Lucam 23
1 et surgens omnis multitudo eorum duxerunt illum ad Pilatum
Wtedy wszyscy razem zaprowadzili Jezusa do Piłata, rzymskiego gubernatora,
2 coeperunt autem accusare illum dicentes hunc invenimus subvertentem gentem nostram et prohibentem tributa dari Caesari et dicentem se Christum regem esse
i oskarżyli Go: —Stwierdziliśmy, że ten oto człowiek podburza nasz naród, bo zabrania ludziom płacenia podatków cezarowi i twierdzi, że jest naszym Mesjaszem i Królem.
3 Pilatus autem interrogavit eum dicens tu es rex Iudaeorum at ille respondens ait tu dicis
Na to Piłat zapytał: —Jesteś Królem Żydów? —Sam to potwierdzasz—odpowiedział Jezus.
4 ait autem Pilatus ad principes sacerdotum et turbas nihil invenio causae in hoc homine
Wówczas Piłat zwrócił się do najwyższych kapłanów i tłumu: —Nie znajduję żadnej winy w tym człowieku!
5 at illi invalescebant dicentes commovet populum docens per universam Iudaeam et incipiens a Galilaea usque huc
—Przecież naucza po całej Judei i buntuje lud—upierali się. —Zaczął w Galilei i dotarł aż tutaj!
6 Pilatus autem audiens Galilaeam interrogavit si homo Galilaeus esset
Słysząc to, Piłat zapytał, czy Jezus rzeczywiście pochodzi z Galilei.
7 et ut cognovit quod de Herodis potestate esset remisit eum ad Herodem qui et ipse Hierosolymis erat illis diebus
Gdy to potwierdzono, odesłał Go do Heroda Antypasa, ponieważ Galilea podlegała jego jurysdykcji, a on sam akurat przebywał w Jerozolimie.
8 Herodes autem viso Iesu gavisus est valde erat enim cupiens ex multo tempore videre eum eo quod audiret multa de illo et sperabat signum aliquod videre ab eo fieri
Herod bardzo się ucieszył na widok Jezusa, bo wiele o Nim słyszał i już od dłuższego czasu chciał Go poznać. Spodziewał się, że na jego oczach Jezus dokona jakiegoś cudu.
9 interrogabat autem illum multis sermonibus at ipse nihil illi respondebat
Zasypywał Go więc pytaniami, lecz On w ogóle nie odpowiadał.
10 stabant etiam principes sacerdotum et scribae constanter accusantes eum
Tymczasem obecni tam najwyżsi kapłani i przywódcy religijni bezlitośnie oskarżali Jezusa.
11 sprevit autem illum Herodes cum exercitu suo et inlusit indutum veste alba et remisit ad Pilatum
W końcu Herod ze swoimi żołnierzami zaczął wyśmiewać Go. Ubrał Jezusa w królewski płaszcz i z powrotem odesłał do Piłata.
12 et facti sunt amici Herodes et Pilatus in ipsa die nam antea inimici erant ad invicem
Od tego dnia Herod i Piłat stali się przyjaciółmi, mimo że dotychczas byli do siebie wrogo nastawieni.
13 Pilatus autem convocatis principibus sacerdotum et magistratibus et plebe
Piłat zwołał najwyższych kapłanów, członków Rady oraz lud
14 dixit ad illos obtulistis mihi hunc hominem quasi avertentem populum et ecce ego coram vobis interrogans nullam causam inveni in homine isto ex his in quibus eum accusatis
i rzekł: —Przyprowadziliście do mnie tego człowieka, oskarżając go o podburzanie ludu przeciwko rzymskiej władzy. W waszej obecności przesłuchałem go jednak i nie znalazłem w nim żadnej winy,
15 sed neque Herodes nam remisi vos ad illum et ecce nihil dignum morte actum est ei
podobnie jak Herod, który odesłał go do mnie. Stwierdzam więc, że nie zrobił nic, co zasługuje na karę śmierci.
16 emendatum ergo illum dimittam
Każę go więc wychłostać i wypuszczę.
17 necesse autem habebat dimittere eis per diem festum unum
Był bowiem zobowiązany zwolnić jakiegoś więźnia z okazji święta.
18 exclamavit autem simul universa turba dicens tolle hunc et dimitte nobis Barabban
Wszyscy zaczęli jednak krzyczeć: —Nie! Jego zabij, a wypuść nam Barabasza!
