Proverbiorum 3
1 Fili mi, ne obliviscaris legis meae, et praecepta mea cor tuum custodiat.
Akong anak, ayaw kalimti ang akong mga mando ug tipigi ang akong pagpanudlo diha sa imong kasingkasing,
2 longitudinem enim dierum, et annos vitae, et pacem apponent tibi.
kay ang gitas-on sa mga adlaw ug katuigan sa kinabuhi ug ang kalinaw igadugang kini diha kanimo.
3 Misericordia, et veritas te non deserant, circumda eas gutturi tuo, et describe in tabulis cordis tui:
Ayaw tugoti nga ang pakamatinud-anon sa kasabotan ug pagkamasaligan mahimulag kanimo, ihigot kini sa imong liog, isulat kini sa papan sa imong kasingkasing.
4 et invenies gratiam, et disciplinam bonam coram Deo et hominibus.
Unya makakaplag ka ug pabor ug maayong kadungganan sa panan-aw sa Dios ug sa tawo.
5 Habe fiduciam in Domino ex toto corde tuo, et ne innitaris prudentiae tuae.
Salig kang Yahweh sa tibuok nimong kasingkasing ug ayaw gayod pagsalig sa kaugalingon nimong panabot;
6 In omnibus viis tuis cogita illum, et ipse diriget gressus tuos.
sa tanan nimong mga dalan ilha siya ug itul-id niya ang imong agianan.
7 Ne sis sapiens apud temetipsum: time Deum, et recede a malo:
Ayaw pagmanggialamon sa kaugalingon nimong panan-aw; kahadloki si Yahweh ug talikdi ang daotan.
8 sanitas quippe erit umbilico tuo, et irrigatio ossium tuorum.
Makaayo kini sa imong unod ug makapabaskog sa imong lawas.
9 Honora Dominum de tua substantia, et de primitiis omnium frugum tuarum da pauperibus:
Pasidunggi si Yahweh uban sa imong bahandi ug uban sa unang mga bunga sa tanang nimong abot,
10 et implebuntur horrea tua saturitate, et vino torcularia tua redundabunt.
ug mapuno ang imong mga kamalig ug ang imong sudlanan moawas, mapuno sa bag-ong bino.
11 Disciplinam Domini, fili mi, ne abiicias: nec deficias cum ab eo corriperis:
Akong anak, ayaw isalikway ang pagpanton ni Yahweh ug ayaw pagdumot sa iyang pagbadlong,
12 quem enim diligit Dominus, corripit: et quasi pater in filio complacet sibi.
kay pagapantonon ni Yahweh kadtong iyang gihigugma, sama sa pagpanton sa amahan sa iyang anak nga lalaki nga nakapahimuot kaniya.
13 Beatus homo, qui invenit sapientiam, et qui affluit prudentia:
Ang usa nga makakaplag ug kaalam malipayon, makaangkon usab siya ug pagsabot.
14 melior est acquisitio eius negotiatione auri, et argenti primi et purissimi fructus eius:
Ang imong maangkon gikan sa kaalam mas maayo pa kung unsa ang maihatag pagbalik sa plata ug ang ginansya niini mas maayo pa kaysa bulawan.
15 pretiosior est cunctis opibus: et omnia, quae desiderantur, huic non valent comparari.
Mas bililhon pa ang kaalam kaysa mga alahas ug walay imong gitinguha nga ikatandi siya.
16 Longitudo dierum in dextera eius, et in sinistra illius divitiae, et gloria.
Adunay siyay hataas nga mga adlaw sa iyang tuong kamot; sa iyang walang kamot ang mga bahandi ug kadungganan.
17 Viae eius viae pulchrae, et omnes semitae illius pacificae.
Ang iyang mga dalan mao ang mga paagi sa kaluoy ug ang tanan niyang mga agianan mao ang kalinaw.
18 Lignum vitae est his, qui apprehenderint eam: et qui tenuerit eam, beatus.
Siya ang kahoy sa kinabuhi niadtong nagkupot niini, malipay kadtong nagkupot niini.
19 Dominus sapientia fundavit terram, stabilivit caelos prudentia.
Pinaagi sa kaalam gitukod ni Yahweh ang kalibotan, pinaagi sa panabot iyang gipahimutang ang kalangitan.
20 Sapientia illius eruperunt abyssi, et nubes rore concrescunt.
Pinaagi sa iyang kahibalo ang kahiladman naabli ug ang mga panganod nagahulog sa ilang yamog.
21 Fili mi, ne effluant haec ab oculis tuis: Custodi legem atque consilium:
Akong anak, padayon sa hustong paghukom ug pagpanabot, ug ayaw ibulag ang imong panan-aw kanila.
22 et erit vita animae tuae, et gratia faucibus tuis.
Mahimo sila nga kinabuhi sa imong kalag ug dayandayan nga pabor aron isul-ob sa imong liog.
23 tunc ambulabis fiducialiter in via tua, et pes tuus non impinget:
Unya maglakaw ka sa imong dalan nga layo sa kakuyaw ug dili mapandol ang imong tiil;
24 si dormieris, non timebis: quiesces, et suavis erit somnus tuus.
kung mohigda ka, dili ka mahadlok; kung mohigda ka nindot ang imong pagkatulog.
25 ne paveas repentino terrore, et irruentes tibi potentias impiorum.
Ayaw kahadlok sa kalit nga kasamok ug pagpanggun-ob sa daotan, sa dihang moabot kini,
26 Dominus enim erit in latere tuo, et custodiet pedem tuum ne capiaris.
kay si Yahweh anaa sa imong kiliran ug maglikay sa imong tiil gikan sa pagkalit-ag.
27 Noli prohibere benefacere eum, qui potest: si vales, et ipse benefac:
Ayaw ihikaw ang maayo gikan niadtong angayan niini, kung anaa kanimo ang kagahom sa pagbuhat.
28 Ne dicas amico tuo: Vade, et revertere: cras dabo tibi: cum statim possis dare.
Ayaw sultihi ang imong silingan, “Lakaw ug balik pag-usab, ug ihatag ko kini ugma nganha kanimo,” kung aduna kay salapi.
29 Ne moliaris amico tuo malum, cum ille in te habeat fiduciam.
Ayaw pagbuhat ug laraw nga makadaot sa imong silingan— ang tawo nga haduol nagpuyo ug misalig kanimo.
30 Ne contendas adversus hominem frustra, cum ipse tibi nihil mali fecerit.
Ayaw pakiglalis sa tawo kung walay rason, kung wala siyay nabuhat nga makadaot kanimo.
31 Ne aemuleris hominem iniustum, nec imiteris vias eius:
Ayaw kasina sa tawong bangis o pilia ang bisan unsa sa iyang mga dalan.
32 quia abominatio Domini est omnis illusor, et cum simplicibus sermocinatio eius.
Tungod kay ang tawong malimbongon dulumtanan kang Yahweh, apan ang tawong matarong mahimo niyang suod nga higala.
33 Egestas a Domino in domo impii: habitacula autem iustorum benedicentur.
Ang tunglo ni Yahweh anaa sa balay sa mga tawong daotan, apan panalanginan niya ang panimalay sa tawong matarong.
34 Ipse deludet illusores, et mansuetis dabit gratiam.
Bugalbugalan niya ang mabugalbugalon, apan hatagan niya ug pabor ang mga tawong mapainubasanon.
35 Gloriam sapientes possidebunt: stultorum exaltatio, ignominia.
Mapanunod sa mga maalamong tawo ang kadungganan, apan ang buangbuang pagabayawon diha sa kaulawan.
