< Lucam 12 >

1 multis autem turbis circumstantibus ita ut se invicem conculcarent coepit dicere ad discipulos suos adtendite a fermento Pharisaeorum quae est hypocrisis
Leleꞌ naa, hambu atahori rifon hira rema rae rena Yesus. Ara laoꞌ rakaseseti ma heo rala E. Boe ma Ana olaꞌ naꞌahuluꞌ no ana dedꞌenu nara nae, “Minea ao mara fo afiꞌ tunga atahori Farisi ra mana dꞌea-rala nara. Huu ara hiiꞌ a olaꞌ laen, ma tao laen.
2 nihil autem opertum est quod non reveletur neque absconditum quod non sciatur
Ara tao ao nara onaꞌ atahori maloleꞌ, te dei fo sira mana dꞌea-rala nara nenenitaꞌ. Huu basa mana neꞌefuniꞌ aleꞌ ia, dei fo nenenitaꞌ.
3 quoniam quae in tenebris dixistis in lumine dicentur et quod in aurem locuti estis in cubiculis praedicabitur in tectis
Saa fo hei olaꞌ funi-funiꞌ leleꞌ ia, dei fo atahori rena relo-relo. Saa fo hei utu-utu sia kama rala o, dei fo atahori olaꞌ rahereꞌ sia atahori hetar matan.”
4 dico autem vobis amicis meis ne terreamini ab his qui occidunt corpus et post haec non habent amplius quod faciant
Yesus olaꞌ seluꞌ nae, Ana nggare! Afiꞌ mimitau mete ma atahori rae tao risa nggi. Huu ara bisa risaꞌ a hei ao-sisim, te nda bisa tao saa-saa mbali samanam sa boe.
5 ostendam autem vobis quem timeatis timete eum qui postquam occiderit habet potestatem mittere in gehennam ita dico vobis hunc timete (Geenna g1067)
Au ae ufadꞌe ae, hei musi mimitau seka. Hei musi mimitau Lamatualain. Huu Eni bisa tao nisa nggi, ma mbia nggi misiꞌ naraka rala mii. De Eni ia, fo hei musi mimitau tebꞌe-tebꞌeꞌ. (Geenna g1067)
6 nonne quinque passeres veneunt dipundio et unus ex illis non est in oblivione coram Deo
Ama duꞌa sobꞌa, mbui lutuk felin baꞌu saa? Nda mafelit sa, to?! Mbuiꞌ lima na sen rua, to? Mae taꞌo naa o Lamatualain nda liliiꞌ hela esa sa boe.
7 sed et capilli capitis vestri omnes numerati sunt nolite ergo timere multis passeribus pluris estis
Onaꞌ naa boe, Lamatuaꞌ taomataꞌ neu nggi. Ana nahine tebꞌe langga fuluꞌ hira sia langga mara. Dadꞌi ama afiꞌ, mimitau, huu Lamatuaꞌ nile hei lenaꞌ mbui lutuk hetar naa ra.”
8 dico autem vobis omnis quicumque confessus fuerit in me coram hominibus et Filius hominis confitebitur in illo coram angelis Dei
Basa ma, Yesus olaꞌ fai no Ana dedꞌenun nae, “Pasa ndiki mara malolole! Mete ma hambu atahori nambarani nataa Au sia atahori hetar matan sia raefafoꞌ ia, dei fo Au o utaa e sia Lamatualain ana dedenu nara matan sia sorga ae, eni, Au atahori ngga.
9 qui autem negaverit me coram hominibus denegabitur coram angelis Dei
Te mete ma hambu atahori olaꞌ sia atahori matan nae, eni nda nahine Au sa, dei fo Au o, olaꞌ sia Lamatualain ate nara matan sia sorga ae, Au o nda uhine e sa boe.
10 et omnis qui dicit verbum in Filium hominis remittetur illi ei autem qui in Spiritum Sanctum blasphemaverit non remittetur
Au ia, Atahori Matetuꞌ a. Mete ma hambu atahori olaꞌ tao maꞌafo Nara malole ngga, na, Lamatualain feꞌe nau fee ambon neu salan. Te mete ma ana olaꞌ tao maꞌafo Lamatuaꞌ Dula-dꞌale Meumaren nara malolen, Lamatualain nda fee ambon neu salan sa.
