Proverbiorum 15
1 responsio mollis frangit iram sermo durus suscitat furorem
Okuddamu n’eggonjebwa kumalawo ekiruyi, naye ekigambo eky’obukambwe kisaanuula obusungu.
2 lingua sapientium ornat scientiam os fatuorum ebullit stultitiam
Olulimi lw’omugezi lwogera by’amagezi, naye akamwa k’abasirusiru kafukumula busirusiru bwereere.
3 in omni loco oculi Domini contemplantur malos et bonos
Amaaso ga Mukama galaba buli wantu, alaba abatuukirivu n’abakozi b’ebibi.
4 lingua placabilis lignum vitae quae inmoderata est conteret spiritum
Olulimi oluzimba muti gwa bulamu, naye olulimi olulimba lubetenta omutima.
5 stultus inridet disciplinam patris sui qui autem custodit increpationes astutior fiet
Omusirusiru anyooma okubuulirirwa kwa kitaawe, naye omutegeevu assaayo omwoyo eri okunenyezebwa.
6 domus iusti plurima fortitudo et in fructibus impii conturbatur
Mu nnyumba y’omutuukirivu mubaamu obugagga bungi, naye omukozi w’ebibi by’afuna, bimuleetera emitawaana.
7 labia sapientium disseminabunt scientiam cor stultorum dissimile erit
Akamwa k’amagezi kabunyisa okumanya, naye omutima gw’abasirusiru si bwe gukola.
8 victimae impiorum abominabiles Domino vota iustorum placabilia
Ssaddaaka y’aboonoonyi ya muzizo eri Mukama, naye okusaba kw’abalongoofu lye ssanyu lye.
9 abominatio est Domino via impii qui sequitur iustitiam diligetur ab eo
Ekkubo ly’omwonoonyi lya muzizo eri Mukama, naye Mukama ayagala oyo anoonya obutuukirivu.
10 doctrina mala deserenti viam qui increpationes odit morietur
Oyo aleka ekkubo ettuufu alikangavvulwa n’amaanyi, n’oyo akyawa okunenyezebwa alifa.
Okufa n’okuzikirira biri mu maaso ga Mukama, n’okulaba alaba nnyo emitima gy’abaana b’abantu! (Sheol h7585)
12 non amat pestilens eum qui se corripit nec ad sapientes graditur
Omunyoomi tayagala kunenyezebwa, era teeyeebuuza ku b’amagezi.
13 cor gaudens exhilarat faciem in maerore animi deicitur spiritus
Omutima omusanyufu guleeta essanyu ku maaso, naye omutima omunyiikaavu gunafuya emmeeme.
14 cor sapientis quaerit doctrinam et os stultorum pascetur inperitia
Omutima omutegeevu gunoonya okumanya, naye akamwa k’abasirusiru kalya busirusiru.
15 omnes dies pauperis mali secura mens quasi iuge convivium
Omuntu bw’aba omunyiikaavu, buli kimu kimwononekera, naye omutima omusanyufu gujaguza buli kaseera.
16 melius est parum cum timore Domini quam thesauri magni et insatiabiles
Okuba n’akatono ng’otya Mukama, kusinga okuba n’ebingi naye ng’oli mu mitawaana.
17 melius est vocare ad holera cum caritate quam ad vitulum saginatum cum odio
Okulya emmere ng’eriko enva endiirwa awali okwagalana, kisinga okuliirako ebyassava awali obukyayi.
18 vir iracundus provocat rixas qui patiens est mitigat suscitatas
Omuntu asunguwala amangu asaanuula oluyombo, naye omugumiikiriza akakkanya embeera.
19 iter pigrorum quasi sepes spinarum via iustorum absque offendiculo
Ekkubo ly’omugayaavu lijjula amaggwa, naye ekkubo ly’omutuukirivu golokofu.
20 filius sapiens laetificat patrem et stultus homo despicit matrem suam
Omwana omugezi asanyusa kitaawe, naye omuntu omusirusiru anyooma nnyina.
21 stultitia gaudium stulto et vir prudens dirigit gressus
Obusirusiru ssanyu eri oyo atalina magezi, naye omuntu ategeera atambulira mu kkubo eggolokofu.
22 dissipantur cogitationes ubi non est consilium ubi vero plures sunt consiliarii confirmantur
Awatali kuluŋŋamizibwa entegeka zifa, naye awali abawi b’amagezi abangi ziyitamu.
23 laetatur homo in sententia oris sui et sermo oportunus est optimus
Okuddamu obulungi kisanyusa, era kirungi ekigambo ekirungi okujjira mu kiseera ekituufu.
Ekkubo ery’obulamu liyimusa omugezi, ne limuziyiza okukka emagombe. (Sheol h7585)
25 domum superborum demolietur Dominus et firmos facit terminos viduae
Mukama azikiriza ennyumba y’ab’amalala, kyokka akuuma ensalo za nnamwandu.
26 abominatio Domini cogitationes malae et purus sermo pulcherrimus
Enkwe za muzizo eri Mukama, naye ebigambo ebisaanidde, bimusanyusa.
27 conturbat domum suam qui sectatur avaritiam qui autem odit munera vivet
Oyo anoonya okugaggawalira mu bukyamu aleetera ennyumba ye emitawaana, naye oyo akyawa enguzi aliba mulamu.
28 mens iusti meditatur oboedientiam os impiorum redundat malis
Omutima gw’omutuukirivu gufumiitiriza bye gunaayanukula, naye akamwa k’omwonoonyi kafubutula ebitasaana.
29 longe est Dominus ab impiis et orationes iustorum exaudiet
Mukama ali wala n’aboonoonyi, naye awulira okusaba kw’abatuukirivu.
30 lux oculorum laetificat animam fama bona inpinguat ossa
Amaaso agajjudde essanyu gasanyusa omutima, n’amawulire amalungi galeetera amagumba obulamu.
31 auris quae audit increpationes vitae in medio sapientium commorabitur
Oyo assaayo omwoyo eri okunenyezebwa okuleeta obulamu, alituula wamu n’abagezi.
32 qui abicit disciplinam despicit animam suam qui adquiescit increpationibus possessor est cordis
Agayaalirira okubuulirirwa yeerumya yekka, naye oyo assaayo omwoyo eri okunenyezebwa afuna okutegeera.
33 timor Domini disciplina sapientiae et gloriam praecedit humilitas
Okutya Mukama kuyigiriza omuntu amagezi, n’obwetoowaze kye kitiibwa ky’omuntu oyo.
