< Proverbiorum 1 >
1 parabolae Salomonis filii David regis Israhel
Goe buga ganodini malasu amo Soloumone (Da: ibidi ea mano) Isala: ili hina bagade da dedei.
2 ad sciendam sapientiam et disciplinam
Goe da malasu amo ea di bagade fidimuyo amola dia noga: le hou moloi ba: ma: ne amola hou ida: iwanedafa olelesa. Amola noga: le amo sia: dawa: ma: ne ea bai da gududafa.
3 ad intellegenda verba prudentiae et suscipiendam eruditionem doctrinae iustitiam et iudicium et aequitatem
Amola ilia da dima noga: le hou moloi ahoanoma: ne olelesa amola defele hamoma: ne olelesa.
4 ut detur parvulis astutia adulescenti scientia et intellectus
Amola ilia di dawa: loma: ne hamosa amola dunu dawa: su bagade olelesa eno dunu goi olelema: ne.
5 audiens sapiens sapientior erit et intellegens gubernacula possidebit
Amo sia: dedei da bagade dawa: su dunu ilima dawa: loma: ne, olelesu amola moloidafa hou imunu.
6 animadvertet parabolam et interpretationem verba sapientium et enigmata eorum
Amasea, ilia da malasu wamolegei bai amo noga: le dawa: ma: ne amola malasu da moloi dunu ea hou heda: ma: ne eno hou doaga: sea, dawa: ma: ne olelesa.
7 timor Domini principium scientiae sapientiam atque doctrinam stulti despiciunt
Di da bagade dawa: su hou lamu hanai galea, hidadea Godema nodone dawa: ma. Gagaoui dunu ilia da dawa: su bagade lama: ne hame asigisa, amola moloidafa hou dawa: mu higasa.
8 audi fili mi disciplinam patris tui et ne dimittas legem matris tuae
Nagofe! Dia noga: le nabima, dia ada amola ame elea sia: sea.
9 ut addatur gratia capiti tuo et torques collo tuo
Elea olelebe amo ea dia hou da gado heda: mu amola dia hamobe liligi da nina: hamoi habuga o galogoaga gisa: gisu amo ba: le defele ba: mu.
10 fili mi si te lactaverint peccatores ne adquiescas
Nagofe dia! Wadela: le hamosu dunu ilia dima adoba: sea, di amoma maedafa madelama.
11 si dixerint veni nobiscum insidiemur sanguini abscondamus tendiculas contra insontem frustra
Ilia sia: sa, “Misa! Ninia hedemusa: noga: i dunu medole legemusa: hogola masunu.
12 degluttiamus eum sicut infernus viventem et integrum quasi descendentem in lacum (Sheol )
Amaiba: le ninia asili, hahawane esalebe dunu ba: sea, hedolowane medole legemu. (Sheol )
13 omnem pretiosam substantiam repperiemus implebimus domos nostras spoliis
Amasea ninia ilia liligi lale ninia diasuga gaguli masunu amola ninia da liligi gagui dunu agoai esalumu.
14 sortem mitte nobiscum marsuppium unum sit omnium nostrum
Misa! Ninima madelama! Amola ninia wamolai liligi gilisili gagumu.”
15 fili mi ne ambules cum eis prohibe pedem tuum a semitis eorum
Nagofe! Agoai dunu ilima mae gilisima amola di gasigama.
16 pedes enim illorum ad malum currunt et festinant ut effundant sanguinem
Ilia da gasa bagadewane eso huluane eno dunu medole legemusa: momagei esala.
17 frustra autem iacitur rete ante oculos pinnatorum
Amola di da sio di hanai amo sio sa: ima: ne sani amoga gaguma: ne e ba: lalea hame ligisisa.
18 ipsique contra sanguinem suum insidiantur et moliuntur fraudes contra animas suas
Be dunu nowa e amane hamosea, e da hina: bogoma: ne sani amoga hina: sa: ima: ne logo hogosa.
19 sic semitae omnis avari animas possidentium rapiunt
Wamolasu e da ea wamolasu hamobeba: le da bogosu ba: mu. Nowa da nimi gasa fi hou bagade hamosea da bogosu ba: mu.
20 sapientia foris praedicat in plateis dat vocem suam
Nabima! Bagade Dawa: su Hou da welala amola logoga amola gilisisu bidi lama: ne diasu sogega welala.
21 in capite turbarum clamitat in foribus portarum urbis profert verba sua dicens
Gasa gala welala amola fi sogebi logo holeiga amola dunu huluane gilisibi amola misini gilisisu sogebi.
22 usquequo parvuli diligitis infantiam et stulti ea quae sibi sunt noxia cupiunt et inprudentes odibunt scientiam
Gagaoui dunu habowali dili da gagaoui esaloma: bela: ? Habowali dilia da Bagade Dawa: su Hou amoma higale oufesega: ma: bela: ? Amola habogala dawa: lama: bela: ?
23 convertimini ad correptionem meam en proferam vobis spiritum meum et ostendam verba mea
Na da dilima gagabole sia: sea, dilia noga: le nabima! Na da hahawane sia: olelesa amola na dawa: dilima olelemu.
24 quia vocavi et rennuistis extendi manum meam et non fuit qui aspiceret
Na da dilima welalu amola dili misa: ne sia: nanu, be dilia da hame nabi amola dilia da na sia: be hame dawa: digi.
25 despexistis omne consilium meum et increpationes meas neglexistis
Dili da na fada: i sia: i higa: i amola na olelei amola dili da amane hamomusa: hame hanai amola na gagabosu hame nabi.
26 ego quoque in interitu vestro ridebo et subsannabo cum vobis quod timebatis advenerit
Amaiba: le, dilia da da: i dioi doaga: sea na da diliba: le oufesega: mu amola na da dili gadele oumu dilima beda: ga da: i dioi doaga: sea.
27 cum inruerit repentina calamitas et interitus quasi tempestas ingruerit quando venerit super vos tribulatio et angustia
Adi liligi, mulu mabe amo defele se fo mabe defele dilima da: i dioi amola se nabasu doaga: sea,
28 tunc invocabunt me et non exaudiam mane consurgent et non invenient me
dilia da hahawane bagade dawa: su esalusu hogomu amola wemu. Be na da hame nabimu. Dilia da na hogoi helemu. Be amomane dilia da na hame ba: mu.
29 eo quod exosam habuerint disciplinam et timorem Domini non susceperint
Dili da musa: Bagade Dawa: su Hou hogomusa: hame hamosu amola dili da Gode Ea moloidafa hou nabimu higasu.
30 nec adquieverint consilio meo et detraxerint universae correptioni meae
Dili da na sia: amo hame nabasu amola na olelesea amoga hame dawa: su.
31 comedent igitur fructus viae suae suisque consiliis saturabuntur
Amaiba: le dili da dilia higa: i amo ea bidi lamu. Amola dili hou amo hamoiba: le, dilia da olomu.
32 aversio parvulorum interficiet eos et prosperitas stultorum perdet illos
Hame dawa: su dunu ilia bogosu bai da ilia Bagade Dawa: su Hou amo higasa. Amola gagaoui dunu ilia da ilia gagaoui hou amoga ilila: wadela: sa.
33 qui autem me audierit absque terrore requiescet et abundantia perfruetur malorum timore sublato
Nowa da nama nabasu hou hamosea amo da gaga: su ba: mu, amola e da udigili beda: su hou bai hame ba: mu.