Proverbiorum 8

1 Numquid non sapientia clamitat, et prudentia dat vocem suam?

ئایا دانایی بانگەواز ناکات؟ ئەی تێگەیشتن دەنگی خۆی هەڵنابڕێت؟

2 In summis, excelsisque verticibus supra viam, in mediis semitis stans,

لەسەر لووتکەی بەرزاییەکان، لەسەر ڕێگاکان، لە چواڕیانەکان ڕادەوەستێت.

3 iuxta portas civitatis in ipsis foribus loquitur, dicens:

لەلای دەروازەی شارەکان، لەبەردەم دەرگاکان، هاوار دەکات:

4 O viri, ad vos clamito, et vox mea ad filios hominum.

«ئەی خەڵکینە، بۆ ئێوە بانگ دەکەم، دەنگم بۆ ئادەمیزادە.

5 Intelligite parvuli astutiam, et insipientes animadvertite.

ساویلکەکان، فێری ژیری بن، گێلەکان، فێری تێگەیشتن بن.

6 Audite, quoniam de rebus magnis locutura sum: et aperientur labia mea, ut recta praedicent.

گوێ بگرن، چونکە باسی شتی بەرزتان بۆ دەکەم، کردنەوەی لێوەکانم بۆ ڕاستەڕێییە.

7 Veritatem meditabitur guttur meum, et labia mea detestabuntur impium.

ڕاستگۆیی وێردی دەممە، خراپەش قێزەونە بۆ لێوەکانم.

8 Iusti sunt omnes sermones mei, non est in eis pravum quid, neque perversum.

قسەکانی دەمم هەموو ڕاستودروستن، هیچ فێڵ یان خواروخێچی تێدا نییە.

9 recti sunt intelligentibus, et aequi invenientibus scientiam.

هەموو ڕێکن لای کەسی تێگەیشتوو، ڕاستەڕێیە لای ئەوانەی زانیاری دەدۆزنەوە.

10 Accipite disciplinam meam, et non pecuniam: doctrinam magis, quam aurum eligite.

تەمبێکردن لە من وەربگرن نەک زیو، زانیاریش زیاتر لە زێڕی پوختەکراو،

11 Melior est enim sapientia cunctis opibus pretiosissimis: et omne desiderabile ei non potest comparari.

چونکە دانایی لە یاقووت باشترە، هەرچی ئارەزووی دەکەیت نابێتە هاوتای.

12 Ego sapientia habito in consilio, et eruditis intersum cogitationibus.

«من داناییم، لەگەڵ ژیریدا نیشتەجێم، زانیاری و سەلیقەم هەیە.

13 Timor Domini odit malum: arrogantiam, et superbiam, et viam pravam, et os bilingue detestor.

ئەوەی لەخواترس بێت، ڕقی لە خراپە دەبێت، من ڕقم لە لووتبەرزی و خۆبەزلزانییە، لە ڕێگای خراپ و لە قسەی بە فێڵە.

14 Meum est consilium, et aequitas, mea est prudentia, mea est fortitudo.

ڕاوێژ و دانایی تەواو هی منن، تێگەیشتن هی منە، هێز هی منە.

15 Per me reges regnant, et legum conditores iusta decernunt:

بە منەوە پاشاکان پاشایەتی دەکەن و فەرمانڕەوایان بە ڕاستودروستی یاسا دەردەکەن.

16 Per me principes imperant, et potentes decernunt iustitiam.

بە منەوە میرەکان میرایەتی دەکەن، بەگەکان و هەموو ئەوانەی بە ڕاستودروستی دادوەری دەکەن.

17 Ego diligentes me diligo: et qui mane vigilant ad me, invenient me.

من ئەوانەم خۆشدەوێت کە منیان خۆشدەوێ، ئەوانەش کە بە پەرۆشەوە بەدوامدا دەگەڕێن، دەمدۆزنەوە.

18 Mecum sunt divitiae, et gloria, opes superbae, et iustitia.

دەوڵەمەندی و ڕێزداری لەلای منە، ڕاستودروستی و ئەو سامانەی کە دەمێنێتەوە.

19 Melior est enim fructus meus auro, et lapide pretioso, et genimina me argento electo.

بەرهەمی من لە زێڕ باشترە، لە زێڕی بێگەردیش، دەغڵیشم لە زیوی پوختەکراو باشترە.

