اما فرزند نادان مادرش را تحقیر می‌نماید.

21 stultitia gaudium stulto et vir prudens dirigit gressus

آدم نادان از کارهای ابلهانه لذت می‌برد، اما شخص فهمیده از راه راست منحرف نمی‌شود.

22 dissipantur cogitationes ubi non est consilium ubi vero plures sunt consiliarii confirmantur

نقشه‌ای که بدون مشورت کشیده شود، با شکست مواجه می‌گردد، اما مشورت بسیار، باعث موفقیت می‌شود.

23 laetatur homo in sententia oris sui et sermo oportunus est optimus

انسان وقتی جواب درست می‌دهد از آن لذت می‌برد. چه عالی است سخنی که بجا گفته شود!

24 semita vitae super eruditum ut declinet de inferno novissimo (Sheol h7585)

راه دانایان به سوی حیات بالا می‌رود و آنها را از فرو رفتن به جهنم باز می‌دارد. (Sheol h7585)

25 domum superborum demolietur Dominus et firmos facit terminos viduae

خداوند خانه متکبران را از بین می‌برد، اما ملک بیوه‌زنان را حفظ می‌کند.

26 abominatio Domini cogitationes malae et purus sermo pulcherrimus

خداوند از نقشه‌های پلید متنفر است، ولی افکار پاک مورد پسند او می‌باشند.

27 conturbat domum suam qui sectatur avaritiam qui autem odit munera vivet

کسی که دنبال سود نامشروع می‌رود به خانواده‌اش لطمه می‌زند، اما شخصی که از رشوه نفرت دارد زندگی خوبی خواهد داشت.

28 mens iusti meditatur oboedientiam os impiorum redundat malis

شخص نیک قبل از جواب دادن فکر می‌کند، اما شریر زود جواب می‌دهد و مشکلات به بار می‌آورد.

29 longe est Dominus ab impiis et orationes iustorum exaudiet

خداوند از بدکاران دور است، ولی دعای نیکان را می‌شنود.

30 lux oculorum laetificat animam fama bona inpinguat ossa

دیدن صورت شاد و شنیدن خبر خوش به انسان شادی و سلامتی می‌بخشد.

31 auris quae audit increpationes vitae in medio sapientium commorabitur

کسی که انتقادهای سازنده را بپذیرد، جزو دانایان به حساب خواهد آمد.

32 qui abicit disciplinam despicit animam suam qui adquiescit increpationibus possessor est cordis

کسی که تأدیب را نپذیرد به خودش لطمه می‌زند، ولی هر که آن را بپذیرد دانایی کسب می‌کند.

33 timor Domini disciplina sapientiae et gloriam praecedit humilitas

خداترسی به انسان حکمت می‌آموزد و فروتنی برای او عزت و احترام به بار می‌آورد.