< Proverbiorum 22 >
1 Melius est nomen bonum, quam divitiae multae: super argentum et aurum, gratia bona.
An fi son suna mai kyau fiye da wadata mai yawa; tagomashi kuma ya fi azurfa ko zinariya.
2 Dives, et pauper obviaverunt sibi: utriusque operator est Dominus.
Mawadaci da matalauci suna da abu guda. Ubangiji ne Mahaliccinsu duka.
3 Callidus videt malum, et abscondit se: innocens pertransiit, et afflictus est damno.
Mai basira kan ga damuwa tana zuwa yă nemi mafaka, amma marar azanci kan yi ta tafiya yă kuma sha wahala.
4 Finis modestiae timor Domini, divitiae et gloria et vita.
Sauƙinkai da tsoron Ubangiji sukan kawo wadata da girmamawa da kuma rai.
5 Arma et gladii in via perversi: custos autem animae suae longe recedit ab eis.
A hanyoyin mugu akwai kaya da tarko, amma duk wanda ya kiyaye ransa kan kauce musu.
6 Proverbium est: Adolescens iuxta viam suam, etiam cum senuerit, non recedet ab ea.
Ka hori yaro a hanyar da ya kamata yă bi, kuma sa’ad da ya tsufa ba zai bar ta ba.
7 Dives pauperibus imperat: et qui accipit mutuum, servus est foenerantis.
Mawadaci yakan yi mulki a kan matalauci, mai cin bashi kuwa bawan mai ba da bashi ne.
8 Qui seminat iniquitatem, metet mala, et virga irae suae consummabitur.
Duk wanda ya shuka mugunta yakan girbe wahala, za a kuma hallaka sandar fushinsa.
9 Qui pronus est ad misericordiam, benedicetur: de panibus enim suis dedit pauperi. Victoriam et honorem acquiret qui dat munera: animam autem aufert accipientium.
Mai bayarwa hannu sake shi kansa zai sami albarka, gama yakan raba abincinsa da matalauta.
10 Eiice derisorem, et exibit cum eo iurgium, cessabuntque causae et contumeliae.
Ka hori mai ba’a, hatsaniya kuwa za tă yi waje; fitina da zargi kuma za su ƙare.
11 Qui diligit cordis munditiam, propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem.
Duk mai son tsabtar zuciya wanda kuma jawabinsa mai alheri ne zai zama aminin sarki.
12 Oculi Domini custodiunt scientiam: et supplantantur verba iniqui.
Idanun Ubangiji na lura da sani, amma yakan ƙi kalmomin marar aminci.
13 Dicit piger: Leo est foris, in medio platearum occidendus sum.
Rago kan ce, “Akwai zaki a waje!” Ko kuma “Za a kashe ni a tituna!”
14 Fovea profunda, os alienae: cui iratus est Dominus, incidet in eam.
Bakin mazinaciya rami ne mai zurfi; duk wanda yake a ƙarƙashin fushin Ubangiji zai fāɗa a ciki.
15 Stultitia colligata est in corde pueri, et virga disciplinae fugabit eam.
Wauta tana da yawa a zuciyar yara, amma sandar horo zai kore ta nesa da su.
16 Qui calumniatur pauperem, ut augeat divitias suas, dabit ipse ditiori, et egebit.
Duk wanda yake danne matalauta don yă azurta kuma duk wanda yake kyauta ga mawadata, dukansu kan talauta.
17 Fili mi! Inclina aurem tuam, et audi verba sapientium: appone autem cor ad doctrinam meam.
Ka kasa kunne ka kuma saurara ga maganganu masu hikima; ka yi amfani da abin da nake koyarwa,
18 quae pulchra erit tibi, cum servaveris eam in ventre tuo, et redundabit in labiis tuis:
gama yana da daɗi sa’ad da ka kiyaye su a zuciyarka ka kuma kasance da su a shirye a leɓunanka.
19 Ut sit in Domino fiducia tua, unde et ostendi eam tibi hodie.
Domin dogarawarka ta kasance ga Ubangiji, ina koya maka yau, har kai ma.
20 Ecce descripsi eam tibi tripliciter, in cogitationibus et scientia:
Ban rubuta maka maganganu talatin ba, maganganun shawara da sani,
21 ut ostenderem tibi firmitatem, et eloquia veritatis, respondere ex his illis, qui miserunt te.
ina koya maka gaskiya da kalmomin da za ka dogara a kai, saboda ka iya ba da amsa daidai ga duk wanda ya aike ka?
22 Non facias violentiam pauperi, quia pauper est: neque conteras egenum in porta:
Kada ka zalunci matalauta a kan suna matalauta kada kuma ka ƙwari wanda ba shi da mai taimako a gaban shari’a,
23 quia iudicabit Dominus causam eius, et configet eos, qui confixerunt animam eius.
gama Ubangiji zai yi magana dominsu zai kuwa washe waɗanda suka washe su.
24 Noli esse amicus homini iracundo, neque ambules cum viro furioso:
Kada ka yi abokantaka da mai zafin rai, kada ka haɗa kai da wanda ba shi da wuya ya yi fushi,
25 ne forte discas semitas eius, et sumas scandalum animae tuae.
in ba haka ba za ka koyi hanyoyinsa ka kuma sa kanka a tarko.
26 Noli esse cum his, qui defigunt manus suas, et qui vades se offerunt pro debitis:
Kada ka zama mai ɗaukar lamuni ko ka ba da jingina saboda bashi;
27 si enim non habes unde restituas, quid causae est ut tollat operimentum de cubili tuo?
gama in ka kāsa biya za a ƙwace gadon da kake kwanciya a kai ma.
28 Ne transgrediaris terminos antiquos, quos posuerunt patres tui.
Kada ka matsar da shaidar kan iyakar da kakanninka suka kafa.
29 Vidisti virum velocem in opere suo? coram regibus stabit, nec erit ante ignobiles.
Kana ganin mutumin da yake da gwaninta a cikin aikinsa? Zai yi wa sarakuna hidima; ba zai yi hidima wa mutanen da ba su iya ba.