Deuteronomii 32
1 audite caeli quae loquor audiat terra verba oris mei
Paminaw, kamong kalangitan, ug tugoti ako sa pagsulti. Papaminawa ang kalibotan sa mga pulong sa akong baba.
2 concrescat in pluvia doctrina mea fluat ut ros eloquium meum quasi imber super herbam et quasi stillae super gramina
Tugoti nga magatulo sama sa ulan ang akong pagpanudlo, ang akong mga pagpamulong nga mahimong tinulo sama sa yamog, sama sa taligsik ibabaw sa linghod nga sagbot, ug sama sa pag-ulan sa mga tanom.
3 quia nomen Domini invocabo date magnificentiam Deo nostro
Kay igamantala ko ang ngalan ni Yahweh, ug ipabantog ang atong Dios.
4 Dei perfecta sunt opera et omnes viae eius iudicia Deus fidelis et absque ulla iniquitate iustus et rectus
Ang Bato, ang iyang buhat hingpit man; kay matarong ang tanan niyang mga dalan. Siya mao ang matinud-anong Dios, nga walay kasaypanan. Makiangayon siya ug matarong.
5 peccaverunt ei non filii eius in sordibus generatio prava atque perversa
Nagbuhat sila ug daotan batok kaniya. Dili sila iyang mga anak. Mao kini ang ilang kaulawan. Sila ang kaliwatan nga baliko ug hiwi.
6 haecine reddis Domino popule stulte et insipiens numquid non ipse est pater tuus qui possedit et fecit et creavit te
Gantihan ba ninyo si Yahweh sa ingon niini nga paagi, kamong mga buangbuang ug walay pagbati nga katawhan? Dili ba siya man ang inyong amahan, siya nga nagbuhat kaninyo? Siya mao ang nagbuhat kaninyo ug nagtukod kaninyo.
7 memento dierum antiquorum cogita generationes singulas interroga patrem tuum et adnuntiabit tibi maiores tuos et dicent tibi
Hinumdomi ang mga adlaw sa karaang panahon, hunahunaa ang daghang katuigan nga milabay. Pangutana sa imong amahan ug ipadayag niya kanimo, sa imong katigulangan ug magasugilon sila kanimo.
8 quando dividebat Altissimus gentes quando separabat filios Adam constituit terminos populorum iuxta numerum filiorum Israhel
Sa dihang gihatag sa Labing Halangdon sa kanasoran ang ilang panulundon— sa pagbahinbahin niya sa tanang mga tawo, ug gibutang niya ang mga utlanan sa katawhan, ingon man nga siya usab ang nagsakto sa gidaghanon sa ilang mga dios.
9 pars autem Domini populus eius Iacob funiculus hereditatis eius
Kay ang bahin ni Yahweh mao ang iyang katawhan; si Jacob mao ang iyang bahin nga panulundon.
10 invenit eum in terra deserta in loco horroris et vastae solitudinis circumduxit eum et docuit et custodivit quasi pupillam oculi sui
Nakaplagan niya siya sa disyerto, ug sa umaw ug sa hilabihan ka awaaw; gipanalipdan niya siya ug giampingan, gibantayan niya siya ingon nga kalimotaw sa iyang mata.
11 sicut aquila provocans ad volandum pullos suos et super eos volitans expandit alas suas et adsumpsit eum atque portavit in umeris suis
Sama nga usa ka agila nga nagbantay sa iyang salag ug nagalupadlupad sa pagbantay sa iyang piso. Gibukhad ni Yahweh ang iyang mga pako ug gikuha sila ug gidala sila sa iyang mga pako.
12 Dominus solus dux eius fuit et non erat cum eo deus alienus
Si Yahweh lamang ang naggiya kaniya; walay laing dios nga uban kaniya.
13 constituit eum super excelsam terram ut comederet fructus agrorum ut sugeret mel de petra oleumque de saxo durissimo
Gipatungtong niya siya sa hataas nga mga dapit sa yuta, ug gipakaon niya siya sa mga bunga sa kaumahan; gipabaskog niya siya pinaagi sa dugos nga gikan sa bato, ug lana nga gikan sa batoon nga pangpang.
