Proverbiorum 27

1 Ne glorieris in crastinum, ignorans quid superventura pariat dies.

۱ درباره فردا فخر منما، زیرا نمی دانی که روز چه خواهد زایید.

2 Laudet te alienus, et non os tuum: extraneus, et non labia tua.

۲ دیگری تو را بستاید و نه دهان خودت، غریبی و نه لبهای تو.

3 Grave est saxum, et onerosa arena: sed ira stulti utroque gravior.

۳ سنگ سنگین است و ریگ ثقیل، اما خشم احمق از هر دوی آنها سنگینتر است.

4 Ira non habet misericordiam, nec erumpens furor: et impetum concitati spiritus ferre quis poterit?

۴ غضب ستم کیش است و خشم سیل، اماکیست که در برابر حسد تواند ایستاد.

5 Melior est manifesta correptio, quam amor absconditus.

۵ تنبیه آشکار از محبت پنهان بهتر است.

6 Meliora sunt vulnera diligentis, quam fraudulenta oscula odientis

۶ جراحات دوست وفادار است، اما بوسه های دشمن افراط است.

7 Anima saturata calcabit favum: et anima esuriens etiam amarum pro dulci sumet.

۷ شکم سیر از‌شان عسل کراهت دارد، امابرای شکم گرسنه هر تلخی شیرین است.

8 Sicut avis transmigrans de nido suo, sic vir qui derelinquit locum suum.

۸ کسی‌که از مکان خود آواره بشود، مثل گنجشکی است که از آشیانه‌اش آواره گردد.

9 Unguento et variis odoribus delectatur cor: et bonis amici consiliis anima dulcoratur.

۹ روغن و عطر دل را شاد می‌کند، همچنان حلاوت دوست از مشورت دل.

10 Amicum tuum, et amicum patris tui ne dimiseris: et domum fratris tui ne ingrediaris in die afflictionis tuae. Melior est vicinus iuxta, quam frater procul.

۱۰ دوست خود و دوست پدرت را ترک منما، و در روز مصیبت خود به خانه برادرت داخل مشو، زیرا که همسایه نزدیک از برادر دور بهتراست.

11 Stude sapientiae fili mi, et laetifica cor meum, ut possim exprobranti respondere sermonem.

۱۱ ‌ای پسر من حکمت بیاموز و دل مرا شادکن، تا ملامت کنندگان خود را مجاب سازم.

12 Astutus videns malum, absconditus est: parvuli transeuntes sustinuerunt dispendia.

۱۲ مرد زیرک، بلا را می‌بیند و خویشتن رامخفی می‌سازد، اما جاهلان می‌گذرند و درعقوبت گرفتار می‌شوند.

13 Tolle vestimentum eius, qui spopondit pro extraneo: et pro alienis, aufer ei pignus.

۱۳ جامه آن کس را بگیر که به جهت غریب ضامن است، و او را به رهن بگیر که ضامن بیگانگان است.

14 Qui benedicit proximo suo voce grandi, de nocte consurgens maledicenti similis erit.

۱۴ کسی‌که صبح زود برخاسته، دوست خودرا به آواز بلند برکت دهد، از برایش لعنت محسوب می‌شود.

15 Tecta perstillantia in die frigoris, et litigiosa mulier comparantur:

۱۵ چکیدن دائمی آب در روز باران، و زن ستیزه‌جو مشابه‌اند.

16 qui retinet eam, quasi qui ventum teneat, et oleum dexterae suae evacuabit.

۱۶ هرکه او را باز‌دارد مثل کسی است که باد رانگاه دارد، یا روغن را که در دست راست خودگرفته باشد.

17 Ferrum ferro exacuitur, et homo exacuit faciem amici sui.

۱۷ آهن، آهن را تیز می‌کند، همچنین مرد روی دوست خود را تیز می‌سازد.

18 Qui servat ficum, comedet fructus eius: et qui custos est domini sui, glorificabitur.

۱۸ هر‌که درخت انجیر را نگاه دارد میوه‌اش راخواهد خورد، و هر‌که آقای خود را ملازمت نماید محترم خواهد شد،

19 Quomodo in aquis resplendent vultus prospicientium, sic corda hominum manifesta sunt prudentibus.

۱۹ چنانکه در آب صورت به صورت است، همچنان دل انسان به انسان.

20 Infernus et perditio numquam implentur: similiter et oculi hominum insatiabiles: (Sheol h7585)

۲۰ هاویه و ابدون سیر نمی شوند، همچنان چشمان انسان سیر نخواهند شد. (Sheol h7585)

21 Quomodo probatur in conflatorio argentum, et in fornace aurum: sic probatur homo ore laudantis. Cor iniqui inquirit mala, cor autem rectum inquirit scientiam.

۲۱ بوته برای نقره و کوره به جهت طلاست، همچنان انسان از دهان ستایش کنندگان خود(آزموده می‌شود).

22 Si contuderis stultum in pila quasi ptisanas feriente desuper pilo, non auferetur ab eo stultitia eius.

۲۲ احمق را میان بلغور در هاون با دسته بکوب، و حماقتش از آن بیرون نخواهد رفت.

23 Diligenter agnosce vultum pecoris tui, tuosque greges considera:

۲۳ به حالت گله خود نیکو توجه نما، و دل خود را به رمه خود مشغول ساز،

24 Non enim habebis iugiter potestatem: sed corona tribuetur in generatione et generationem.

۲۴ زیرا که دولت دائمی نیست، و تاج هم نسلابعد نسل (پایدار) نی.

25 Aperta sunt prata, et apparuerunt herbae virentes, et collecta sunt foena de montibus.

۲۵ علف را می‌برند و گیاه سبز می‌روید، وعلوفه کوهها جمع می‌شود،

26 Agni ad vestimentum tuum: et hoedi, agri pretium.

۲۶ بره‌ها برای لباس تو، و بزها به جهت اجاره زمین به‌کار می‌آیند،

27 Sufficiat tibi lac caprarum in cibos tuos, et in necessaria domus tuae: et ad victum ancillis tuis.

۲۷ و شیر بزها برای خوراک تو و خوراک خاندانت، و معیشت کنیزانت کفایت خواهد کرد.