Proverbiorum 31
1 Verba Lamuelis regis. Visio, qua erudivit eum mater sua.
Jecha Lemuuʼeel mootichaa kan haati isaa isa barsiifte:
2 Quid dilecte mi, quid dilecte uteri mei, quid dilecte votorum meorum?
“Maali yaa ilma ko, maali yaa ilma gadameessa ko, maali yaa ilma wareega ko,
3 Ne dederis mulieribus substantiam tuam, et divitias tuas ad delendos reges.
humna kee dubartoota irratti, jabina kee warra mootota balleessan irratti hin fixin.
4 Noli regibus, o Lamuel, noli regibus dare vinum: quia nullum secretum est ubi regnat ebrietas.
“Yaa Lemuuʼeel, wanni kun moototaaf hin malu; daadhii wayinii dhuguun moototaaf hin malu; dhugaatii cimaatti gaggabuunis bulchitootaaf hin malu;
5 et ne forte bibant, et obliviscantur iudiciorum, et mutent causam filiorum pauperis.
kunis akka isaan dhuganii waan seerri jedhu dagatanii warra hacuucaman hunda mirga isaanii hin dhowwanneef.
6 Date siceram moerentibus, et vinum his, qui amaro sunt animo:
Warra baduuf jiraniif dhugaatii cimaa, warra jireenyi itti hadhaaʼeef daadhii wayinii kenni;
7 ut bibant, et obliviscantur egestatis suae, et doloris sui non recordentur amplius.
isaan dhuganii hiyyummaa isaanii haa irraanfatan; rakkina isaaniis deebiʼanii hin yaadatin.
8 Aperi os tuum muto, et causis omnium filiorum qui pertranseunt:
“Warra ofii isaaniitiif dubbachuu hin dandeenyeef, mirga warra gatamaniitiifis falmi.
9 aperi os tuum, decerne quod iustum est, et iudica inopem et pauperem.
Afaan kee banadhu; murtii qajeelaas kenni; mirga hiyyeeyyiitii fi rakkattootaatiif falmi.”
10 Mulierem fortem quis inveniet? procul, et de ultimis finibus pretium eius.
Niitii amala gaarii qabdu eenyutu argachuu dandaʼa? Isheen lula diimaa caalaa gati qabeettii dha.
11 Confidit in ea cor viri sui, et spoliis non indigebit.
Dhirsi ishee guddisee ishee amanata; inni waan faayidaa qabu tokko illee hin dhabu.
12 Reddet ei bonum, et non malum, omnibus diebus vitae suae.
Isheen bara jireenya ishee guutuu waan gaarii isaaf fiddi malee isa hin miitu.
13 Quaesivit lanam et linum, et operata est consilia manuum suarum.
Isheen suufii fi quncee talbaa barbaaddee harka ishee kan hojii jaallatuun footi.
14 Facta est quasi navis institoris, de longe portans panem suum.
Isheen akkuma doonii daldalaatti lafa fagoodhaa nyaata ishee fidatti.
15 Et de nocte surrexit, deditque praedam domesticis suis, et cibaria ancillis suis.
Isheen utuu lafti hin bariʼin hirribaa kaatee maatii isheetiif nyaata kenniti; xomboreewwan isheefis hojii qooddi.
16 Consideravit agrum, et emit eum: de fructu manuum suarum plantavit vineam.
Isheen lafa qotiisaa hubattee ilaaltee bitti; waan hojjettee argattu keessaa wayinii dhaabdi.
17 Accinxit fortitudine lumbos suos, et roboravit brachium suum.
Isheen jabinaan mudhii ishee hidhattee hojiidhaaf irree ishee jabeeffatti.
18 Gustavit, et vidit quia bona est negotiatio eius: non extinguetur in nocte lucerna eius.
Isheen akka daldalli ishee buʼaa qabu hubatti; ibsaan ishees halkaniin hin dhaamu.
19 Manum suam misit ad fortia, et digiti eius apprehenderunt fusum.
Mukni itti jirbii maran harka ishee keessa jira; quba isheetiin immoo calii qabatti.
20 Manum suam aperuit inopi, et palmas suas extendit ad pauperem.
Isheen hiyyeessaaf harka hiixatti; dhabaadhaaf illee harka balʼifti.
21 Non timebit domui suae a frigoribus nivis: omnes enim domestici eius vestiti sunt duplicibus.
Yoo cabbiin buʼe illee isheen maatii isheetiif hin yaaddoftu; isaan hundinuu uffata bildiimaa uffataniiruutii.
22 Stragulatam vestem fecit sibi: byssus, et purpura indumentum eius.
Isheen wayyaa siree dhaʼatti; uffata dhiilgee quncee talbaa haphii irraa hojjetames uffatti.
23 Nobilis in portis vir eius, quando sederit cum senatoribus terrae.
Dhirsi ishee yommuu karra magaalaa dura, jaarsolii biyyaa gidduu taaʼu ni kabajama.
24 Sindonem fecit, et vendidit, et cingulum tradidit Chananaeo.
Isheen wayyaa quncee talbaa dhooftee gurgurti; daldaltootaafis sabbata dhiʼeessiti.
25 Fortitudo et decor indumentum eius, et ridebit in die novissimo.
Isheen jabinaa fi ulfina uffatti; bara dhufaa jiruttis kolfuu dandeessi.
26 Os suum aperuit sapientiae, et lex clementiae in lingua eius.
Afaan ishee ogummaadhaan banatti; gorsi gara laafinaas arraba ishee irra jira.
27 Consideravit semitas domus suae, et panem otiosa non comedit.
Isheen mana ishee toʼatti; isheen buddeena dhibaaʼummaas hin nyaattu.
28 Surrexerunt filii eius, et beatissimam praedicaverunt: vir eius, et laudavit eam.
Ijoolleen ishee kaʼanii, eebbifamtuu jedhuun; dhirsi ishees akkasuma jedhaan; akkana jedhees ishee jaja:
29 Multae filiae congregaverunt sibi divitias: tu supergressa es universas.
“Dubartoonni hedduun waan gaarii hojjetu; ati garuu isaan hunda caalta.”
30 Fallax gratia, et vana est pulchritudo: mulier timens Dominum ipsa laudabitur.
Simboon nama gowwoomsa; miidhaginnis ni darba; dubartiin Waaqayyoon sodaattu garuu galateeffamtuu dha.
31 Date ei de fructu manuum suarum: et laudent eam in portis opera eius.
Buʼaa harka ishee kennaafii; hojiin ishee karra magaalaa duratti ishee haa jaju.