14 butyrum de armento et lac de ovibus cum adipe agnorum et arietum filiorum Basan et hircos cum medulla tritici et sanguinem uvae biberet meracissimum
Mikaon siya ug mantikilya gikan sa panon sa mga baka ug miinom sa gatas sa mga karnero, uban sa tambok nga mga karnero, mga lakeng karnero sa Basan ug mga kanding, uban ang mas labing maayong trigo— ug miinom ka sa nagbulabulang bino nga hinimo gikan sa duga sa ubas.
15 incrassatus est dilectus et recalcitravit incrassatus inpinguatus dilatatus dereliquit Deum factorem suum et recessit a Deo salutari suo
Apan mitambok si Jesurun ug nanipa— mitambok ka, mitambok ka pa gayod ug nanambok pa gayod pag-ayo, ug nagpakabusog ka sa pagkaon— gibiyaan niya ang Dios nga nagbuhat kaniya, ug gisalikway niya ang Bato sa iyang kaluwasan.
16 provocaverunt eum in diis alienis et in abominationibus ad iracundiam concitaverunt
Gipasina nila si Yahweh tungod sa ilang mga laing dios; uban ang ilang dulumtanan nga binuhatan gipasuko nila siya.
17 immolaverunt daemonibus et non Deo diis quos ignorabant novi recentesque venerunt quos non coluerunt patres eorum
Naghalad sila ngadto sa mga demonyo, nga dili Dios— mga dios nga wala nila mailhi, mga dios nga bag-o pa lamang mitungha, mga dios nga wala gikahadlokan sa inyong mga amahan.
18 Deum qui te genuit dereliquisti et oblitus es Domini creatoris tui
Gibiyaan ninyo ang Bato, nga nahimo ninyong amahan, ug gikalimtan ninyo ang Dios nga nagpakatawo kaninyo.
19 vidit Dominus et ad iracundiam concitatus est quia provocaverunt eum filii sui et filiae
Nakakita si Yahweh niini ug gisalikway niya sila, tungod kay gihagit man siya sa iyang mga anak nga lalaki ug mga babaye.
20 et ait abscondam faciem meam ab eis et considerabo novissima eorum generatio enim perversa est et infideles filii
“Pagatagoan ko ang akong panagway gikan kanila,” miingon siya, “Ug tan-awon ko kung unsa ang ilang dangatan; tungod kay masinupakon sila nga kaliwatan, mga anak nga dili matinumanon.
21 ipsi me provocaverunt in eo qui non erat Deus et inritaverunt in vanitatibus suis et ego provocabo eos in eo qui non est populus et in gente stulta inritabo illos
Gipasina nila ako pinaagi sa dili dios ug gipasuko ako pinaagi sa ilang mga butang nga walay kapuslanan. Dasigon ko sila nga mangasina niadtong dili katawhan; pinaagi sa mga buangbuang nga kanasoran pasuk-on ko sila.
22 ignis succensus est in furore meo et ardebit usque ad inferni novissima devorabitque terram cum germine suo et montium fundamenta conburet (Sheol h7585)
Kay ang kalayo nagdilaab tungod sa akong kasuko ug magasilaob hangtod sa kinaladman sa Seol; magaut-ot kini sa yuta ug sa mga abot niini; magasunog kini sa patukoranan sa kabukiran. (Sheol h7585)
23 congregabo super eos mala et sagittas meas conplebo in eis
Tapukon ko ang katalagman nganha kanila; ipana ko ang tanan kong udyong kanila;
24 consumentur fame et devorabunt eos aves morsu amarissimo dentes bestiarum inmittam in eos cum furore trahentium super terram atque serpentium
mawad-an silag kapuslanan tungod sa kagutom ug pagalamyon pinaagi sa nagdilaab nga kainit ug mapait nga katalagman; ipadala ko kanila ang mga ngipon sa ihalas nga mga mananap, uban sa malala nga mga mananap nga nagakamang sa abog.
25 foris vastabit eos gladius et intus pavor iuvenem simul ac virginem lactantem cum homine sene
Sa gawas makamatay ang espada, ug sa sulod sa higdaanan anaa usab ang kahadlok. Molaglag kini sa tanang mga ulitawo ug mga ulay, sa mga masuso, ug ang tawo nga giuban na.
