Proverbiorum 15
1 responsio mollis frangit iram sermo durus suscitat furorem
O KA olelo akahai, oia ke pale ae i ka huhu; O ka olelo huhu hoi, oia ke hoala ae i ka inaina.
2 lingua sapientium ornat scientiam os fatuorum ebullit stultitiam
O ke elelo o ka poe akamai, hoike pololei aku ia i ka ike; O ka waha hoi o ka poe lapuwale, hu ae la ia i ka lapuwale.
3 in omni loco oculi Domini contemplantur malos et bonos
Ma na wahi a pau na maka o Iehova, E haka pono ana i na mea hewa a me na mea maikai
4 lingua placabilis lignum vitae quae inmoderata est conteret spiritum
O ke elelo akahai oia ka laau o ke ola; O ka awahia iloko o ia mea, oia ka nahae ana o ka uhane.
5 stultus inridet disciplinam patris sui qui autem custodit increpationes astutior fiet
Hoowahawaha ka mea lapuwale i ke aoia mai e kona makua, O ka mea hoolohe i ke aoia mai, oia ka mea naauao.
6 domus iusti plurima fortitudo et in fructibus impii conturbatur
O ka hale o ka mea pono, he waiwai nui; Ma na mea i hoahuia e ka mea hewa, he poino.
7 labia sapientium disseminabunt scientiam cor stultorum dissimile erit
O na lehelehe o ka poe akamai hoolaha no i ka ike; O ka naau o ka poe lapuwale, aole pela.
8 victimae impiorum abominabiles Domino vota iustorum placabilia
O ka mohai o ka poe hewa, he hoopailua ia ia Iehova; O ka pule a ka poe pololei, oia kona makemake.
9 abominatio est Domino via impii qui sequitur iustitiam diligetur ab eo
He hoopailua ia Iehova ka aoao o ka mea hewa; O ka mea hahai mahope o ka pono, oia kana mea i aloha ai.
10 doctrina mala deserenti viam qui increpationes odit morietur
O ka hoopaiia mai, he mea kaumaha ia i ka mea haalele i ka aoao; O ka mea hoowahawaha hoi i ke aoia mai, e make oia.
O ka lua a me ka make, aia no imua o Iehova; Pela io no ka naau o na keiki a na kanaka. (Sheol h7585)
12 non amat pestilens eum qui se corripit nec ad sapientes graditur
Aole i aloha aku ka mea hoowahawaha i ka mea i ao mai ia ia; Aole hoi oia e hele i ka poe naauao.
13 cor gaudens exhilarat faciem in maerore animi deicitur spiritus
Ina olioli ka naau, oluolu no hoi ka maka; A i kaumaha ka naau, nahae no ka uhane.
14 cor sapientis quaerit doctrinam et os stultorum pascetur inperitia
O ka naau o ka mea naauao, imi oia i ka ike; O ka waha o ka poe naaupo, paina no ia i ka lapuwale.
15 omnes dies pauperis mali secura mens quasi iuge convivium
Poino no na la a pau o ka poe popilikia; O ka mea naau oluolu, he ahaaina mau no kana.
16 melius est parum cum timore Domini quam thesauri magni et insatiabiles
Maikai kahi mea iki me ka makau ia Iehova, Mamua o ka waiwai nui ke pili pu me ka hakaka.
17 melius est vocare ad holera cum caritate quam ad vitulum saginatum cum odio
Maikai kahi launahele ke ai me ke aloha pu kekahi, Mamua o ka bipi momona, ina he inaina hoi kekahi.
18 vir iracundus provocat rixas qui patiens est mitigat suscitatas
O ke kanaka huhu, oia ke hoala ae i ka hakaka; O ka mea akahele ka huhu, hoomalielie oia i ka hakaka.
19 iter pigrorum quasi sepes spinarum via iustorum absque offendiculo
O ka aoao o ka mea palaualelo, ua like ia me kahi paapu i na kakalaioa; O ka aoao hoi o ka poe pololei ua hooponoponoia.
20 filius sapiens laetificat patrem et stultus homo despicit matrem suam
O ke keiki akamai, hoohauoli oia i kona makuakane; O ke kanaka lapuwale, hoowahawaha oia i kona makuwahine.
21 stultitia gaudium stulto et vir prudens dirigit gressus
O ka hana lapuwale, he olioli ia i ka naaupo; O ke kanaka naauao hoi, oia ka i hele pololei.
22 dissipantur cogitationes ubi non est consilium ubi vero plures sunt consiliarii confirmantur
Hill hewa na manao, ke ole ke kukakuka ana; A i ka nui o ka poe kukakuka, e paa no.
23 laetatur homo in sententia oris sui et sermo oportunus est optimus
He olioli ko ke kanaka ma ka pane ana o kona waha; O ka huaolelo hoi i ka wa kupono, ua maikai ia.
O ke ala o ke ola, malaila e pii ai ka poe naauao, I pakele ae i ka malu make malalo. (Sheol h7585)
25 domum superborum demolietur Dominus et firmos facit terminos viduae
O ka hale o ka poe haaheo, na Iehova ia e hoohiolo; Hookupaa oia i ka mokuna aina o ka wahinekanemake.
26 abominatio Domini cogitationes malae et purus sermo pulcherrimus
He hoopailua ia Iehova na manao o ka mea hewa; He oluolu nae ka olelo a ka poe maemae.
27 conturbat domum suam qui sectatur avaritiam qui autem odit munera vivet
O ka mea makee waiwai, hana ino loa oia i ko kona hale; A o ka mea hoowahawaha i na makana, e ola ia.
28 mens iusti meditatur oboedientiam os impiorum redundat malis
O ka naau o ka mea pono, noonoo ia i kaua mea e olelo aku ai; O ka waha o ka poe hewa, hu ae la ia i ka ino.
29 longe est Dominus ab impiis et orationes iustorum exaudiet
Ua loihi e aku o Iehova mai ka poe hewa aku; Hoolohe hoi oia i ka pule a ka poe pono.
30 lux oculorum laetificat animam fama bona inpinguat ossa
O ka malamalama o na maka, he mea ia e olioli ai ka naau; A o ka lohe i ka mea maikai, oia ka mea e momona ai na iwi.
31 auris quae audit increpationes vitae in medio sapientium commorabitur
O ka pepeiao o lohe ana i ke aoia mai no ke ola, Noho mau ia iwaena o ka poe naauao.
32 qui abicit disciplinam despicit animam suam qui adquiescit increpationibus possessor est cordis
O ka mea hoole i ke aoia mai, oia ka i hoowahawaha i kona uhane iho; O ka mea hoolohe i ke aoia mai e loaa ia ia ka naauao.
33 timor Domini disciplina sapientiae et gloriam praecedit humilitas
O ka makau ia Iehova, oia ka ike ana i ka naauao: O ka naau haahaa mamua ia o ka mahaloia mai.
