Proverbiorum 1
1 parabolae Salomonis filii David regis Israhel
Ang mga proverbio ni Salomon anak nga lalake ni David, hari sa Israel:
2 ad sciendam sapientiam et disciplinam
Sa paghibalo sa kaalam ug pahamangno; Sa pag-ila sa mga pulong salabutan;
3 ad intellegenda verba prudentiae et suscipiendam eruditionem doctrinae iustitiam et iudicium et aequitatem
Sa pagdawat sa pahamangno sa maalamon nga pagbuhat, Sa pagkamatarung ug sa justicia ug sa pagkatul-id;
4 ut detur parvulis astutia adulescenti scientia et intellectus
Sa paghatag ug salabutan sa mga walay-pagtagad, Alang sa batan-ong lalake ang kahibalo ug kabuot:
5 audiens sapiens sapientior erit et intellegens gubernacula possidebit
Aron ang tawo nga manggialamon makadungog, ug magadugang sa kinaadman; Ug aron ang tawo nga masinabuton makabaton sa maayong mga tambag:
6 animadvertet parabolam et interpretationem verba sapientium et enigmata eorum
Sa pagsabut sa usa ka proverbio, ug sa usa ka pulong salabton, Mga pulong sa manggialamon, ug sa ilang mga tigmo.
7 timor Domini principium scientiae sapientiam atque doctrinam stulti despiciunt
Ang pagkahadlok kang Jehova maoy sinugdan sa kahibalo; Apan ang mga buangbuang nagatamay sa kaalam ug pahamangno.
8 audi fili mi disciplinam patris tui et ne dimittas legem matris tuae
Anak ko, pamatia ang pahamangno sa imong amahan, Ug ayaw pagbiyai ang pagtulon-an sa imong inahan:
9 ut addatur gratia capiti tuo et torques collo tuo
Kay sila maingon sa usa ka purongpurong bulak sa gracia sa imong ulo, Ug mga kulentas sa imong liog.
10 fili mi si te lactaverint peccatores ne adquiescas
Anak ko, kong ang mga makasasala mag-ulog-ulog kanimo, Ayaw pag-uyon kanila.
11 si dixerint veni nobiscum insidiemur sanguini abscondamus tendiculas contra insontem frustra
Kong sila moingon: Umuban ka kanamo, Managbanhig kita alang sa dugo; Managbanhig kita sa tago alang sa inocente sa walay pasikaran;
Lamyon nato sila nga buhi ingon sa Sheol, Ug ang tibook, ingon niadtong nangahulog sa gahong; (Sheol h7585)
13 omnem pretiosam substantiam repperiemus implebimus domos nostras spoliis
Makaplagan ta ang tanang bililhon nga manggad; Pagapun-on ta ang atong mga balay sa inagaw;
14 sortem mitte nobiscum marsuppium unum sit omnium nostrum
Mag-ambitay kita sa imong kapalaran sa among taliwala; Usahon ta ang atong puntil:
15 fili mi ne ambules cum eis prohibe pedem tuum a semitis eorum
Anak ko, ayaw paglakat sa dalan uban kanila; Ilikay ang imong tiil gikan sa ilang alagianan:
16 pedes enim illorum ad malum currunt et festinant ut effundant sanguinem
Kay ang ilang mga tiil nanagdalagan ngadto sa kadautan, Ug sila nanagdali aron sa pag-ula ug dugo.
17 frustra autem iacitur rete ante oculos pinnatorum
Kay sa kawang lamang ang pukot nga giladlad Diha sa atubangan sa bisan unsang langgam:
18 ipsique contra sanguinem suum insidiantur et moliuntur fraudes contra animas suas
Ug sila nanaghubong tungod sa ilang kaugalingong dugo; Sila nagabanhig sa tago alang sa ilang kaugalingong mga kinabuhi.
19 sic semitae omnis avari animas possidentium rapiunt
Busa mao man ang mga dalan sa tagsatagsa nga hakog sa ganancia; Kini nagakuha sa kinabuhi sa mga tag-iya niana.
20 sapientia foris praedicat in plateis dat vocem suam
Ang kaalam nagasinggit sa makusog sa kadalanan; Siya nagasulti sa iyang tingog diha sa halapad nga mga dapit;
21 in capite turbarum clamitat in foribus portarum urbis profert verba sua dicens
Siya nagasinggit sa mga masabang dapit sa kadalanan; Sa dapit sa mga ganghaan, Diha sa ciudad, siya nagasulti sa iyang mga pulong:
22 usquequo parvuli diligitis infantiam et stulti ea quae sibi sunt noxia cupiunt et inprudentes odibunt scientiam
Unsang kadugayon, kamo nga mga walay-pagtagad, nga higugmaon ninyo ang pagkawalay-pagtagad? Ug ang mga mayubiton mahimuot kanila sa pagyubit, Ug ang mga buang sa pagdumot sa kinaadman?
23 convertimini ad correptionem meam en proferam vobis spiritum meum et ostendam verba mea
Bumalik kamo sa akong pagbadlong: Ania karon, ibubo ko ang akong espiritu sa ibabaw ninyo; Akong ipahibalo ang akong mga pulong kaninyo.
24 quia vocavi et rennuistis extendi manum meam et non fuit qui aspiceret
Tungod kay ako nagtawag, ug kamo mingbalibad; Akong gibayaw ang akong kamot, ug walay tawo nga nagtagad;
25 despexistis omne consilium meum et increpationes meas neglexistis
Apan gisalikway ninyo ang tanan ko nga tambag, Ug dili mobuot sa akong pagbad-long:
26 ego quoque in interitu vestro ridebo et subsannabo cum vobis quod timebatis advenerit
Ako usab mokatawa sa adlaw sa inyong pagkaalaut; Ako magatamay sa diha nga moabut ang inyong kahadlok;
27 cum inruerit repentina calamitas et interitus quasi tempestas ingruerit quando venerit super vos tribulatio et angustia
Sa diha nga moabut ang inyong kahadlok sama sa usa ka bagyo, Ug moabut ang inyong pagkaalaut sama sa usa ka alimpulos; Sa diha nga ang kasakit ug kaguol modangat kaninyo.
28 tunc invocabunt me et non exaudiam mane consurgent et non invenient me
Unya sila magasangpit kanako, apan ako dili motubag; Sila magapangita nga masingkamoton kanako, apan sila dili makakaplag kanako.
29 eo quod exosam habuerint disciplinam et timorem Domini non susceperint
Tungod kay ilang gidumtan ang kinaadman, Ug wala magpili sa pagkahadlok kang Jehova,
30 nec adquieverint consilio meo et detraxerint universae correptioni meae
Sila wala mobuot sa akong tambag, Sila nagtamay sa tanan ko nga pagbadlong.
31 comedent igitur fructus viae suae suisque consiliis saturabuntur
Busa sila magakaon sa bunga sa ilang kaugalingong dalan, Ug mangabusog sa ilang kaugalingong mga lalang.
32 aversio parvulorum interficiet eos et prosperitas stultorum perdet illos
Kay ang pagkasukihan sa mga tawong walay-pagtagad mopatay kanila, Ug ang mapasagarong pagpatuyang sa mga buang molaglag kanila.
33 qui autem me audierit absque terrore requiescet et abundantia perfruetur malorum timore sublato
Apan bisan kinsa nga mamati kanako magapuyo sa kasigurohan, Ug magamalinawon nga walay kahadlok sa kadautan.