26 dixi ubinam sunt cessare faciam ex hominibus memoriam eorum
Miingon ako nga pagatibulaagon ko sila sa halayo, wagtangon ko taliwala sa katawhan ang ilang handumanan.
27 sed propter iram inimicorum distuli ne forte superbirent hostes eorum et dicerent manus nostra excelsa et non Dominus fecit haec omnia
Dili sa ingon nga nahadlok ako sa paghagit sa kaaway, ug ang ilang mga kaaway masayop sa paghukom, ug sila magaingon, 'Dalaygon ang among kamot,' nabuhat ko kining tanan.
28 gens absque consilio est et sine prudentia
Kay ang Israel usa ka nasod nga nakulangan sa kaalam, ug walay pagsabot diha kanila.
29 utinam saperent et intellegerent ac novissima providerent
O, nga maalamon unta sila, nga makasabot unta sila niini, nga hunahunaon unta nila ang ilang dangatan!
30 quomodo persequatur unus mille et duo fugent decem milia nonne ideo quia Deus suus vendidit eos et Dominus conclusit illos
Unsaon man paggukod sa isa ang 1, 000, ug kung ang duha nagbutang ug 10, 000 sa pakig-away, gawas kung gibaligya sila sa ilang Bato, ug si Yahweh nagtugyan kanila?
31 non enim est Deus noster ut deus eorum et inimici nostri sunt iudices
Kay ang bato sa atong mga kaaway dili sama sa atong Bato, ingon sa giangkon sa atong mga kaaway.
32 de vinea Sodomorum vinea eorum et de suburbanis Gomorrae uva eorum uva fellis et botri amarissimi
Kay ang ilang paras gikan sa paras sa Sodoma, ug gikan sa kaumahan sa Gomora; ang ilang mga ubas mao ang mga ubas nga makahilo; ang ilang mga tapok mga mapait.
33 fel draconum vinum eorum et venenum aspidum insanabile
Ang ilang bino mao ang hilo nga gikan sa mga bitin ug ang mapintas nga lala sa gagmay nga mga bitin.
34 nonne haec condita sunt apud me et signata in thesauris meis
Dili ba kini nga laraw gitipigan ko man sa tago, sinilyohan sa taliwala sa akong bahandi?
35 mea est ultio et ego retribuam in tempore ut labatur pes eorum iuxta est dies perditionis et adesse festinant tempora
Kay ako ang manimalos, ug mobalos, sa panahon nga madalin-as ang ilang tiil; kay haduol na ang adlaw sa katalagman alang kanila, ug ang mga butang nga moabot kanila mahitabo dayon.”
36 iudicabit Dominus populum suum et in servis suis miserebitur videbit quod infirmata sit manus et clausi quoque defecerint residuique consumpti sint
Kay ang katarong ihatag ni Yahweh ngadto sa iyang katawhan, ug maluoy siya sa iyang mga sulugoon. Makita niya nga nawala na ang ilang gahom, ug wala nay usa nga mahibilin, bisan mga ulipon o gawasnong katawhan.
37 et dicet ubi sunt dii eorum in quibus habebant fiduciam
Unya moingon siya, “Asa naman ang ilang mga dios, ang bato nga ilang gidangpan? —
38 de quorum victimis comedebant adipes et bibebant vinum libaminum surgant et opitulentur vobis et in necessitate vos protegant
Ang mga dios nga nagkaon sa tambok sa ilang mga halad ug nag-inom sa bino sa ilang mga halad ilimnon? Pabangona sila ug patabanga kaninyo; papanalipda sila kaninyo.
39 videte quod ego sim solus et non sit alius deus praeter me ego occidam et ego vivere faciam percutiam et ego sanabo et non est qui de manu mea possit eruere
Tan-awa karon nga ako, ako mao lamang, ang Dios, ug walay laing dios gawas kanako; Mopatay ako, ug mobuhi ako; mosamad ako, ug moayo ako, ug walay makaluwas kanimo gikan sa akong gahom.
40 levabo ad caelum manum meam et dicam vivo ego in aeternum
Kay ibayaw ko ang akong kamot ngadto sa langit ug moingon, 'Ingon nga buhi ako hangtod sa kahangtoran, magabuhat ako.
