< Proverbiorum 18 >
1 Occasiones quaerit qui vult recedere ab amico: omni tempore erit exprobrabilis.
Samolub szuka tego, co mu się podoba, i wtrąca się w każdą sprawę.
2 Non recipit stultus verba prudentiae: nisi ea dixeris quae versantur in corde eius.
Głupi nie ma upodobania w rozumie, lecz w tym, co serce mu objawia.
3 Impius, cum in profundum venerit peccatorum, contemnit: sed sequitur eum ignominia et opprobrium.
Gdy przychodzi niegodziwy, przychodzi też pogarda, a z hańbą urąganie.
4 Aqua profunda verba ex ore viri: et torrens redundans fons sapientiae.
Słowa ust człowieka są jak głębokie wody, a źródło mądrości jak płynący potok.
5 Accipere personam impii in iudicio non est bonum, ut declines a veritate iudicii.
Niedobrze przez wzgląd na osobę niegodziwą krzywdzić sprawiedliwego w sądzie.
6 Labia stulti miscent se rixis: et os eius iurgia provocat.
Wargi głupiego wchodzą w spór, a jego usta wołają o razy.
7 Os stulti contritio eius: et labia ipsius, ruina animae eius.
Usta głupiego [są] jego zgubą, a jego wargi sidłem jego duszy.
8 Verba bilinguis, quasi simplicia: et ipsa perveniunt usque ad interiora ventris. Pigrum deiicit timor: animae autem effeminatorum esurient.
Słowa plotkarza są jak rany i przenikają do głębi wnętrzności.
9 Qui mollis et dissolutus est in opere suo, frater est sua opera dissipantis.
Kto jest niedbały w pracy, jest bratem marnotrawcy.
10 Turris fortissima, nomen Domini: ad ipsam currit iustus, et exaltabitur.
Imię PANA [jest] potężną wieżą, sprawiedliwy ucieka do niej i jest bezpieczny.
11 Substantia divitis urbs roboris eius, et quasi murus validus circumdans eum.
Zamożność bogacza [jest] jego warownym miastem i jak wysoki mur w jego wyobrażeniu.
12 Antequam conteratur, exaltatur cor hominis: et antequam glorificetur, humiliatur.
Przed upadkiem serce człowieka jest wyniosłe, a chwałę poprzedza pokora.
13 Qui prius respondet quam audiat, stultum se esse demonstrat, et confusione dignum.
Kto odpowiada, zanim wysłucha, [ujawnia] głupotę i [ściąga na] siebie hańbę.
14 Spiritus viri sustentat imbecillitatem suam: spiritum vero ad irascendum facilem quis poterit sustinere?
Duch człowieka zniesie jego chorobę, ale któż zniesie strapionego ducha?
15 Cor prudens possidebit scientiam: et auris sapientium quaerit doctrinam.
Serce rozumnego zdobywa wiedzę, a ucho mądrych szuka wiedzy.
16 Donum hominis dilatat viam eius, et ante principes spatium ei facit.
Dar człowieka toruje mu drogę i prowadzi go przed wielkich.
17 Iustus, prior est accusator sui: venit amicus eius, et investigabit eum.
Ten, który jest pierwszy w swojej sprawie, [zdaje się] sprawiedliwy, ale przychodzi jego bliźni i sprawdza go.
18 Contradictiones comprimit sors, et inter potentes quoque diiudicat.
Los kładzie kres sporom i rozstrzyga między możnymi.
19 Frater, qui adiuvatur a fratre, quasi civitas firma: et iudicia quasi vectes urbium.
Brat obrażony [trudniejszy do zdobycia] niż warowne miasto, a spory są jak rygle w zamku.
20 De fructu oris viri replebitur venter eius: et genimina labiorum ipsius saturabunt eum.
Owocem swoich ust nasyci człowiek swoje wnętrze, nasyci się plonem swych warg.
21 Mors, et vita in manu linguae: qui diligunt eam, comedent fructus eius.
Śmierć i życie są w mocy języka, a kto go miłuje, spożyje jego owoc.
22 Qui invenit mulierem bonam, invenit bonum: et hauriet iucunditatem a Domino. Qui expellit mulierem bonam, expellit bonum: qui autem tenet adulteram, stultus est et insipiens.
Kto znalazł żonę, znalazł coś dobrego i dostąpił łaski od PANA.
23 Cum obsecrationibus loquitur pauper: et dives effabitur rigide.
Ubogi prosi pokornie, ale bogaty odpowiada surowo.
24 Vir amicabilis ad societatem, magis amicus erit, quam frater.
Człowiek, który ma przyjaciół, musi obchodzić się z nimi po przyjacielsku, a jest przyjaciel, który przylgnie bardziej niż brat.