Proverbiorum 29
1 Viro, qui corripientem dura cervice contemnit, repentinus ei superveniet interitus: et eum sanitas non sequetur.
Namni ifannaa baayʼee booddee mataa jabaatu kam iyyuu akkuma tasaa caba; hin fayyus.
2 In multiplicatione iustorum laetabitur vulgus: cum impii sumpserint principatum, gemet populus.
Yommuu namni qajeelaan aangoo qabatutti, sabni ni ililcha; yommuu namni hamaan bulchu garuu sabni ni guunguma.
3 Vir, qui amat sapientiam, laetificat patrem suum: qui autem nutrit scorta, perdet substantiam.
Namni ogummaa jaallatu abbaa isaa gammachiisa; miiltoon sagaagaltuu garuu qabeenya isaa barbadeessa.
4 Rex iustus erigit terram, vir avarus destruet eam.
Mootiin murtii qajeelaadhaan biyyaaf nagaa buusa; kan mattaʼaaf gaggabu immoo biyya gargar qoqqooda.
5 Homo, qui blandis, fictisque sermonibus loquitur amico suo, rete expandit gressibus eius.
Namni ollaa isaa jaju, miilluma isaatiif kiyyoo kaaʼa.
6 Peccantem virum iniquum involvet laqueus: et iustus laudabit atque gaudebit.
Namni hamaan cubbuu ofii isaatiin qabama; qajeelaan garuu ni faarfata; ni ililchas.
7 Novit iustus causam pauperum: impius ignorat scientiam.
Namni qajeelaan mirga hiyyeessaatiif dhaabata; namni hamaan garuu dhimma akkanaa hin qabu.
8 Homines pestilentes dissipant civitatem: sapientes vero avertunt furorem.
Qoostonni magaalaa jeequ; ogeeyyiin garuu aarii qabbaneessu.
9 Vir sapiens, si cum stulto contenderit, sive irascatur, sive rideat, non inveniet requiem.
Yoo ogeessi gowwaa wajjin mana murtii dhaqe, gowwaan sun ni aara yookaan ni kolfa; nagaanis hin jiraatu.
10 Viri sanguinum oderunt simplicem: iusti autem quaerunt animam eius.
Namoonni dhiiga dheebotan, nama amanamaa jibbu; nama tolaas ajjeesuu barbaadu.
11 Totum spiritum suum profert stultus: sapiens differt, et reservat in posterum.
Gowwaan guutumaan guutuutti aariitti of kenna; ogeessi garuu of qaba.
12 Princeps, qui libenter audit verba mendacii, omnes ministros habet impios.
Yoo bulchaan tokko soba dhaggeeffate, qondaaltonni isaa hundi ni hammaatu.
13 Pauper, et creditor obviaverunt sibi: utriusque illuminator est Dominus.
Hiyyeessaa fi namni nama cunqursu waan kanaan wal fakkaatu: Waaqayyo ija lachan isaaniitiifuu agartuu kenna.
14 Rex, qui iudicat in veritate pauperes, thronus eius in aeternum firmabitur.
Yoo mootiin tokko wal qixxummaadhaan hiyyeeyyiif murtii kenne, teessoon isaa bara baraan jabaatee dhaabata.
15 Virga atque correptio tribuit sapientiam: puer autem, qui dimittitur voluntati suae, confundit matrem suam.
Ulee fi ifannaan ogummaa kennu; daaʼimni akkasumatti gad dhiifame garuu haadha isaa salphisa.
16 In multiplicatione impiorum multiplicabuntur scelera: et iusti ruinas eorum videbunt.
Yommuu hamoonni aangoo qabatan, cubbuutu baayʼata; qajeeltonni garuu kufaatii jaraa argu.
17 Erudi filium tuum, et refrigerabit te, et dabit delicias animae tuae.
Ilma kee adabadhu, inni nagaa siif kenna; lubbuu kees ni gammachiisa.
18 Cum prophetia defecerit, dissipabitur populus: qui vero custodit legem, beatus est.
Iddoo mulʼanni hin jirretti sabni gad dhiisii taʼa; namni seera eegu garuu eebbifamaa dha.
19 Servus verbis non potest erudiri: quia quod dicis intelligit, et respondere contemnit.
Garbichi dubbii afaanii qofaan hin sirreeffamu; inni yoo hubate illee deebii hin kennuutii.
20 Vidisti hominem velocem ad loquendum? stultitia magis speranda est, quam illius correptio.
Ati nama jarjarsuun dubbatu argitee? Isa irra gowwaatu abdii caalu qaba.
21 Qui delicate a pueritia nutrit servum suum, postea sentiet eum contumacem.
Nama garbicha ofii isaa ijoollummaa isaatii jalqabee qanansiisu, galgalli isaa rakkina.
22 Vir iracundus provocat rixas: et qui ad indignandum facilis est, erit ad peccandum proclivior.
Namni aaru lola kakaasa; kan dafee aarus cubbuu hedduu hojjeta.
23 Superbum sequitur humilitas: et humilem spiritu suscipiet gloria.
Of tuulummaan namaa isuma gad deebisa; namni hafuuraan gad of qabu garuu ulfina argata.
24 Qui cum fure participat, odit animam suam: adiurantem audit, et non indicat.
Namni hattuu wajjin qooddatu lubbuu ofii isaa jibba; inni ni kakata; garuu waan tokko illee hin himu.
25 Qui timet hominem, cito corruet: qui sperat in Domino, sublevabitur.
Nama sodaachuun kiyyoo namatti taʼa; kan Waaqayyoon amanatu garuu nagaadhaan jiraata.
26 Multi requirunt faciem principis: et iudicium a Domino egreditur singulorum.
Namni hedduun bulchaa biratti surraa argachuu barbaada; murtiin qajeelaan garuu Waaqayyo biraa dhufa.
27 Abominantur iusti virum impium: et abominantur impii eos, qui in recta sunt via. Verbum custodiens filius, extra perditionem erit.
Qajeelaan sobduu xireeffata; hamaan immoo nama tolaa jibba.
