Proverbiorum 6
1 Fili mi, si spoponderis pro amico tuo, defixisti apud extraneum manum tuam,
Mwanangu, kama umekuwa mdhamini wa jirani yako, ikiwa umeshika mikono kwa kuweka ahadi kwa ajili ya mwingine,
2 illaqueatus es verbis oris tui, et captus propriis sermonibus.
kama umetegwa na ulichosema, umenaswa kwa maneno ya kinywa chako,
3 Fac ergo quod dico fili mi, et temetipsum libera: quia incidisti in manum proximi tui. Discurre, festina, suscita amicum tuum:
basi fanya hivi mwanangu, ili ujiweke huru, kwa kuwa umeanguka mikononi mwa jirani yako: Nenda ukajinyenyekeshe kwake; msihi jirani yako!
4 ne dederis somnum oculis tuis, nec dormitent palpebrae tuae.
Usiruhusu usingizi machoni pako, usiruhusu kope zako zisinzie.
5 Eruere quasi damula de manu, et quasi avis de manu aucupis.
Jiweke huru, kama swala mkononi mwa mwindaji, kama ndege kutoka kwenye mtego wa mwindaji.
6 Vade ad formicam o piger, et considera vias eius, et disce sapientiam:
Ewe mvivu, mwendee mchwa; zitafakari njia zake ukapate hekima!
7 quae cum non habeat ducem, nec praeceptorem, nec principem,
Kwa maana yeye hana msimamizi, wala mwangalizi, au mtawala,
8 parat in aestate cibum sibi, et congregat in messe quod comedat.
lakini hujiwekea akiba wakati wa kiangazi na hukusanya chakula chake wakati wa mavuno.
9 Usquequo piger dormies? quando consurges e somno tuo?
Ewe mvivu, utalala hata lini? Utaamka lini kutoka usingizi wako?
10 Paululum dormies, paululum dormitabis, paululum conseres manus ut dormias:
Bado kulala kidogo, kusinzia kidogo, bado kukunja mikono kidogo upate kupumzika:
11 et veniet tibi quasi viator, egestas, et pauperies quasi vir armatus. Si vero impiger fueris, veniet ut fons messis tua, et egestas longe fugiet a te.
hivyo umaskini utakuja juu yako kama mnyangʼanyi, na kupungukiwa kutakujia kama mtu mwenye silaha.
12 Homo apostata, vir inutilis, graditur ore perverso,
Mtu mbaya sana na mlaghai, ambaye huzungukazunguka na maneno ya upotovu,
13 annuit oculis, terit pede, digito loquitur,
ambaye anakonyeza kwa jicho lake, anayetoa ishara kwa miguu yake na kuashiria kwa vidole vyake,
14 pravo corde machinatur malum, et omni tempore iurgia seminat.
ambaye hupanga ubaya kwa udanganyifu moyoni mwake: daima huchochea fitina.
15 huic extemplo veniet perditio sua, et subito conteretur, nec habebit ultra medicinam.
Kwa hiyo maafa yatamkumba ghafula; ataangamizwa mara, pasipo msaada.
16 Sex sunt, quae odit Dominus, et septimum detestatur anima eius:
Kuna vitu sita anavyovichukia Bwana, naam, viko saba vilivyo chukizo kwake:
17 Oculos sublimes, linguam mendacem, manus effundentes innoxium sanguinem,
macho ya kiburi, ulimi udanganyao, mikono imwagayo damu isiyo na hatia,
18 cor machinans cogitationes pessimas, pedes veloces ad currendum in malum,
moyo uwazao mipango miovu, miguu iliyo myepesi kukimbilia uovu,
19 proferentem mendacia testem fallacem, et eum, qui seminat inter fratres discordias.
shahidi wa uongo ambaye humwaga uongo, na mtu ambaye huchochea fitina kati ya ndugu.
20 Conserva fili mi praecepta patris tui, et ne dimittas legem matris tuae.
Mwanangu, zishike amri za baba yako, wala usiyaache mafundisho ya mama yako.
21 Liga ea in corde tuo iugiter, et circumda gutturi tuo.
Yafunge katika moyo wako daima, yakaze kuizunguka shingo yako.
22 Cum ambulaveris, gradiantur tecum: cum dormieris, custodiant te, et evigilans loquere cum eis.
Wakati utembeapo, yatakuongoza; wakati ulalapo, yatakulinda; wakati uamkapo, yatazungumza nawe.
23 quia mandatum lucerna est, et lex lux, et via vitae increpatio disciplinae:
Kwa maana amri hizi ni taa, mafundisho haya ni mwanga na maonyo ya maadili ni njia ya uzima,
24 ut custodiant te a muliere mala, et a blanda lingua extraneae.
yakikulinda na mwanamke aliyepotoka, kutokana na maneno laini ya mwanamke aliyepotoka.
25 Non concupiscat pulchritudinem eius cor tuum, nec capiaris nutibus illius:
Moyo wako usitamani uzuri wake wala macho yake yasikuteke,
26 pretium enim scorti vix est unius panis: mulier autem viri pretiosam animam capit.
kwa maana kahaba atakufanya uwe maskini, hata ukose kipande cha mkate, naye mwanamke mzinzi huwinda maisha yako hasa.
27 Numquid potest homo abscondere ignem in sinu suo, ut vestimenta illius non ardeant?
Je, mtu aweza kuchotea moto kwenye paja lake bila nguo zake kuungua?
28 aut ambulare super prunas, ut non comburantur plantae eius?
Je, mtu aweza kutembea juu ya makaa ya moto yanayowaka bila miguu yake kuungua?
29 sic qui ingreditur ad mulierem proximi sui, non erit mundus cum tetigerit eam.
Ndivyo alivyo mtu alalaye na mke wa mwanaume mwingine; hakuna yeyote amgusaye huyo mwanamke ambaye hataadhibiwa.
30 Non grandis est culpa, cum quis furatus fuerit: ut esurientem impleat animam:
Watu hawamdharau mwizi kama akiiba kukidhi njaa yake wakati ana njaa.
31 deprehensus tamen reddet septuplum, et omnem substantiam domus suae tradet.
Pamoja na hayo, kama akikamatwa, lazima alipe mara saba, ingawa inamgharimu utajiri wote wa nyumba yake.
32 Qui autem adulter est, propter cordis inopiam perdet animam suam:
Lakini mwanaume aziniye na mwanamke hana akili kabisa; yeyote afanyaye hivyo hujiangamiza mwenyewe.
33 turpitudinem et ignominiam congregat sibi, et opprobrium illius non delebitur.
Mapigo na aibu ni fungu lake na aibu yake haitafutika kamwe;
34 quia zelus et furor viri non parcet in die vindictae,
kwa maana wivu huamsha ghadhabu ya mume, naye hataonyesha huruma alipizapo kisasi.
35 nec acquiescet cuiusquam precibus, nec suscipiet pro redemptione dona plurima.
Hatakubali fidia yoyote; atakataa malipo, hata yakiwa makubwa kiasi gani.