20 In viis iustitiae ambulo, in medio semitarum iudicii,

بە ڕێچکەی ڕاستودروستیدا دەڕۆم، لەسەر ڕێبازی دادپەروەری،

21 ut ditem diligentes me, et thesauros eorum repleam.

تاکو سامان بکەمە میرات بۆ ئەوانەی منیان خۆشدەوێت و ئەمبارەکانیان پڕ بکەم.

22 Dominus possedit me in initio viarum suarum, antequam quidquam faceret a principio.

«یەزدان لە سەرەتای بەدیهێنانەکەی منی دروستکرد، هەر لە کۆنەوە لەپێش کارەکانی.

23 Ab aeterno ordinata sum, et ex antiquis antequam terra fieret.

لە ئەزەلەوە من دامەزراوم، لە سەرەتاوە، لەپێش زەوی.

24 Nondum erant abyssi, et ego iam concepta eram: necdum fontes aquarum eruperant:

هێشتا زەریاکان نەببوون من بەدیهێنراوم، هێشتا کانییە پڕ ئاوەکان نەبوون.

25 necdum montes gravi mole constiterant: ante colles ego parturiebar:

پێش ئەوەی چیاکان بچەسپێن، پێش گردەکان، من بەدیهێنراوم،

26 adhuc terram non fecerat, et flumina, et cardines orbis terrae.

هێشتا نە زەوی و نە پانتاییەکانی دروستکردبوو، نە سەرەتای خۆڵی زەوی.

27 Quando praeparabat caelos, aderam: quando certa lege, et gyro vallabat abyssos:

کاتێک کە ئاسمانی جێگیر کرد من لەوێ بووم، کاتێک کە هێڵی ئاسۆی بەسەر قووڵاییدا کێشا،

28 quando aethera firmabat sursum, et librabat fontes aquarum:

کاتێک کە هەوری لە ئاسمان ڕاگرت و سەرچاوەی قووڵاییەکانی چەسپاند،

29 quando circumdabat mari terminum suum, et legem ponebat aquis, ne transirent fines suos: quando appendebat fundamenta terrae:

کاتێک کە سنووری بۆ دەریا کێشا بۆ ئەوەی ئاوەکان فەرمانی ئەو نەشکێنن، کاتێک کە بناغەی زەوی داڕشت.

30 Cum eo eram cuncta componens: et delectabar per singulos dies, ludens coram eo omni tempore;

لەگەڵ ئەو وەستایەکی لێزان بووم، ڕۆژبەڕۆژ شادمانی ئەو بووم، هەمیشە لەبەردەمیدا دڵخۆش بووم،

31 ludens in orbe terrarum: et deliciae meae esse, cum filiis hominum.

لە زەوییە ئاوەدانەکەی دڵخۆش دەبووم، لەگەڵ ئادەمیزاد شادمان بووم.

32 Nunc ergo filii audite me: Beati, qui custodiunt vias meas.

«ئەی کوڕینە، ئێستاش گوێم لێ بگرن، خۆزگە دەخوازرێ بەوانەی ڕێگای من دەپارێزن.

33 Audite disciplinam, et estote sapientes, et nolite abiicere eam.

گوێ لە تەمبێکردن بگرن و دانا بن، پشت گوێی مەخەن.

34 Beatus homo qui audit me, et qui vigilat ad fores meas quotidie, et observat ad postes ostii mei.

خۆزگە دەخوازرێ بەو کەسەی گوێم لێ دەگرێت، ڕۆژبەڕۆژ لەلای دەرگاکەم ئاگادارە، لەلای دەروازەی دەرگاکەم ئێشک دەگرێت،

35 Qui me invenerit, inveniet vitam, et hauriet salutem a Domino:

چونکە ئەوەی من بدۆزێتەوە، ژیان دەدۆزێتەوە، ڕەزامەندی یەزدانیش بەدەستدەهێنێت.

36 qui autem in me peccaverit, laedet animam suam. Omnes, qui me oderunt, diligunt mortem.

بەڵام ئەوەی من نەدۆزێتەوە زیان بە خۆی دەگەیەنێت، هەموو ئەوانەی ڕقیان لە منە، مردنیان خۆشدەوێت.»