41 si acuero ut fulgur gladium meum et arripuerit iudicium manus mea reddam ultionem hostibus meis et his qui oderunt me retribuam
Sa dihang bairon ko ang akong masulaw nga espada, ug magsugod na ang akong kamot sa pagdala sa hustisya, panimaslan ko ang akong mga kaaway, ug panimaslan ko usab kadtong nagdumot kanako.
42 inebriabo sagittas meas sanguine et gladius meus devorabit carnes de cruore occisorum et de captivitate nudati inimicorum capitis
Pahubogon ko sa dugo ang akong mga pana, ug pagalamyon sa akong espada sa unod uban ang dugo sa napatay ug sa mga dinakpan, ug gikan sa mga ulo sa mga pangulo sa kaaway.'”
43 laudate gentes populum eius quia sanguinem servorum suorum ulciscetur et vindictam retribuet in hostes eorum et propitius erit terrae populi sui
Pagmaya, kamong kanasoran, uban ang katawhan sa Dios, kay panimaslan niya ang dugo sa iyang mga sulugoon; manimalos siya sa iyang mga kaaway, ug maghimo siya ug pagtabon sa mga sala alang sa iyang yuta, alang sa iyang katawhan.
44 venit ergo Moses et locutus est omnia verba cantici huius in auribus populi ipse et Iosue filius Nun
Miabot si Moises ug nagsulti sa tanang mga pulong niining awit sa igdulungog sa katawhan, siya, ug si Josue nga anak nga lalaki ni Nun.
45 conplevitque omnes sermones istos loquens ad universum Israhel
Unya nahuman si Moises sa pagsulti niining tanang mga pulong ngadto sa tibuok Israel.
46 et dixit ad eos ponite corda vestra in omnia verba quae ego testificor vobis hodie ut mandetis ea filiis vestris custodire et facere et implere universa quae scripta sunt legis huius
Miingon siya ngadto kanila, “Ibutang sa inyong hunahuna ang tanang mga pulong nga akong gipahayag kaninyo karong adlawa, aron mamandoan ninyo ang inyong mga anak sa pagbantay niini, sa tanang mga pulong niini nga balaod.
47 quia non in cassum praecepta sunt vobis sed ut singuli in eis viverent quae facientes longo perseveretis tempore in terra ad quam Iordane transmisso ingredimini possidendam
Kay kini dili gamay nga butang alang kaninyo, tungod kay mao kini ang iyong kinabuhi, ug pinaagi niining butanga malugwayan pa ang inyong mga adlaw sulod sa yuta nga inyong tabukon sa Jordan aron panag-iyahaon.”
48 locutusque est Dominus ad Mosen in eadem die dicens
Niana usab nga adlaw nakigsulti si Yahweh kang Moises ug miingon,
49 ascende in montem istum Abarim id est transituum in montem Nebo qui est in terra Moab contra Hiericho et vide terram Chanaan quam ego tradam filiis Israhel obtinendam et morere in monte
“Tungas ngadto sa kabukiran sa Abarim, sa taas sa Bukid sa Nebo, nga mao ang yuta sa Moab, nga atbang sa Jerico. Tan-awa ang yuta sa Canaan, nga igahatag ko sa katawhan sa Israel ingon nga ilang mapanag-iya.
50 quem conscendens iungeris populis tuis sicut mortuus est Aaron frater tuus in monte Hor et adpositus populis suis
Mamatay ka sa bukid kung diin ka motungas, ug iipon ka sa imong katawhan, sama kang Aaron nga imong igsoong Israelita nga namatay sa Bukid sa Hor ug giipon usab ngadto sa iyang katawhan.
51 quia praevaricati estis contra me in medio filiorum Israhel ad aquas Contradictionis in Cades deserti Sin et non sanctificastis me inter filios Israhel
Mahitabo kini tungod kay wala ka man mituman kanako taliwala sa katawhan sa Israel didto sa tubig sa Meriba sa Cades, sa kamingawan sa Sin; tungod kay wala mo man ako pasidunggi ug gitahod taliwala sa katawhan sa Israel.
52 e contra videbis terram et non ingredieris in eam quam ego dabo filiis Israhel
Kay makita mo ang yuta sa imong atubangan, apan dili ka makaadto didto, ngadto sa yuta nga ihatag ko sa katawhan sa Israel.”
