Proverbiorum 19
1 Melior est pauper, qui ambulat in simplicitate sua, quam dives torquens labia sua, et insipiens.
Ohiani a ne nantew ho nni asɛm no ye sen ɔkwasea a nʼasɛm mfa kwan mu.
2 Ubi non est scientia animae, non est bonum: et qui festinus est pedibus, offendet.
Mmɔdemmɔ a nimdeɛ nka ho no nye, saa ara na ntɛmpɛ a ɛma obi yera kwan nso nye.
3 Stultitia hominis supplantat gressus eius: et contra Deum fervet animo suo.
Onipa agyimisɛm sɛe nʼabrabɔ, nanso ne koma huru tia Awurade.
4 Divitiae addunt amicos plurimos: a paupere autem et hi, quos habuit, separantur.
Ahonya frɛfrɛ nnamfonom bebree; nanso ohiani adamfo gyaw no hɔ.
5 Testis falsus non erit impunitus: et qui mendacia loquitur, non effugiet.
Adansekurumni benya nʼakatua, na nea otwa nkontompo remfa ne ho nni.
6 Multi colunt personam potentis, et amici sunt dona tribuentis.
Nnipa pii pɛ adom fi sodifo nkyɛn, na nea ɔkyɛ ade yɛ obiara adamfo.
7 Fratres hominis pauperis oderunt eum: insuper et amici procul recesserunt ab eo. Qui tantum verba sectatur, nihil habebit:
Ohiani abusuafo nyinaa po no, na saa ara na ne nnamfonom po no! Mpo ɔhwehwɛ wɔn, pɛ sɛ ɔpa wɔn kyɛw, nanso onhu wɔn baabiara.
8 qui autem possessor est mentis, diligit animam suam, et custos prudentiae inveniet bona.
Nea onya nyansa no dɔ ne kra; nea ɔpɛ nhumu no nya nkɔso.
9 Falsus testis non erit impunitus: et qui loquitur mendacia, peribit.
Adansekurumni benya asotwe, na nea otwa nkontompo no bɛyera.
10 Non decent stultum deliciae: nec servum dominari principibus.
Ɛmfata sɛ ɔkwasea bedi taamu, anaasɛ akoa bedi mmapɔmma so!
11 Doctrina viri per patientiam noscitur: et gloria eius est iniqua praetergredi.
Onipa nyansa ma no ntoboase; ɛyɛ anuonyam ma obi sɛ obebu nʼani gu mfomso bi so.
12 Sicut fremitus leonis, ita et regis ira: et sicut ros super herbam, ita et hilaritas eius.
Ɔhene abufuw te sɛ gyata mmubomu, na nʼadom te sɛ sare so bosu.
13 Dolor patris, filius stultus: et tecta iugiter perstillantia, litigiosa mulier.
Ɔba kwasea yɛ nʼagya ɔsɛe, ɔyere tɔkwapɛfo te sɛ ɔdan a ne nwini to ntwa da.
14 Domus, et divitiae dantur a parentibus: a Domino autem proprie uxor prudens.
Afi ne ahonyade yɛ agyapade a efi awofo, na ɔyere nimdefo fi Awurade.
15 Pigredo immittit soporem, et anima dissoluta esuriet.
Akwadworɔ de nnahɔɔ ba, na ɔkɔm de ɔkwadwofo.
16 Qui custodit mandatum, custodit animam suam: qui autem negligit viam suam, mortificabitur.
Nea odi nkyerɛkyerɛ so no bɔ ne nkwa ho ban, na nea ogyaagyaa ne ho no bewu.
17 Foeneratur Domino qui miseretur pauperis: et vicissitudinem suam reddet ei.
Nea ɔyɛ adɔe ma ohiani no yɛ de fɛm Awurade, na obetua no nea ɔyɛ no so ka.
18 Erudi filium tuum, ne desperes: ad interfectionem autem eius ne ponas animam tuam.
Teɛ wo ba, na ɛno mu na anidaso wɔ, na nyɛ wɔn a wɔde no kɔ owu mu no mu baako.
19 Qui impatiens est, sustinebit damnum: et cum rapuerit, aliud apponet.
Ɛsɛ sɛ onipa a ne koma haw no no nya so asotwe; sɛ woka ma no a, wobɛyɛ bio.
20 Audi consilium, et suscipe disciplinam, ut sis sapiens in novissimis tuis.
Tie afotu na gye nkyerɛkyerɛ to mu, na awiei no, wubehu nyansa.
21 Multae cogitationes in corde viri: voluntas autem Domini permanebit.
Nhyehyɛe bebree wɔ onipa koma mu, nanso nea Awurade pɛ no na ɛba mu.
22 Homo indigens misericors est: et melior est pauper quam vir mendax.
Nea onipa pɛ ne nokware dɔ; eye sɛ wobɛyɛ ohiani sen sɛ wobɛyɛ ɔtorofo.
23 Timor Domini ad vitam: et in plenitudine commorabitur, absque visitatione pessimi.
Awurade suro kɔ nkwa mu; na onipa de abotɔyam home a ɔhaw bi nni mu.
24 Abscondit piger manum suam sub ascella, nec ad os suum applicat eam.
Ɔkwadwofo de ne nsa si aduan mu, na ɛyɛ no anihaw sɛ obeyi akɔ nʼano.
25 Pestilente flagellato stultus sapientior erit: si autem corripueris sapientem, intelliget disciplinam.
Twa ɔfɛwdifo mmaa, na atetekwaa bɛfa adwene; ka nea ɔwɔ nhumu anim, na obenya nimdeɛ.
26 Qui affligit patrem, et fugit matrem, ignominiosus est et infelix.
Nea ɔbɔ nʼagya korɔn na ɔpam ne na no yɛ ɔba a ɔde aniwu ne animguase ba.
27 Non cesses fili audire doctrinam, nec ignores sermones scientiae.
Me ba, sɛ wugyae nkyerɛkyerɛ tie a, wobɛman afi nimdeɛ nsɛm ho.
28 Testis iniquus deridet iudicium: et os impiorum devorat iniquitatem.
Adansekurumni di atɛntrenee ho fɛw; na omumɔyɛfo ano mene bɔne.
29 Parata sunt derisoribus iudicia: et mallei percutientes stultorum corporibus.
Wɔasiesie asotwe ama fɛwdifo, ne mmaabɔ ama nkwaseafo akyi.