11 cum autem inducent vos in synagogas et ad magistratus et potestates nolite solliciti esse qualiter aut quid respondeatis aut quid dicatis
Mete ma atahori ro nggi misiꞌ mamana neꞌetuꞌ dedꞌea-oꞌolaꞌ agama, fo, misiꞌ atahori mana toꞌu parenda ra, huu hei mimihere Au, na afiꞌ mimitau soꞌal hei mae misilaꞌe ao mara taꞌo bee.
12 Spiritus enim Sanctus docebit vos in ipsa hora quae oporteat dicere
Huu leleꞌ naa o, Lamatualain Dula-dꞌale Meumaren nanori nggi dedꞌea-oꞌolaꞌ nandaa no saa, fo hei parlu mitaa neu se.”
13 ait autem quidam ei de turba magister dic fratri meo ut dividat mecum hereditatem
Basa naa ma, esa mia atahori hetar naa ra natane Yesus nae, “Ama Meser! Tulun denu aꞌa ngga fo bꞌanggi no au hai amam hata-heton dei.”
14 at ille dixit ei homo quis me constituit iudicem aut divisorem super vos
Te Yesus nataa e nae, “Wah! Seka mana soꞌu Au dadꞌi mana maꞌetu hei ruꞌa nggi dedꞌeꞌat ma mataꞌ naa?”
15 dixitque ad illos videte et cavete ab omni avaritia quia non in abundantia cuiusquam vita eius est ex his quae possidet
Basa ma Yesus olaꞌ neu atahori hetar naa ra nae, “Hei musi besa-bꞌesa fo afiꞌ misuu-miseti. Huu hata-hetoꞌ naeꞌ nda bisa tao nggi misodꞌa no mole-dꞌame sa.”
16 dixit autem similitudinem ad illos dicens hominis cuiusdam divitis uberes fructus ager adtulit
Boe ma, Ana dui nekendandaaꞌ sa nae, “Hambu atahori mamasuꞌiꞌ sa, osin hambu buna-bꞌoaꞌ naen seli.
17 et cogitabat intra se dicens quid faciam quod non habeo quo congregem fructus meos
Losa nggudꞌan nara sofe nenedidinaꞌ, de nda nitaꞌ nae tao taꞌo bee sa boe.
18 et dixit hoc faciam destruam horrea mea et maiora faciam et illuc congregabo omnia quae nata sunt mihi et bona mea
De ana duꞌa nae, ‘Au ae tao taꞌoꞌ a ia! Au ofe hendi nggudꞌan mbaraaꞌ a, fo tao uꞌumoko e, fo au mbedꞌaꞌ osi ngga buna-bꞌoa nara ma basa hata-heto nggara sia naa.
19 et dicam animae meae anima habes multa bona posita in annos plurimos requiesce comede bibe epulare
Mete ma taꞌo naa ena, na au olaꞌ mbali ao ngga ae, ‘We! nggudꞌan sofe ena! Nanaat dai ua losa too-too ena. De mua-minu malaladꞌa ma mumuhoꞌo pepedꞌos ei ma leo!”
20 dixit autem illi Deus stulte hac nocte animam tuam repetunt a te quae autem parasti cuius erunt
Te huu Lamatualain nafadꞌe neu e nae, ‘Woi! Nggoa ma, dei! Tetembaꞌ ia boe, mate nggo. Naa, seka mana hambu basa nggudꞌan ma isi-oen?’
21 sic est qui sibi thesaurizat et non est in Deum dives
Dadꞌi taꞌo ia! Atahori bisa raꞌadꞌuru hata-hetoꞌ nae-nae sia raefafoꞌ ia soaꞌ neu aon, huu sia Lamatualain dudꞌuꞌan, eni, hata-taaꞌ, huu nda maloleꞌ no Lamatuaꞌ sa.”
22 dixitque ad discipulos suos ideo dico vobis nolite solliciti esse animae quid manducetis neque corpori quid vestiamini
Basa ma Yesus nanori seluꞌ ana dedenu nara nae, “Ama afiꞌ mbute-mue mo masodꞌa mara fai-fai esa, soꞌal mae mia saa do pake saa.
23 anima plus est quam esca et corpus quam vestimentum
Huu hita masodꞌan ia, lenaꞌ mia saa fo hita taaꞌ a, ma saa fo hita pakeꞌ a.