19 qui erat propter seditionem quandam factam in civitate et homicidium missus in carcerem
Barabasz zaś był uwięziony za wywołanie w Jerozolimie rozruchów oraz za morderstwo.
20 iterum autem Pilatus locutus est ad illos volens dimittere Iesum
Ponieważ Piłat chciał uwolnić Jezusa, ponownie przedstawił im swoje stanowisko.
21 at illi succlamabant dicentes crucifige crucifige illum
Lecz oni nalegali, wołając: —Ukrzyżuj, ukrzyżuj go!
22 ille autem tertio dixit ad illos quid enim mali fecit iste nullam causam mortis invenio in eo corripiam ergo illum et dimittam
—Co złego uczynił?—zapytał ich więc już po raz trzeci. —Ja nie znalazłem żadnego powodu, aby skazać go na śmierć. Każę go wychłostać i wypuszczę.
23 at illi instabant vocibus magnis postulantes ut crucifigeretur et invalescebant voces eorum
Lecz tłum coraz głośniej domagał się ukrzyżowania Jezusa.
24 et Pilatus adiudicavit fieri petitionem eorum
W końcu Piłat uległ ich żądaniu i wydał wyrok.
25 dimisit autem illis eum qui propter homicidium et seditionem missus fuerat in carcerem quem petebant Iesum vero tradidit voluntati eorum
Wypuścił z więzienia Barabasza, skazanego za wywołanie rozruchów i morderstwo, a Jezusa oddał w ich ręce.
26 et cum ducerent eum adprehenderunt Simonem quendam Cyrenensem venientem de villa et inposuerunt illi crucem portare post Iesum
Tłum poprowadził więc Jezusa na miejsce egzekucji. Tą samą drogą wracał właśnie z pola do Jerozolimy niejaki Szymon z Cyreny. Żołnierze zmusili go do niesienia za Jezusem Jego krzyża.
27 sequebatur autem illum multa turba populi et mulierum quae plangebant et lamentabant eum
A podążały za nimi ogromne tłumy, wśród nich wiele kobiet, rozpaczających nad losem Jezusa.
28 conversus autem ad illas Iesus dixit filiae Hierusalem nolite flere super me sed super vos ipsas flete et super filios vestros
On w pewnym momencie odwrócił się i rzekł do nich: —Kobiety z Jerozolimy! Nie płaczcie nade Mną, ale nad sobą i waszymi dziećmi.
29 quoniam ecce venient dies in quibus dicent beatae steriles et ventres qui non genuerunt et ubera quae non lactaverunt
Nadchodzą bowiem dni, gdy będą mówić: „Szczęśliwe są bezpłodne kobiety i te, które jeszcze nie rodziły i nie karmiły”.
30 tunc incipient dicere montibus cadite super nos et collibus operite nos
Ludzie będą wtedy ze strachu błagać góry i pagórki: „Padnijcie na nas i zasypcie na zawsze”.
31 quia si in viridi ligno haec faciunt in arido quid fiet
Jeśli takie rzeczy robią z żywym jeszcze drzewem, to jak potraktują drzewo suche?
32 ducebantur autem et alii duo nequam cum eo ut interficerentur
Razem z Jezusem prowadzono na śmierć dwóch przestępców.
33 et postquam venerunt in locum qui vocatur Calvariae ibi crucifixerunt eum et latrones unum a dextris et alterum a sinistris
Gdy dotarli na miejsce zwane Czaszką, ukrzyżowali ich wszystkich—Jezusa w środku, a dwóch skazanych po Jego prawej i lewej stronie.
34 Iesus autem dicebat Pater dimitte illis non enim sciunt quid faciunt dividentes vero vestimenta eius miserunt sortes
Jezus modlił się: —Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co robią. Ci zaś, którzy Go ukrzyżowali, rzucili losy o Jego ubranie, aby ustalić, co kto ma wziąć.
35 et stabat populus expectans et deridebant illum principes cum eis dicentes alios salvos fecit se salvum faciat si hic est Christus Dei electus
Całej egzekucji przyglądał się niemały tłum, a przywódcy naśmiewali się z Jezusa: —Innych potrafił ratować, niech więc teraz uratuje siebie, skoro jest Mesjaszem, Bożym wybrańcem!
36 inludebant autem ei et milites accedentes et acetum offerentes illi
Również żołnierze, podając Mu kwaśne wino, śmiali się z Niego:
37 dicentes si tu es rex Iudaeorum salvum te fac
—Jeśli jesteś Królem Żydów, uratuj się!
