Proverbiorum 19
1 Melior est pauper, qui ambulat in simplicitate sua, quam dives torquens labia sua, et insipiens.
Tsara ny malahelo mandeha tsy misy tsiny Noho izay mandainga amin’ ny molony sady adala.
2 Ubi non est scientia animae, non est bonum: et qui festinus est pedibus, offendet.
Tsy tsara raha tsy manam-pahalalana ny fanahy; Ary izay miezaka mosalahy dia ho diso lalana.
3 Stultitia hominis supplantat gressus eius: et contra Deum fervet animo suo.
Ny fahadalan’ ny olona no mahasimba ny alehany, Ka amin’ i Jehovah no sosotra ny fony.
4 Divitiae addunt amicos plurimos: a paupere autem et hi, quos habuit, separantur.
Ny harena mahamaro sakaiza; Fa ny malahelo afoin’ ny sakaizany.
5 Testis falsus non erit impunitus: et qui mendacia loquitur, non effugiet.
Ny vavolombelona mandainga tsy ho afa-tsiny, Ary izay mamoaka lainga tsy ho afa-miala.
6 Multi colunt personam potentis, et amici sunt dona tribuentis.
Maro no mandambolambo andriana; Ary ny olona rehetra samy misakaiza amin’ izay mpanome zavatra.
7 Fratres hominis pauperis oderunt eum: insuper et amici procul recesserunt ab eo. Qui tantum verba sectatur, nihil habebit:
Ny malahelo dia halan’ ny rahalahiny rehetra, Koa mainka fa ny sakaizany tsy hanalavitra azy va? Manandrandra amin’ ny teny tsy misy izy.
8 qui autem possessor est mentis, diligit animam suam, et custos prudentiae inveniet bona.
Izay mihary fahendrena no tia ny tenany, Ary izay mitandrina fahalalana hahita soa.
9 Falsus testis non erit impunitus: et qui loquitur mendacia, peribit.
Ny vavolombelona mandainga tsy maintsy hampijalina, Ary ny miteny lainga ho very.
10 Non decent stultum deliciae: nec servum dominari principibus.
Ny ho velona amin’ ny fahafinaretana dia tsy tandrifiny ho an’ ny adala, Koa mainka izay hanapahan’ ny mpanompo ny zanak’ andriana.
11 Doctrina viri per patientiam noscitur: et gloria eius est iniqua praetergredi.
Ny fahendren’ ny olona manindry ny fahatezerany, Ary voninahitra ho azy ny tsy mamaly fahadisoana.
12 Sicut fremitus leonis, ita et regis ira: et sicut ros super herbam, ita et hilaritas eius.
Ny fahatezeran’ ny mpanjaka dia toy ny fieron’ ny liona tanora: Fa ny fitiany kosa toy ny ando amin’ ny ahitra.
13 Dolor patris, filius stultus: et tecta iugiter perstillantia, litigiosa mulier.
Ny zanaka adala mahabe fahoriana ny rainy; Ary ny ady ataon’ ny vehivavy dia toy ny rano mitete mandrakariva.
14 Domus, et divitiae dantur a parentibus: a Domino autem proprie uxor prudens.
Trano sy harena no lova avy amin’ ny ray; Fa ny vady hendry kosa dia avy amin’ i Jehovah.
15 Pigredo immittit soporem, et anima dissoluta esuriet.
Ny hakamoana mahasondrian-tory, Ary ho mosarena ny olona malaina.
16 Qui custodit mandatum, custodit animam suam: qui autem negligit viam suam, mortificabitur.
Izay mitandrina ny didy mitandrina ny ainy; Fa izay tsy mihevitra ny alehany dia ho faty.
17 Foeneratur Domino qui miseretur pauperis: et vicissitudinem suam reddet ei.
Izay miantra ny malahelo dia mampisambotra an’ i Jehovah, Ary izay nomeny dia honerany kosa.
18 Erudi filium tuum, ne desperes: ad interfectionem autem eius ne ponas animam tuam.
Faizo ny zanakao, fa mbola misy azo antenaina ihany, Nefa aza dia entim-po loatra, fandrao mahafaty azy.
19 Qui impatiens est, sustinebit damnum: et cum rapuerit, aliud apponet.
Ny lozabe tsy maintsy hampijalina; Ary na dia vonjenao aza izy, dia mbola hanahirana anao ihany indray.
20 Audi consilium, et suscipe disciplinam, ut sis sapiens in novissimis tuis.
Henoy ny saina atolotra, ary raiso ny fananarana, Mba ho hendry ianao amin’ izay hiafaranao.
21 Multae cogitationes in corde viri: voluntas autem Domini permanebit.
Maro ny hevitra ao am-pon’ ny olona; Fa ny fisainan’ i Jehovah no haharitra.
22 Homo indigens misericors est: et melior est pauper quam vir mendax.
Fifaliana amin’ ny olona ny manisy soa; Ary aleo ho malahelo toy izay ho mpandainga.
23 Timor Domini ad vitam: et in plenitudine commorabitur, absque visitatione pessimi.
Ny fahatahorana an’ i Jehovah no ahazoana fiainana; Izay manana izany tsy mba handry fotsy sady tsy hiharan-doza.
24 Abscondit piger manum suam sub ascella, nec ad os suum applicat eam.
Ny malaina dia mangarona ny eo an-dovia amin’ ny tànany, Nefa ny mampakatra azy ho amin’ ny vavany dia tsy zakany.
25 Pestilente flagellato stultus sapientior erit: si autem corripueris sapientem, intelliget disciplinam.
Kapohy ny mpaniratsira, dia ho hendry ny kely saina; Ary anaro ny manan-tsaina, dia hahalala fahendrena izy.
26 Qui affligit patrem, et fugit matrem, ignominiosus est et infelix.
Izay mitohatoha amin-drainy sy mandroaka ny reniny Dia zanaka mahamenatra sy mahafa-baraka.
27 Non cesses fili audire doctrinam, nec ignores sermones scientiae.
Anaka, mitsahara tsy hihaino anatra Izay mampanalavitra anao ny tenin’ ny fahalalana.
28 Testis iniquus deridet iudicium: et os impiorum devorat iniquitatem.
Ny vavolombelona ratsy maniratsira ny fitsarana; Ary ny vavan’ ny ratsy fanahy mitelina ny ratsy.
29 Parata sunt derisoribus iudicia: et mallei percutientes stultorum corporibus.
Vonona ho amin’ ny mpaniratsira ny fanamelohana, Ary ny kapoka ho amin’ ny lamosin’ ny adala.
