Proverbiorum 3
1 Fili mi, ne obliviscaris legis meae, et praecepta mea cor tuum custodiat.
Wuoda, kik wiyi wil kod puonjna to ket chikena osik e chunyi,
2 longitudinem enim dierum, et annos vitae, et pacem apponent tibi.
nimar gibiro miyo ngimani dhi maber midag higni mangʼeny kendo ibed gi kwe kod mwandu.
3 Misericordia, et veritas te non deserant, circumda eas gutturi tuo, et describe in tabulis cordis tui:
Kik iwe hera kod adiera weyi; twegi e ngʼuti, kendo ndikgi e chunyi maiye.
4 et invenies gratiam, et disciplinam bonam coram Deo et hominibus.
Eka iniyud ngʼwono kod nying maber e nyim Nyasaye kod dhano.
5 Habe fiduciam in Domino ex toto corde tuo, et ne innitaris prudentiae tuae.
Gen kuom Jehova Nyasaye gi chunyi duto, kendo kik igen kuom ngʼeyoni iwuon;
6 In omnibus viis tuis cogita illum, et ipse diriget gressus tuos.
ket yoreni duto kuome eka nomi yoregi oriere tir.
7 Ne sis sapiens apud temetipsum: time Deum, et recede a malo:
Kik ibed mariek e pachi iwuon to luor Jehova Nyasaye eka inilo richo.
8 sanitas quippe erit umbilico tuo, et irrigatio ossium tuorum.
Tim ma kamano nomi ringri bedo gi ngima kendo nobed chiemo ne chunyi.
9 Honora Dominum de tua substantia, et de primitiis omnium frugum tuarum da pauperibus:
Mi Jehova Nyasaye duongʼ gi mwanduni kichiwone cham mabeyo ma ikayo e puotheni;
10 et implebuntur horrea tua saturitate, et vino torcularia tua redundabunt.
eka dechegi nopongʼ gi cham mogundho kendo agulnigi nopongʼ gi divai manyien maonge kama ikanoe.
11 Disciplinam Domini, fili mi, ne abiicias: nec deficias cum ab eo corriperis:
Wuoda, kik icha kum mar Jehova Nyasaye kendo kik ingʼur kokweri kuom gik maricho;
12 quem enim diligit Dominus, corripit: et quasi pater in filio complacet sibi.
nimar Jehova Nyasaye kumo jogo mohero mana kaka wuoro chiko wuode ma omorgo.
13 Beatus homo, qui invenit sapientiam, et qui affluit prudentia:
En jahawi ngʼatno moyudo rieko, ngʼatno man-gi winjo,
14 melior est acquisitio eius negotiatione auri, et argenti primi et purissimi fructus eius:
nimar en gohala moloyo fedha kendo okelo gik mabeyo moloyo dhahabu.
15 pretiosior est cunctis opibus: et omnia, quae desiderantur, huic non valent comparari.
Ober moloyo kite ma nengogi tek; onge gimoro amora migombo ma dipim kode.
16 Longitudo dierum in dextera eius, et in sinistra illius divitiae, et gloria.
Ngima kuom ndalo mangʼeny ni e lwete korachwich; to e lwete koracham nitiere mwandu kod duongʼ.
17 Viae eius viae pulchrae, et omnes semitae illius pacificae.
Yorene gin yore mag mor kendo yorene duto gin mag kwe.
18 Lignum vitae est his, qui apprehenderint eam: et qui tenuerit eam, beatus.
En yadh ngima ne jogo morwake; jogo mopadore kuome biro yudo gweth.
19 Dominus sapientia fundavit terram, stabilivit caelos prudentia.
Kuom rieko Jehova Nyasaye nochweyo mise mar piny kendo noketo polo kama entie kuom lony mare;
20 Sapientia illius eruperunt abyssi, et nubes rore concrescunt.
kuom ngʼeyo mare ema nopogogo aore gi nembe, kendo nomiyo boche polo okelo thoo.
21 Fili mi, ne effluant haec ab oculis tuis: Custodi legem atque consilium:
Wuoda, rit ngʼado bura makare kod pogo tiend wach, kik iwe gilalni.
22 et erit vita animae tuae, et gratia faucibus tuis.
Ginibedni ngima maber, ka tigo maber mitweyo e ngʼuti.
23 tunc ambulabis fiducialiter in via tua, et pes tuus non impinget:
Eka ibiro dhi e yoreni gi kwe kendo tiendi ok nochwanyre;
24 si dormieris, non timebis: quiesces, et suavis erit somnus tuus.
ka inindo, to ok inibed maluor, kendo ininind mayom nyaka piny ru.
25 ne paveas repentino terrore, et irruentes tibi potentias impiorum.
Kik ibed giluoro mar masira ma ditimreni apoya nono kata kethruok mamako jogo maricho,
26 Dominus enim erit in latere tuo, et custodiet pedem tuum ne capiaris.
nimar Jehova Nyasaye ema nomi ibed jachir kendo norit tiendi mondo kik odonji e obadho.
27 Noli prohibere benefacere eum, qui potest: si vales, et ipse benefac:
Kik iwe timo maber ni jogo mowinjorego, ka in kod nyalo mar timo kamano.
28 Ne dicas amico tuo: Vade, et revertere: cras dabo tibi: cum statim possis dare.
Ka inyalo konyo wadu kawuono, to kik iwachne niya, “Dogi iduog bangʼe kiny, eka akonyi.”
29 Ne moliaris amico tuo malum, cum ille in te habeat fiduciam.
Kik ichan hinyo jabathi, modak machiegni kodi gi kwe.
30 Ne contendas adversus hominem frustra, cum ipse tibi nihil mali fecerit.
Kik ihangne ngʼato wach maonge gima omiyo, kaonge gima rach mosetimoni.
31 Ne aemuleris hominem iniustum, nec imiteris vias eius:
Kik nyiego maki gi ja-mahundu, kata wuotho e yore moro amora.
32 quia abominatio Domini est omnis illusor, et cum simplicibus sermocinatio eius.
Nimar Jehova Nyasaye ger gi jaricho to ogeno joma kare.
33 Egestas a Domino in domo impii: habitacula autem iustorum benedicentur.
Kwongʼ mar Jehova Nyasaye ni e od jaricho, to ogwedho dala ngʼat makare.
34 Ipse deludet illusores, et mansuetis dabit gratiam.
Ojaro jojaro masungore to ochiwo ngʼwono ni joma obolore.
35 Gloriam sapientes possidebunt: stultorum exaltatio, ignominia.
Joma riek yudo luor kaka girkeni to joma ofuwo enonyis wichkuotgi ayanga.