24 considerate corvos quia non seminant neque metunt quibus non est cellarium neque horreum et Deus pascit illos quanto magis vos pluris estis illis
Mete sobꞌa mbui kaaꞌ ra! Ara nda sela sa, nda etu-oru sa, nda raꞌena nggudꞌan fo mbedꞌaꞌ nanaat sa, te Lamatualain naꞌabꞌoi se. Mete ma taꞌo naa, na, Ana o bisa naꞌabꞌoi nggi boe. Huu Ana nile hei lenaꞌ mbuiꞌ naa ra.
25 quis autem vestrum cogitando potest adicere ad staturam suam cubitum unum
Mete ma atahori rambariiꞌ sia tiroao a matan, fo barias aon, na, ana bisa tao namadꞌoo fula-fai masodꞌan, do? Hokoꞌ!
26 si ergo neque quod minimum est potestis quid de ceteris solliciti estis
Dadꞌi mete ma soaꞌ a mbute-mue mo dꞌala anak naa ra, nda nendi fee nggo saa sa boe, na, saa de hei feꞌe mae mbute-mue mo dꞌala monaeꞌ ra fai? Naa, onton na saa?
27 considerate lilia quomodo crescunt non laborant non nent dico autem vobis nec Salomon in omni gloria sua vestiebatur sicut unum ex istis
Mete sobꞌa bꞌuna lasi ra. Ara nda tao osi-lutu sa, ma nda tenu-lolo sa. Te mane Soleman bꞌua-baꞌu meulaun o, nda maloleꞌ lenaꞌ buna lasi a meulaun sa.
28 si autem faenum quod hodie in agro est et cras in clibanum mittitur Deus sic vestit quanto magis vos pusillae fidei
Huu Lamatualain naꞌaboi uru anaꞌ fo nda naꞌena sosoaꞌ sa, mana nasodꞌa faiꞌ ia, ma mbilaꞌ neu na mate, fo atahori nggari nisiꞌ ai rala. Mete ma taꞌo naa, na, Ana o bisa naꞌaboi hei fo mana mafeliꞌ lenaꞌ uru anaꞌ. Dadꞌi, taꞌo bee de hei nda mimihena tebꞌe-tebꞌeꞌ neu E sa?
29 et vos nolite quaerere quid manducetis aut quid bibatis et nolite in sublime tolli
Onaꞌ naa boe, hei sudꞌi dudꞌuꞌa dꞌala nanaa-nininuꞌ fai. Te dei fo Lamatuaꞌ mana ator.
30 haec enim omnia gentes mundi quaerunt Pater autem vester scit quoniam his indigetis
Atahori nda mana namahena neu Lamatuaꞌ sa, ara ue-tao ritaꞌ mamate nara tao basa dalaꞌ naa ra. Te ama afiꞌ taꞌo naa, huu hei Amam sia sorga nahine basa saa fo hei parluꞌ ra ena.
31 verumtamen quaerite regnum Dei et haec omnia adicientur vobis
Mete ma hei milalao Lamatualain ue-tataos nara raꞌahuluꞌ, na, dei fo Ana o fee ia ra neu hei boe.”
32 nolite timere pusillus grex quia conplacuit Patri vestro dare vobis regnum
Basa ma Yesus ola seluꞌ nae, “Hei onaꞌ bibꞌi lombo nononggo anaꞌ sa nda beꞌi saa sa boe. Te afiꞌ mimitau! Huu Ama ma sia sorga, Mane Monaeꞌ. Saa fo Eni enan, Ana namahoꞌo fee neu ana susue nara.
33 vendite quae possidetis et date elemosynam facite vobis sacculos qui non veterescunt thesaurum non deficientem in caelis quo fur non adpropiat neque tinea corrumpit
Dadꞌi mii seo hendi sudꞌiꞌ a saa mara, basa na babꞌanggi doi nara fee neu atahori mana toꞌa-taaꞌ ra. No taꞌo naa hei mbedꞌaꞌ suꞌit sia sorga. Naꞌo ra nda reu ramanaꞌo rala se sa, ma mbaꞌi ra o nda raꞌaninisi ralutu hendi se sa.
34 ubi enim thesaurus vester est ibi et cor vestrum erit
Misinedꞌa malolole! Hei hata-heto mara sia bee na, rala mara o sia naa boe.”
35 sint lumbi vestri praecincti et lucernae ardentes
Yesus olaꞌ seluꞌ fai nae, “Hei musi mihehere fo ue-tao fee Lamatuaꞌ hatuꞌ-rerelon. Onaꞌ ana dedenuꞌ mana beꞌe nahani tenu umeꞌ a baliꞌ ume nema mia fefeta kakabꞌiꞌ. Mete ma malangga dedꞌeu lelesu a, na, ana bisa soi lai-lai.
