< Proverbiorum 8 >
1 Numquid non sapientia clamitat, et prudentia dat vocem suam?
Czy mądrość nie woła i rozum nie wydaje swego głosu?
2 In summis, excelsisque verticibus supra viam, in mediis semitis stans,
Stoi na szczycie wysokich miejsc, przy drodze, na rozstajach dróg.
3 iuxta portas civitatis in ipsis foribus loquitur, dicens:
Przy bramach, przy wjeździe do miasta, przy wejściu, u drzwi woła:
4 O viri, ad vos clamito, et vox mea ad filios hominum.
Do was wołam, o mężowie, mój głos [kieruję] do synów ludzkich.
5 Intelligite parvuli astutiam, et insipientes animadvertite.
Prości, uczcie się rozwagi, a wy, głupi, bądźcie rozumnego serca.
6 Audite, quoniam de rebus magnis locutura sum: et aperientur labia mea, ut recta praedicent.
Słuchajcie, bo będę mówił o rzeczach wzniosłych, a wargi moje otworzą się, aby [głosić] prawość.
7 Veritatem meditabitur guttur meum, et labia mea detestabuntur impium.
Moje usta bowiem mówią prawdę, a niegodziwością brzydzą się moje wargi.
8 Iusti sunt omnes sermones mei, non est in eis pravum quid, neque perversum.
Sprawiedliwe są wszystkie słowa moich ust; nie ma w nich nic fałszywego ani przewrotnego.
9 recti sunt intelligentibus, et aequi invenientibus scientiam.
Wszystkie są jasne dla rozumnego i prawe dla tych, którzy znajdują wiedzę.
10 Accipite disciplinam meam, et non pecuniam: doctrinam magis, quam aurum eligite.
Przyjmijcie moje pouczenie zamiast srebra i wiedzę [raczej] niż wyborne złoto.
11 Melior est enim sapientia cunctis opibus pretiosissimis: et omne desiderabile ei non potest comparari.
Lepsza bowiem jest mądrość niż perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.
12 Ego sapientia habito in consilio, et eruditis intersum cogitationibus.
Ja, mądrość, mieszkam z rozwagą i odkrywam wiedzę roztropności.
13 Timor Domini odit malum: arrogantiam, et superbiam, et viam pravam, et os bilingue detestor.
Bojaźń PANA to nienawidzić zła. Ja nienawidzę pychy, wyniosłości, złej drogi i ust przewrotnych.
14 Meum est consilium, et aequitas, mea est prudentia, mea est fortitudo.
Moja [jest] rada i prawdziwa mądrość, ja [jestem] roztropnością i moja jest moc.
15 Per me reges regnant, et legum conditores iusta decernunt:
Dzięki mnie królowie rządzą i władcy stanowią sprawiedliwość.
16 Per me principes imperant, et potentes decernunt iustitiam.
Dzięki mnie panują władcy i dostojnicy, wszyscy sędziowie ziemi.
17 Ego diligentes me diligo: et qui mane vigilant ad me, invenient me.
Miłuję tych, którzy mnie miłują, a ci, którzy szukają mnie pilnie, znajdą mnie.
18 Mecum sunt divitiae, et gloria, opes superbae, et iustitia.
Przy mnie [jest] bogactwo i chwała, trwałe bogactwo i sprawiedliwość.
19 Melior est enim fructus meus auro, et lapide pretioso, et genimina me argento electo.
Mój owoc [jest] lepszy niż złoto, nawet najczystsze złoto, a moje plony [lepsze] niż wyborne srebro.
20 In viis iustitiae ambulo, in medio semitarum iudicii,
Prowadzę ścieżką sprawiedliwości, pośród ścieżek sądu;
21 ut ditem diligentes me, et thesauros eorum repleam.
Aby tym, którzy mnie miłują, dać w dziedzictwo majątek wieczny i napełnić ich skarbce.
22 Dominus possedit me in initio viarum suarum, antequam quidquam faceret a principio.
PAN posiadł mnie na początku swej drogi, przed swymi dziełami, przed wszystkimi czasy.
23 Ab aeterno ordinata sum, et ex antiquis antequam terra fieret.
Przed wiekami zostałam ustanowiona, od początku; zanim powstała ziemia;
24 Nondum erant abyssi, et ego iam concepta eram: necdum fontes aquarum eruperant:
Gdy jeszcze nie było głębin, zostałam zrodzona, kiedy jeszcze nie było źródeł obfitujących w wody.
25 necdum montes gravi mole constiterant: ante colles ego parturiebar:
Zanim góry zostały założone, nim były pagórki, zostałam zrodzona.
26 adhuc terram non fecerat, et flumina, et cardines orbis terrae.
Gdy jeszcze nie stworzył ziemi ani pól, ani początku prochu okręgu ziemskiego;
27 Quando praeparabat caelos, aderam: quando certa lege, et gyro vallabat abyssos:
Kiedy przygotowywał niebiosa, byłam tam; gdy odmierzał okrąg nad powierzchnią głębi;
28 quando aethera firmabat sursum, et librabat fontes aquarum:
Gdy w górze utwierdzał obłoki i umacniał źródła głębin;
29 quando circumdabat mari terminum suum, et legem ponebat aquis, ne transirent fines suos: quando appendebat fundamenta terrae:
Gdy wyznaczał morzu jego granice, by wody nie przekraczały jego rozkazu, kiedy ustalał fundamenty ziemi;
30 Cum eo eram cuncta componens: et delectabar per singulos dies, ludens coram eo omni tempore;
Byłam wtedy przy nim [jak] wychowanka i byłam [jego] radością każdego dnia, ciesząc się zawsze przed nim;
31 ludens in orbe terrarum: et deliciae meae esse, cum filiis hominum.
Radując się na okręgu jego ziemi, rozkoszując się synami ludzkimi.
32 Nunc ergo filii audite me: Beati, qui custodiunt vias meas.
Teraz więc, synowie, słuchajcie mnie, bo błogosławieni są ci, którzy strzegą moich dróg.
33 Audite disciplinam, et estote sapientes, et nolite abiicere eam.
Słuchajcie pouczeń, nabądźcie mądrości i nie odrzucajcie jej.
34 Beatus homo qui audit me, et qui vigilat ad fores meas quotidie, et observat ad postes ostii mei.
Błogosławiony człowiek, który mnie słucha, czuwając u moich wrót każdego dnia i strzegąc odrzwi moich bram.
35 Qui me invenerit, inveniet vitam, et hauriet salutem a Domino:
Bo kto mnie znajduje, znajduje życie i otrzyma łaskę od PANA.
36 qui autem in me peccaverit, laedet animam suam. Omnes, qui me oderunt, diligunt mortem.
Ale kto grzeszy przeciwko mnie, wyrządza krzywdę swojej duszy; wszyscy, którzy mnie nienawidzą, miłują śmierć.