Proverbiorum 26
1 Quomodo nix in aestate, et pluviae in messe: sic indecens est stulto gloria.
Jako śnieg w lecie, i jako deszcz we żniwa; tak głupiemu nie przystoi chwała.
2 Sicut avis ad alta transvolans, et passer quo libet vadens: sic maledictum frustra prolatum in quempiam superveniet.
Jako się ptak tam i sam tuła, i jako jaskółka lata: tak przeklęstwo niezasłużone nie przyjdzie.
3 Flagellum equo, et camus asino, et virga in dorso imprudentium.
Bicz na konia, ogłów na osła, a kij potrzebny jest na grzbiet głupiego.
4 Ne respondeas stulto iuxta stultitiam suam, ne efficiaris ei similis.
Nie odpowiadaj głupiemu według głupstwa jego, abyś mu i ty nie był podobny.
5 Responde stulto iuxta stultitiam suam, ne sibi sapiens esse videatur.
Odpowiedz głupiemu według głupstwa jego, aby się sobie nie zdał być mądrym.
6 Claudus pedibus, et iniquitatem bibens, qui mittit verba per nuncium stultum.
Jakoby nogi obciął, tak się bezprawia dopuszcza, kto się głupiemu poselstwa powierza.
7 Quomodo pulchras frustra habet claudus tibias: sic indecens est in ore stultorum parabola.
Jako nierówne są golenie u chromego: tak jest powieść w ustach głupich.
8 Sicut qui mittit lapidem in acervum Mercurii: ita qui tribuit insipienti honorem.
Jako kiedy kto przywiązuje kamień drogi do procy: tak czyni ten, który uczciwość głupiemu wyrządza.
9 Quomodo si spina nascatur in manu temulenti: sic parabola in ore stultorum.
Jako ciernie, gdy się dostaną w rękę pijanego: tak przypowieść jest w ustach głupich.
10 Iudicium determinat causas: et qui imponit stulto silentium, iras mitigat.
Wielki Pan stworzył wszystko, a daje zapłatę głupiemu, daje także zapłatę przestępcom.
11 Sicut canis, qui revertitur ad vomitum suum, sic imprudens, qui iterat stultitiam suam.
Jako pies wraca się do zwrócenia swego: tak głupi powtarza głupstwo swoje.
12 Vidisti hominem sapientem sibi videri? magis illo spem habebit insipiens.
Ujrzyszli człowieka, co się sobie zda być mądrym, nadzieja o głupim lepsza jest, niżeli o nim.
13 Dicit piger: Leo est in via, et leaena in itineribus:
Leniwy mówi: lew na drodze, lew na ulicach.
14 sicut ostium vertitur in cardine suo, ita piger in lectulo suo.
Jako się drzwi obracają na zawiasach swoich: tak leniwiec na łóżku swojem.
15 Abscondit piger manum sub ascella sua, et laborat si ad os suum eam converterit.
Leniwiec rękę kryje do zanadrzy swych, a ciężko mu jej podnosić do ust swoich.
16 Sapientior sibi piger videtur septem viris loquentibus sententias.
Leniwiec zda się sobie być mędrszym, niżeli siedm odpowiadających z rozsądkiem.
17 Sicut qui apprehendit auribus canem, sic qui transit impatiens, et commiscetur rixae alterius.
Jakoby też psa za uszy łapał, kto się mimo idąc w cudzą zwadę wdaje.
18 Sicut noxius est qui mittit sagittas, et lanceas in mortem:
Jako szalony wypuszcza iskry i strzały śmiertelne:
19 ita vir, fraudulenter nocet amico suo: et cum fuerit deprehensus, dicit: Ludens feci.
Tak jest każdy, który podchodzi przyjaciela swego, a mówi: Azam ja nie żartował?
20 Cum defecerint ligna, extinguetur ignis: et susurrone subtracto, iurgia conquiescunt.
Gdy niestaje drew, gaśnie ogień; tak gdy nie będzie klatecznika, ucichnie zwada.
21 Sicut carbones ad prunas, et ligna ad ignem, sic homo iracundus suscitat rixas.
Jako węgiel martwy służy do rozniecenia, i drwa do ognia; tak człowiek swarliwy do rozniecenia zwady.
22 Verba susurronis quasi simplicia, et ipsa perveniunt ad intima ventris.
Słowa obmówcy są jako słowa zranionych; a wszakże przenikają do wnętrzności żywota.
23 Quomodo si argento sordido ornare velis vas fictile, sic labia tumentia cum pessimo corde sociata.
Wargi nieprzyjacielskie i serce złe są jako srebrna piana, którą polewają naczynie gliniane.
24 Labiis suis intelligitur inimicus, cum in corde tractaverit dolos.
Ten, co kogo nienawidzi, za inszego się udaje wargami swemi; ale w sercu swojem myśli o zdradzie.
25 Quando submiserit vocem suam, ne credideris ei: quoniam septem nequitiae sunt in corde illius.
Gdyć się ochotnym mową swą ukazuje, nie wierz mu: bo siedmioraka obrzydliwość jest w sercu jego.
26 Qui operit odium fraudulenter, revelabitur malitia eius in consilio.
Nienawiść zdradliwie bywa pokryta; ale odkryta bywa złość jej w zgromadzeniu.
27 Qui fodit foveam, incidet in eam: et qui volvit lapidem, revertetur ad eum.
Kto drugiemu dół kopie, wpada weń; a kto kamień toczy, na niego się obraca.
28 Lingua fallax non amat veritatem: et os lubricum operatur ruinas.
Człowiek języka kłamliwego ma utrapienie w nienawiści, a usta łagodne przywodzą do upadku.
