Proverbiorum 16
1 Hominis est animam praeparare: et Domini gubernare linguam.
Lèzòm fè lide nan kè yo. Men, dènye mo a nan men Bondye.
2 Omnes viae hominis patent oculis eius: spirituum ponderator est Dominus.
Lèzòm mete nan lide yo tou sa yo fè bon. Men, pa bliye se Bondye k'ap jije sa ki nan kè yo.
3 Revela Domino opera tua, et dirigentur cogitationes tuae.
Mande Seyè a pou l' beni tout travay w'ap fè, w'ap reyisi nan tou sa w'ap fè.
4 Universa propter semetipsum operatus est Dominus: impium quoque ad diem malum.
Tou sa Seyè a fè, li gen yon rezon ki fè l' fè li. Menm mechan an, li kreye l' pou l' ka pini l'.
5 Abominatio Domini est omnis arrogans: etiamsi manus ad manum fuerit, non est innocens. Initium viae bonae, facere iustitiam: accepta est autem apud Deum magis, quam immolare hostias.
Seyè a pa ka sipòte moun k'ap gonfle lestonmak yo sou moun. Wè pa wè, l'ap fè yo peye sa.
6 Misericordia et veritate redimitur iniquitas: et in timore Domini declinatur a malo.
Si ou pa janm vire do bay Bondye, si ou toujou kenbe pawòl ou, Bondye va padonnen peche ou yo. Lè yon moun gen krentif pou Bondye, l'ap evite fè sa ki mal.
7 Cum placuerint Domino viae hominis, inimicos quoque eius convertet ad pacem.
Lè yon moun ap viv yon jan ki fè Seyè a plezi, Seyè a ap fè ata lènmi l' yo aji byen avè l'.
8 Melius est parum cum iustitia, quam multi fructus cum iniquitate.
Pito ou fè ti pwofi nan fè sa ki dwat pase pou ou fè gwo benefis nan fè sa ki mal.
9 Cor hominis disponit viam suam: sed Domini est dirigere gressus eius.
Lèzòm fè plan travay yo nan kè yo. Men, se Seyè a k'ap dirije sa y'ap fè a.
10 Divinatio in labiis regis, in iudicio non errabit os eius.
Lè yon wa pale, se tankou si se te Bondye ki pale. Lè l'ap jije, li p'ap janm rann move jijman.
11 Pondus et statera iudicia Domini sunt: et opera eius omnes lapides sacculi.
Seyè a mande pou yo sèvi ak bon balans pou peze. Li pa vle pou yo sèvi ak move mezi nan kòmès.
12 Abominabiles regi qui agunt impie: quoniam iustitia firmatur solium.
Wa yo pa ka sipòte lè moun ap fè mechanste, paske tout fòs yon gouvènman se lè li defann dwa tout moun.
13 Voluntas regum labia iusta: qui recta loquitur, diligetur:
Wa a kontan ak tout moun ki di verite. Li renmen moun ki pa nan bay manti.
14 Indignatio regis, nuncii mortis: et vir sapiens placabit eam.
Lè wa a move, atansyon, moun ka mouri! Moun ki gen bon konprann ap toujou chache fè kè wa a kontan.
15 In hilaritate vultus regis, vita: et clementia eius quasi imber serotinus.
Lè wa a kontan, se lavi pou tout moun. Lè li bay yon moun favè l', se tankou yon nwaj ki pote yon bon lapli prentan.
16 Posside sapientiam, quia auro melior est: et acquire prudentiam, quia pretiosior est argento.
Pito ou gen bon konprann pase pou ou gen byen. Pito ou gen konesans pase ou gen lajan.
17 Semita iustorum declinat mala: custos animae suae servat viam suam.
Moun ki mache dwat fè chemen yo yon jan pou yo pa fè sa ki mal. Gade kote w'ap mete pye ou pou ou pa mouri mal.
18 Contritionem praecedit superbia: et ante ruinam exaltatur spiritus.
Lè ou gen lanbisyon, yo pa lwen kraze ou. Lè w'ap fè awogans, ou pa lwen mouri.
19 Melius est humiliari cum mitibus, quam dividere spolia cum superbis.
Pito ou mennen ti vi ak pòv malere yo pase pou ou nan separe ak awogan yo nan sa yo vòlò.
20 Eruditus in verbo reperiet bona: et qui sperat in Domino, beatus est.
Moun k'ap repase nan tèt li tou sa yo moutre l' va wè zafè l' mache byen. Ala bon sa bon pou moun ki mete konfyans yo nan Seyè a!
21 Qui sapiens est corde, appellabitur prudens: et qui dulcis eloquio, maiora reperiet.
Lè yon moun gen bon konprann, yo di li gen lespri. Lè ou pale byen sa fè ou gen plis konesans.
22 Fons vitae eruditio possidentis: doctrina stultorum fatuitas.
Moun ki gen bon konprann gen lavi. Men, moun sòt ap toujou sòt.
23 Cor sapientis erudiet os eius: et labiis eius addet gratiam.
Yon moun ki gen bon konprann kalkile anvan li pale. Konsa pawòl li vin gen plis pèz.
24 Favus mellis, composita verba: dulcedo animae, sanitas ossium.
Bon pawòl se siwo myèl. Yo bon pou sante ou, yo dous pou nanm ou.
25 Est via quae videtur homini recta: et novissima eius ducunt ad mortem.
Chemen ou kwè ki bon an, se li ki mennen ou tou dwat nan lanmò.
26 Anima laborantis laborat sibi, quia compulit eum os suum:
Grangou fè ou travay rèd, paske ou bezwen manje pou ou mete nan bouch.
27 Vir impius fodit malum, et in labiis eius ignis ardescit.
Mechan an toujou ap chache jan pou li fè moun mal. Ata pawòl nan bouch li boule tankou dife.
28 Homo perversus suscitat lites: et verbosus separat principes.
Ipokrit toujou ap pouse dife. Moun k'ap fè tripotay mete zanmi dozado.
29 Vir iniquus lactat amicum suum: et ducit eum per viam non bonam.
Mechan an pran tèt kanmarad li, li fè l' fè sa ki pa bon.
30 Qui attonitis oculis cogitat prava, mordens labia sua perficit malum.
Moun k'ap twenzi je yo sou moun, se moun ki gen move lide dèyè tèt yo. Moun k'ap fè siy sou moun, se moun ki sou move kou.
31 Corona dignitatis senectus, quae in viis iustitiae reperietur.
Cheve blan se bèl rekonpans. Moun ki mache dwat va viv lontan.
32 Melior est patiens viro forti: et qui dominatur animo suo, expugnatore urbium.
Pito ou aji ak pasyans pase pou ou fè fòs sou moun. Pito ou konn kontwole tèt ou pase pou ou gwo chèf lame k'ap mache pran lavil.
33 Sortes mittuntur in sinum, sed a Domino temperantur.
Moun tire kat pou yo konnen sa pou yo fè. Men, desizyon an se nan men Bondye li ye.
