Psalmorum 78
1 Psalmus. Intellectus Asaph. Attendite popule meus legem meam: inclinate aurem vestram in verba oris mei.
Ein song til lærdom av Asaf. Lyd, mitt folk, på læra mi, legg øyra til det munnen min talar!
2 Aperiam in parabolis os meum: loquar propositiones ab initio.
Eg vil opna min munn med fyndord, eg vil lata gåtor frå gamall tid strøyma ut.
3 Quanta audivimus et cognovimus ea: et patres nostri narraverunt nobis.
Det me hev høyrt og veit, og det våre feder hev fortalt oss,
4 Non sunt occultata a filiis eorum, in generatione altera. Narrantes laudes Domini, et virtutes eius, et mirabilia eius quae fecit.
det vil me ikkje dylja for deira born, men fortelja Herrens pris for den komande ætti, og hans styrke og hans under, som han hev gjort.
5 Et suscitavit testimonium in Iacob: et legem posuit in Israel. Quanta mandavit patribus nostris nota facere ea filiis suis:
Han hev sett upp eit vitnemål i Jakob, og ei lov hev han lagt i Israel, som han baud våre feder, til å kunngjera deim for borni,
6 ut cognoscat generatio altera. Filii qui nascentur, et exurgent, et narrabunt filiis suis,
so den komande ætti, dei born som skulde verta fødde, kunde kjenna deim, at dei kunde koma fram og fortelja um deim til sine born,
7 Ut ponant in Deo spem suam, et non obliviscantur operum Dei: et mandata eius exquirant.
og setja si von til Gud, og ikkje gløyma Guds verk, men taka vare på hans bodord,
8 Ne fiant sicut patres eorum: generatio prava et exasperans. Generatio, quae non direxit cor suum: et non est creditus cum Deo spiritus eius.
og ikkje vera som deira feder, ei tver og tråssug ætt, ei ætt som ikkje gjorde sitt hjarta fast, og som i si ånd ikkje var trufast mot Gud.
9 Filii Ephrem intendentes et mittentes arcum: conversi sunt in die belli.
Efraims born, dei væpna bogeskyttarar, dei snudde på stridsdagen.
10 Non custodierunt testamentum Dei, et in lege eius noluerunt ambulare.
Dei heldt ikkje Guds pakt og vilde ikkje ferdast i hans lov.
11 Et obliti sunt benefactorum eius, et mirabilium eius quae ostendit eis.
Og dei gløymde hans storverk og hans under som han hadde synt deim.
12 Coram patribus eorum fecit mirabilia in terra Aegypti, in campo Taneos.
For deira feder hadde han gjort under i Egyptarlandet på Soans mark.
13 Interrupit mare, et perduxit eos: et statuit aquas quasi in utre.
Han kløyvde havet og let deim ganga igjenom, og let vatnet standa som ein haug.
14 Et deduxit eos in nube diei: et tota nocte in illuminatione ignis.
Og han leidde deim med skyi um dagen, og heile natti ved elds ljos.
15 Interrupit petram in eremo: et adaquavit eos velut in abysso multa.
Han kløyvde berg i øydemarki og let deim drikka som av store vatsdjup.
16 Et eduxit aquam de petra: et deduxit tamquam flumina aquas.
Og han let bekkjer koma or fjellet og fekk vatn til å renna ned som elvar.
17 Et apposuerunt adhuc peccare ei: in iram excitaverunt Excelsum in inaquoso.
Men dei heldt endå på og synda imot honom, og var tråssuge mot den Høgste i øydemarki.
18 Et tentaverunt Deum in cordibus suis: ut peterent escas animabus suis.
Og dei freista Gud i sitt hjarta, so dei kravde mat for si lyst.
19 Et male locuti sunt de Deo: dixerunt: Numquid poterit Deus parare mensam in deserto?
Og dei tala imot Gud, dei sagde: «Kann vel Gud duka bord i øydemarki?
20 Quoniam percussit petram, et fluxerunt aquae, et torrentes inundaverunt. Numquid et panem poterit dare, aut parare mensam populo suo?
Sjå, han slo i berg, so vatn rann ut, og bekkjer fløymde. Tru han og kann gjeva brød, eller koma med kjøt til sitt folk?»
21 Ideo audivit Dominus, et distulit: et ignis accensus est in Iacob, et ira ascendit in Israel:
Difor, då Herren høyrde det, vart han harm, og eld loga upp mot Jakob, og vreide reiste seg mot Israel;
22 Quia non crediderunt in Deo, nec speraverunt in salutari eius:
for dei trudde ikkje på Gud og leit ikkje på hans frelsa.