36 et vos similes hominibus expectantibus dominum suum quando revertatur a nuptiis ut cum venerit et pulsaverit confestim aperiant ei
37 beati servi illi quos cum venerit dominus invenerit vigilantes amen dico vobis quod praecinget se et faciet illos discumbere et transiens ministrabit illis
Mete ma malangga nema hambu atahori mana tao ues nara rahani taꞌo naa, na ara onton. Huu dei fo malangga natudꞌu rala malolen neu se. Ana pake bua-baꞌus onaꞌ atahori mana tao ues nara, fo neu nahao se nanaa maladꞌaꞌ.
38 et si venerit in secunda vigilia et si in tertia vigilia venerit et ita invenerit beati sunt servi illi
Atahori mana tao-ues ra memaꞌ onton huu ara tao-mataꞌ neu malangga no malole. Mae malangga sudꞌiꞌ a nema faiꞌ baꞌu saa, neofaꞌ do deka manggarelo o, ara rahehere rakandooꞌ a.
39 hoc autem scitote quia si sciret pater familias qua hora fur veniret vigilaret utique et non sineret perfodiri domum suam
Dꞌuꞌa malolole! Mete ma hambu tenu umeꞌ nahine tebꞌe faiꞌ baꞌu saa naꞌo ra rae rema, neꞌo ana nda fee kakaꞌe fo naꞌo ra bonggar umen sa.
40 et vos estote parati quia qua hora non putatis Filius hominis venit
Dadꞌi hei musi mihehere mikindooꞌ a, huu nda hambu atahori rahine tebꞌe fai hiraꞌ Atahori Matetuꞌ a nae nema sa.”
41 ait autem ei Petrus Domine ad nos dicis hanc parabolam an et ad omnes
Basa ma, Petrus natane Yesus nae, “Ama Meser! Amaꞌ nekendandaan faaꞌ ra naa, dai akaꞌ hai, do dai basa atahori?”
42 dixit autem Dominus quis putas est fidelis dispensator et prudens quem constituet dominus super familiam suam ut det illis in tempore tritici mensuram
Ma Yesus nataa nae, “Nekendandaaꞌ naa dai basa atahori mana tao onaꞌ malangga mana tao-ues mahineꞌ a, mana naꞌtataaꞌ no malanggan. Dei fo malanggan soꞌu e fo babꞌanggi nanaat fee atahori mana tao-ues laen ra. Mete ma ana manggate tao tungga ue-tataon taꞌo naa, mae malanggan nema sudꞌiꞌ a fain sa o, ana tao-taoꞌ a ue-tataon no tebꞌe-tebꞌeꞌ. De ana onton, huu dei fo malanggan soꞌu e fo mete-seꞌu basa hata-heto nara.
43 beatus ille servus quem cum venerit dominus invenerit ita facientem
44 vere dico vobis quia supra omnia quae possidet constituet illum
45 quod si dixerit servus ille in corde suo moram facit dominus meus venire et coeperit percutere pueros et ancillas et edere et bibere et inebriari
Te soe neu e mete ma malangga mana tao-ues dudꞌuꞌa nae, ‘Eh! Neꞌo toulasiꞌ a feꞌe doo fo ana nema.’ Boe ma ana poko-paru atahori mana tao-ues laen ra, touꞌ ma inaꞌ ra. Boe ma ana endoꞌ naa-ninu maꞌahee losa mafu.
46 veniet dominus servi illius in die qua non sperat et hora qua nescit et dividet eum partemque eius cum infidelibus ponet
Te faiꞌ sa ma, leleꞌ malangga mana tao-ues a nda medꞌa nala sa, aiboiꞌ ma malangga a baliꞌ. Leleꞌ malangga bubꞌulu dalaꞌ naa ra, ma ana poko-paru e tuteꞌ a, de oi hendi e, fo hambu nala bala-bꞌaen onaꞌ atahori nda mana raꞌatataaꞌ tungga malangga hihii-nanaun sa.
47 ille autem servus qui cognovit voluntatem domini sui et non praeparavit et non fecit secundum voluntatem eius vapulabit multas
Huu atahori mana tao-ues mana nahine malangga hihii-nanaun, te nda nahehere tao tungga sa, do, nda nau tao tungga sa, dei fo nenehuku-dokiꞌ bꞌeran seli.
