Proverbiorum 24
1 Ne aemuleris viros malos, nec desideres esse cum eis:
Hlang thae rhoek taengah thatlai boeh. Amih taengah om hamla nai rhoe nai boeh.
2 quia rapinas meditatur mens eorum, et fraudes labia eorum loquuntur.
Amih kah lungbuei loh rhoelrhanah te a taeng tih, a hmuilai loh thakthaenah ni a. thui.
3 Sapientia aedificabitur domus, et prudentia roborabitur.
Cueihnah neh im a sak tih a lungcuei neh a thoh.
4 In doctrina replebuntur cellaria, universa substantia pretiosa et pulcherrima.
Mingnah loh boeirhaeng neh a kuel a ka, a naep a noi boeih khaw imkhui ah a khawk sak.
5 Vir sapiens, fortis est: et vir doctus, robustus et validus.
Cueih he tah hlang kah sarhi la om tih, mingnah loh hlang kah thadueng a cong pah.
6 Quia cum dispositione initur bellum: et erit salus ubi multa consilia sunt.
Caemtloek vaengah nang hamla a niing hang hol vetih, uentonah cungkuem neh loeihnah hang khueh ni.
7 Excelsa stulto sapientia, in porta non aperiet os suum.
Cueihnah he aka ang ham tah sang aih. Vongka ah a ka a ong pah moenih.
8 Qui cogitat mala facere, stultus vocabitur.
Thaehuet ham aka moeh tah, “Tangkhuepnah boei,” la a khue uh ni.
9 Cogitatio stulti peccatum est: et abominatio hominum detractor.
Anglat kah a tholh khaw khonuen rhamtat, hmuiyoi hlang khaw tueilaehkoi ni.
10 Si desperaveris lapsus in die angustiae: imminuetur fortitudo tua.
Citcai tue vaengah na tahah tih, na thadueng khaw tla.
11 Erue eos, qui ducuntur ad mortem: et qui trahuntur ad interitum liberare ne cesses.
Duek sak ham a khuen uh te huul uh laeh, ngawnnah la aka yalh te khaw hloh uh laeh.
12 Si dixeris: Vires non suppetunt: qui inspector est cordis, ipse intelligit, et servatorem animae tuae nihil fallit, reddetque homini iuxta opera sua.
“Ka ming uh moenih ko he,” na ti cakhaw, amah loh lungbuei a khiinglang tih yakming mahpawt a? Na hinglu aka kueinah loh a ming ta. Te dongah hlang he amah kah bisai bangla a thuung ni ta.
13 Comede, fili mi, mel, quia bonum est, et favum dulcissimum gutturi tuo:
Ka ca, khoitui tah then tih ca lah. Khoilitui tah na ka dongah didip ta.
14 Sic et doctrina sapientiae animae tuae: quam cum inveneris, habebis in novissimis spem, et spes tua non peribit.
Cueihnah te na hinglu ham ming van lah. Na hmuh atah na hmailong khui vetih, na ngaiuepnah khaw yoe mahpawh.
15 Ne insidieris, et quaeras impietatem in domo iusti, neque vastes requiem eius.
Halang aw, hlang dueng tolkhoeng ke rhongngol thil boeh, a kolhmuen te khaw rhoelrhak pah boeh.
16 Septies enim in die cadit iustus, et resurgit: impii autem corruent in malum.
Aka dueng tah voei rhih a cungku akhaw koep thoo dae, halang rhoek tah yoethae nen ni a. tongtah uh.
17 Cum ceciderit inimicus tuus, ne gaudeas, et in ruina eius ne exultet cor tuum:
Na thunkha, na thunkha te a cungku vaengah kokhahnah boeh, a paloe vaengah khaw na lungbuei omngaih sak boeh.
18 ne forte videat Dominus, et displiceat ei, et auferat ab eo iram suam.
BOEIPA loh a hmuh vaengah a mik lolh vetih, anih taengkah a thintoek te vik lat ve.
19 Ne contendas cum pessimis, nec aemuleris impios:
Thaehuet dongah sai boeh. Halang rhoek taengah khaw thatlai boeh.
20 quoniam non habent futurorum spem mali, et lucerna impiorum extinguetur.
Boethae ham a hmailong a khui pah moenih, halang kah hmaithoi khaw a thih pah ni.
21 Time Dominum, fili mi, et regem: et cum detractoribus non commiscearis:
Ka ca, BOEIPA khaw, manghai khaw rhih lah. Aka thovael neh pitpom boeh.
22 quoniam repente consurget perditio eorum: et ruinam utriusque quis novit?
Amih te rhainah loh buengrhuet a pai thil vetih, amih rhoi kah yoethaenah te ulong a ming?
23 Haec quoque sapientibus dico: Cognoscere personam in iudicio non est bonum.
He rhoek khaw hlang cueih kah a hut ni. Laitloeknah dongah maelhmai loha sak khaw then pawh.
24 Qui dicunt impio: Iustus es: maledicent eis populi, et detestabuntur eos tribus.
Halang te, “Na dueng,” aka ti nah tah, amah te pilnam loh a tap vetih, namtu loh kosi a sah thil ni.
25 Qui arguunt eum, laudabuntur: et super ipsos veniet benedictio.
Tedae amih aka tluung rhoek te hoel ti vetih, a soah yoethennah hnothen loh a thoeng pah ni.
26 Labia deosculabitur, qui recta verba respondet.
Langya la olka aka mael tah, a hmuilai te a mok pah.
27 Praepara foris opus tuum, et diligenter exerce agrum tuum: et postea aedifices domum tuam.
Na bibi te vongvoel ah khaw cikngae sak. Anih te a hnukah na lo ah a sikim phoeiah na im te thoh.
28 Ne sis testis frustra contra proximum tuum: nec lactes quemquam labiis tuis.
Na hui te ahong mai neh laipai la om thil boeh. Namah kah hmuilai neh na hloih a?
29 Ne dicas: Quomodo fecit mihi, sic faciam ei: reddam unicuique secundum opus suum.
“Kai taengah a saii bangla amah te ka saii van ni, hlang te amah kah bisai bangla ka thuung ni,” ti boeh.
30 Per agrum hominis pigri transivi, et per vineam viri stulti:
Kolhnaw hlang kah lohma longah khaw, lungbuei aka talh hlang kah misur taengah khaw ka cet coeng.
31 et ecce totum repleverant urticae, et operuerant superficiem eius spinae, et maceria lapidum destructa erat.
Lo pum ah dohui daih tih, canghli ah lota loh a thing. A vongtung dongkah lungto khaw a koengloeng coeng ke.
32 Quod cum vidissem, posui in corde meo, et exemplo didici disciplinam.
Ka hmuh vaengah kai long tah, ka lungbuei ah ka khueh tih, ka sawt vaengah thuituennah la ka loh.
33 Usquequo piger dormies? usquequo de somno consurgens? Parum, inquam, dormies, modicum dormitabis, pauxillum manus conseres, ut quiescas:
Bet ip, bet ngam, kut bet a poem neh yalh pahoi.
34 et veniet tibi quasi cursor egestas, et mendicitas quasi vir armatus.
Te vaengah na khodaeng loh aka cetpaitai bangla, na tloelnah loh photling aka bai hlang bangla ha pawk.