23 Et mandavit nubibus desuper, et ianuas caeli aperuit.
Og han gav skyerne ovantil, og himmelportarne let han upp.
24 Et pluit illis manna ad manducandum, et panem caeli dedit eis.
Og han let manna regna yver deim til føda, og himmelkorn gav han deim.
25 Panem angelorum manducavit homo: cibaria misit eis in abundantia.
Englebrød fekk menneskje eta, nista sende han deim til mette.
26 Transtulit Austrum de caelo: et induxit in virtute sua Africum.
Han let austanvinden fara ut i himmelen, og han førde sunnanvinden fram ved si magt.
27 Et pluit super eos sicut pulverem carnes, et sicut arenam maris volatilia pennata.
Og han let kjøt regna yver deim som dust, og fljugande fuglar som havsens sand,
28 Et ceciderunt in medio castrorum eorum: circa tabernacula eorum.
og han let deim falla ned midt i deira læger, kringum deira bustader.
29 Et manducaverunt et saturati sunt nimis, et desiderium eorum attulit eis:
Og dei åt og vart ovleg mette, og det dei hadde hug på, let han deim få.
30 non sunt fraudati a desiderio suo. Adhuc escae eorum erant in ore ipsorum,
Dei var ikkje komne burt frå si lyst, endå hadde dei maten i munnen,
31 et ira Dei ascendit super eos. Et occidit pingues eorum, et electos Israel impedivit.
då steig Guds vreide upp imot deim, og han drap deira sterke menner hjå deim, og Israels ungdomar slo han ned.
32 In omnibus his peccaverunt adhuc: et non crediderunt in mirabilibus eius.
Med alt dette synda dei endå, og dei trudde ikkje på hans under.
33 Et defecerunt in vanitate dies eorum: et anni eorum cum festinatione.
Og han let deira dagar kverva i fåfengd, og deira år i rædsla.
34 Cum occideret eos, quaerebant eum: et revertebantur, et diluculo veniebant ad eum.
Når han slo deim ned, då spurde dei etter honom, og vende um og søkte Gud,
35 Et rememorati sunt quia Deus adiutor est eorum: et Deus excelsus redemptor eorum est.
og kom i hug at Gud var deira berg og den høgste Gud var deira atterløysar.
36 Et dilexerunt eum in ore suo, et lingua sua mentiti sunt ei:
Men dei gjølte for honom med sin munn, og laug for honom med si tunga.
37 Cor autem eorum non erat rectum cum eo: nec fideles habiti sunt in testamento eius.
Og deira hjarta hekk ikkje fast ved honom, og dei var ikkje true mot hans pakt.
38 Ipse autem est misericors, et propitius fiet peccatis eorum: et non disperdet eos. Et abundavit ut averteret iram suam: et non accendit omnem iram suam:
Men han er miskunnsam, han forlet skuld og tyner ikkje, og mange gonger let han sin vreide venda um, og han vakte ikkje heile sin harm.
39 Et recordatus est quia caro sunt: spiritus vadens, et non rediens.
Og han kom i hug at dei var kjøt, ein andepust som kverv og ikkje kjem att.
40 Quoties exacerbaverunt eum in deserto, in iram concitaverunt eum in inaquoso?
Kor ofte dei tråssa honom i øydemarki og gjorde honom sorg i audni!
41 Et conversi sunt, et tentaverunt Deum: et sanctum Israel exacerbaverunt.
Og dei freista atter Gud og krenkte Israels Heilage.
42 Non sunt recordati manus eius, die qua redemit eos de manu tribulantis,
Dei kom ikkje handi hans i hug, eller den dagen då han fria deim frå fienden,
43 Sicut posuit in Aegypto signa sua, et prodigia sua in campo Taneos.
då han gjorde sine teikn i Egyptarland, og sine undergjerningar på Soans mark.
44 Et convertit in sanguinem flumina eorum, et imbres eorum, ne biberent.
Og han gjorde deira elvar til blod, og sine rennande vatn kunde dei ikkje drikka.
45 Misit in eos cynomyiam, et comedit eos: et ranam, et disperdidit eos.
Han sende imot deim flugesvermar som åt deim upp, og froskar som tynte deim.
46 Et dedit aerugini fructus eorum: et labores eorum locustae.
Og han gav deira grøda til gnagaren og deira arbeid til grashoppen.
47 Et occidit in grandine vineas eorum: et moros eorum in pruina.
Han slo deira vintre ned med hagl og deira morbærtre med haglsteinar.
48 Et tradidit grandini iumenta eorum: et possessionem eorum igni.
Og han gav deira fe til haglet og deira hjorder til eldingarne.