48 qui autem non cognovit et fecit digna plagis vapulabit paucis omni autem cui multum datum est multum quaeretur ab eo et cui commendaverunt multum plus petent ab eo
Te atahori mana tao ues mana ue-tao leli huu nda nahine malangga hihii-nanaun sa, dei fo hambu huku-dokiꞌ nggafat. Atahori mana simbo naen seli, eni babꞌala-babaen o naeꞌ boe. Atahori mana simbo ue-tataos monaeꞌ, lemba-nesaan o naeꞌ boe.”
49 ignem veni mittere in terram et quid volo si accendatur
Yesus tute oꞌolan nae, “Au uma fo saranggaa hendi atahori nggara mia atahori laen ra sia raefafoꞌ ia. Naa, onaꞌ atahori hotu manggarauꞌ rendiꞌ ai mbilaꞌ. Au hihii ngga ai a mulai mbila sia bee-bꞌee ena.
50 baptisma autem habeo baptizari et quomodo coartor usque dum perficiatur
Te huu Au musi lemba-dꞌoi uꞌuhuluꞌ doidꞌosoꞌ manaseliꞌ dei, naa fo tebꞌe-tebꞌeꞌ Au doidꞌoso losa ue-tatao Ngga basa.
51 putatis quia pacem veni dare in terram non dico vobis sed separationem
Hei duꞌa mae Au uma endi mole-dꞌameꞌ nisiꞌ raefafoꞌ ia, do? Hokoꞌ! Au uma tao atahori ra ratofa rasimboꞌ bafaꞌ, ma tao fee atahori ra sea-saranggaa huu nenori Ngga.
52 erunt enim ex hoc quinque in domo una divisi tres in duo et duo in tres
Mia leleꞌ ia odꞌi-aꞌa toronoo bꞌonggiꞌ ra o sea-saranggaa. Sia ume sa, telu labꞌan rua, do rua labꞌan telu.
53 dividentur pater in filium et filius in patrem suum mater in filiam et filia in matrem socrus in nurum suam et nurus in socrum suam
Ama bonggiꞌ labꞌan ana bonggiꞌ; ana bonggiꞌ labꞌan ama bonggiꞌ. Ina bonggiꞌ labꞌan ana bonggiꞌ; ana bonggiꞌ labꞌan ina bonggiꞌ. Ina ariꞌ labꞌan ana arin; ana ariꞌ labꞌan ina arin.”
54 dicebat autem et ad turbas cum videritis nubem orientem ab occasu statim dicitis nimbus venit et ita fit
Boe ma Yesus olaꞌ no atahori hetar naa ra nae, “Mete ma hei mita lelee fauꞌ sou sia muri, hei mae, ‘ia, nenendin udꞌan nae nema ena.’ Memaꞌ tebꞌe taꞌo naa.
55 et cum austrum flantem dicitis quia aestus erit et fit
Mete ma ani onas fuu nema, hei mae, ‘ia, nenendin faiꞌ ia matobꞌiꞌ seli.’ Memaꞌ tebꞌe taꞌo naa.
56 hypocritae faciem terrae et caeli nostis probare hoc autem tempus quomodo non probatis
Woi! Hei atahori mana dꞌea-ralaꞌ mana olaꞌ laen na tao laen re! Hei miꞌindandaaꞌ mihine fula-fai tungga lalai no raefafoꞌ ia nenendin. Te taꞌo bee de hei nda nau mihine Lamatualain hihii-nanaun leleꞌ ia sa?”
57 quid autem et a vobis ipsis non iudicatis quod iustum est
Yesus olaꞌ seluꞌ nae, “Mete ma hei midꞌedꞌea na, taꞌo bee de hei nda miꞌetuꞌ aom mae bee tebꞌe sa! Malole lenaꞌ dꞌame dei! Afiꞌ losa hei losa mana nggero-furiꞌ a matan, ma ana naꞌetuꞌ tao nggi bui rala mii.
58 cum autem vadis cum adversario tuo ad principem in via da operam liberari ab illo ne forte trahat te apud iudicem et iudex tradat te exactori et exactor mittat te in carcerem
59 dico tibi non exies inde donec etiam novissimum minutum reddas
Huu mete ma taꞌo naa, neꞌo hei nda bisa dea mii sa losa bꞌae mibasaꞌ huta-bukuꞌ fo mana nggero a naꞌetu basaꞌ a.”

< Lucam 12 >