38 erat autem et superscriptio inscripta super illum litteris graecis et latinis et hebraicis hic est rex Iudaeorum
Nad głową Jezusa znajdowała się bowiem tabliczka z napisem: „To jest król Żydów”.
39 unus autem de his qui pendebant latronibus blasphemabat eum dicens si tu es Christus salvum fac temet ipsum et nos
Jeden z przestępców, wiszących obok Jezusa, również naśmiewał się z Niego: —Przecież jesteś Mesjaszem! Ratuj się więc! A przy okazji nas!
40 respondens autem alter increpabat illum dicens neque tu times Deum quod in eadem damnatione es
—Czy dlatego nie boisz się już Boga, że zostałeś skazany razem z Jezusem?—upomniał go drugi.
41 et nos quidem iuste nam digna factis recipimus hic vero nihil mali gessit
—My za swoje czyny zasłużyliśmy na śmierć, ale On nie uczynił nic złego.
42 et dicebat ad Iesum Domine memento mei cum veneris in regnum tuum
Jezusie, pamiętaj o mnie, gdy znajdziesz się w swoim królestwie!—dodał.
43 et dixit illi Iesus amen dico tibi hodie mecum eris in paradiso
—Zapewniam cię, że jeszcze dziś będziesz ze Mną w raju—odrzekł Jezus.
44 erat autem fere hora sexta et tenebrae factae sunt in universa terra usque in nonam horam
Nagle, około południa, całą ziemię okrył mrok i aż do godziny trzeciej było ciemno.
45 et obscuratus est sol et velum templi scissum est medium
Słońce utraciło swój blask, a zasłona w świątyni, oddzielająca miejsce najświętsze, rozdarła się na dwie części.
46 et clamans voce magna Iesus ait Pater in manus tuas commendo spiritum meum et haec dicens exspiravit
Wtedy Jezus głośno zawołał: —Ojcze, Tobie oddaję mojego ducha!—i po tych słowach skonał.
47 videns autem centurio quod factum fuerat glorificavit Deum dicens vere hic homo iustus erat
A rzymski dowódca, widząc, co się dzieje, oddał chwałę Bogu, mówiąc: —To był prawy człowiek!
48 et omnis turba eorum qui simul aderant ad spectaculum istud et videbant quae fiebant percutientes pectora sua revertebantur
Ludzie, którzy tłumnie zebrali się, aby zobaczyć ukrzyżowanie Jezusa, wracali do domu w głębokim smutku.
49 stabant autem omnes noti eius a longe et mulieres quae secutae erant eum a Galilaea haec videntes
Natomiast przyjaciele Jezusa—wśród nich kobiety, które towarzyszyły Mu aż od Galilei—przyglądali się wszystkiemu z daleka.
50 et ecce vir nomine Ioseph qui erat decurio vir bonus et iustus
Był wśród nich Józef, dobry i prawy człowiek, pochodzący z judejskiego miasta—Arymatei. Oczekiwał on nadejścia królestwa Bożego. Mimo że sam był członkiem Wysokiej Rady, sprzeciwiał się jej decyzjom oraz działaniom.
51 hic non consenserat consilio et actibus eorum ab Arimathia civitate Iudaeae qui expectabat et ipse regnum Dei
52 hic accessit ad Pilatum et petiit corpus Iesu
Po śmierci Jezusa udał się do Piłata z prośbą o wydanie mu Jego ciała.
53 et depositum involvit sindone et posuit eum in monumento exciso in quo nondum quisquam positus fuerat
Następnie zdjął je z krzyża, owinął w długie lniane płótno i złożył w nieużywanym dotąd grobie, który był wykuty w skale.
54 et dies erat parasceves et sabbatum inlucescebat
Był to piątkowy wieczór, czas przygotowania do szabatu.
55 subsecutae autem mulieres quae cum ipso venerant de Galilaea viderunt monumentum et quemadmodum positum erat corpus eius
Kobiety z Galilei, które towarzyszyły wcześniej Jezusowi, obejrzały grób oraz jak złożono Jego ciało.
56 et revertentes paraverunt aromata et unguenta et sabbato quidem siluerunt secundum mandatum
Gdy wróciły do domu, przygotowały wonne zioła i olejki do namaszczania zwłok. W czasie szabatu jednak, zgodnie z przepisami religijnymi, nie mogły zajmować się zmarłym.