49 Misit in eos iram indignationis suae: indignationem, et iram, et tribulationem: immissiones per angelos malos.
Han sende på deim sin brennande vreide, sinne og harm og trengsla, ei sending av uferds-englar.
50 Viam fecit semitae irae suae, non pepercit a morte animabus eorum: et iumenta eorum in morte conclusit.
Han braut veg for sin vreide, han sparde ikkje deira sjæl for dauden, og deira liv gav han til sotti.
51 Et percussit omne primogenitum in terra Aegypti: primitias omnis laboris eorum in tabernaculis Cham.
Og han slo alle fyrstefødde i Egyptarland, fyrstegrøda av dei sterke i Khams tjeld.
52 Et abstulit sicut oves populum suum: et perduxit eos tamquam gregem in deserto.
Og han let sitt folk fara av stad som sauer, og førde deim som ei hjord i øydemarki.
53 Et eduxit eos in spe, et non timuerunt: et inimicos eorum operuit mare.
Og han leidde deim trygt, og dei ræddast ikkje, men havet løynde deira fiendar.
54 Et induxit eos in montem sanctificationis suae, montem, quem acquisivit dextera eius. Et eiecit a facie eorum Gentes: et sorte divisit eis terram in funiculo distributionis.
Og han førde deim til sitt heilage landmerke, det fjell som hans høgre hand hadde vunne.
55 Et habitare fecit in tabernaculis eorum tribus Israel.
Og han dreiv ut heidningar for deim, og let deira land falla til deim som arv, og let Israels ætter bu i deira tjeld.
56 Et tentaverunt, et exacerbaverunt Deum excelsum: et testimonia eius non custodierunt.
Men dei freista Gud, den Høgste, og tråssa honom, og hans vitnemål agta dei ikkje på.
57 Et averterunt se, et non servaverunt pactum: quemadmodum patres eorum, conversi sunt in arcum pravum.
Og dei veik av og var utrugne som deira feder, dei vende um som ein veik boge.
58 In iram concitaverunt eum in collibus suis: et in sculptilibus suis ad aemulationem eum provocaverunt.
Dei harma honom med sine haugar og eggja honom med sine avgudar.
59 Audivit Deus, et sprevit: et ad nihilum redegit valde Israel.
Gud høyrde det og vart vreid, og han vart svært leid av Israel.
60 Et repulit tabernaculum Silo, tabernaculum suum, ubi habitavit in hominibus.
Og han gjekk burt frå sin bustad i Silo, det tjeld han hadde slege upp millom menneskje.
61 Et tradidit in captivitatem virtutem eorum: et pulchritudinem eorum in manus inimici.
Og han let sin styrke verta førd burt som fange, og gav si æra i fiendehand.
62 Et conclusit in gladio populum suum: et hereditatem suam sprevit.
Og han gav sitt folk til sverdet, og på sin arv harmast han.
63 Iuvenes eorum comedit ignis: et virgines eorum non sunt lamentatae.
Eld åt deira unge menner, og deira møyar fekk ingen bruresong.
64 Sacerdotes eorum in gladio ceciderunt: et viduae eorum non plorabantur.
Deira prestar fall for sverdet, og deira enkjor fekk ikkje syrgja
65 Et excitatus est tamquam dormiens Dominus, tamquam potens crapulatus a vino.
Då vakna Herren som ein sovande, som ei kjempa frå rus av vin.
66 Et percussit inimicos suos in posteriora: opprobrium sempiternum dedit illis.
Og han slo sine fiendar attende, og han førde yver deim æveleg skam.
67 Et repulit tabernaculum Ioseph: et tribum Ephraim non elegit:
Og han støytte burt Josefs tjeld, og Efraims ætt valde han ikkje ut.
68 Sed elegit tribum Iuda, montem Sion quem dilexit.
Men han valde Judas ætt, Sions fjell som han elska.
69 Et aedificavit sicut unicornium sanctificium suum in terra, quam fundavit in saecula.
Og han bygde sin heilagdom som høge fjell, liksom jordi som han hev grunnfest til æveleg tid.
70 Et elegit David servum suum, et sustulit eum de gregibus ovium: de post foetantes accepit eum.
Og han valde ut David, sin tenar, og tok honom frå sauegrindarne.
71 Pascere Iacob servum suum, et Israel hereditatem suam:
Han førde honom frå lambsauerne som han fylgde, til å gjæta Jakob, sitt folk, og Israel, sin arv.
72 Et pavit eos in innocentia cordis sui: et in intellectibus manuum suarum deduxit eos.
Og han gjætte deim etter sitt ærlege hjarta, og med si kloke hand leidde han deim.
