Proverbiorum 16
1 Hominis est animam praeparare: et Domini gubernare linguam.
Chuny dhano chano gik modwaro timo, to dwoko margi aa kuom Jehova Nyasaye.
2 Omnes viae hominis patent oculis eius: spirituum ponderator est Dominus.
Yore duto mag dhano nenorene ni longʼo, to Jehova Nyasaye ema ongʼeyo mopondo mag chuny.
3 Revela Domino opera tua, et dirigentur cogitationes tuae.
Ket gimoro amora mitimo e lwet Jehova Nyasaye, to chenrogi biro dhi maber.
4 Universa propter semetipsum operatus est Dominus: impium quoque ad diem malum.
Gik moko duto ma Jehova Nyasaye timo oseketo gikogi, kendo giko mar joricho en tho.
5 Abominatio Domini est omnis arrogans: etiamsi manus ad manum fuerit, non est innocens. Initium viae bonae, facere iustitiam: accepta est autem apud Deum magis, quam immolare hostias.
Jehova Nyasaye odagi ji duto man-gi sunga e chunygi. Ngʼe ma malongʼo: Ok ginitony ni kum.
6 Misericordia et veritate redimitur iniquitas: et in timore Domini declinatur a malo.
Nikech hera kod adiera ema omiyo richo otimne misango, kuom luoro Jehova Nyasaye miyo ngʼato kwedo richo.
7 Cum placuerint Domino viae hominis, inimicos quoque eius convertet ad pacem.
Ka yore ngʼato moro Jehova Nyasaye, to omiyo kata wasike dak kode gi kwe.
8 Melius est parum cum iustitia, quam multi fructus cum iniquitate.
Ber bedo gi matin kod tim makare, moloyo mangʼeny kod tim ma ok kare.
9 Cor hominis disponit viam suam: sed Domini est dirigere gressus eius.
E chuny dhano ochano yore, to Jehova Nyasaye ema telone ondamo mage.
10 Divinatio in labiis regis, in iudicio non errabit os eius.
Ruoth wuoyo kaka chik mar Nyasaye dwaro, to dhoge ok onego ndhog bura makare.
11 Pondus et statera iudicia Domini sunt: et opera eius omnes lapides sacculi.
Rapim mopogore opogore makare aa kuom Jehova Nyasaye, to gik mipimogo manie mifuke gin meke moloso.
12 Abominabiles regi qui agunt impie: quoniam iustitia firmatur solium.
Ruodhi mon gi timbe maricho, nikech kom mar loch obedo mana kuom tim makare.
13 Voluntas regum labia iusta: qui recta loquitur, diligetur:
Ruodhi ohero joma wacho adiera kendo gigeno ngʼat mawacho adiera.
14 Indignatio regis, nuncii mortis: et vir sapiens placabit eam.
Mirimb ruoth en jaote mar tho, to ngʼat mariek biro hoye.
15 In hilaritate vultus regis, vita: et clementia eius quasi imber serotinus.
Ka wangʼ ruoth nenore mamor to nitiere ngima, ngʼwonone chalo gi rumbi mag koth e ndalo chwiri.
16 Posside sapientiam, quia auro melior est: et acquire prudentiam, quia pretiosior est argento.
To ber maromo nade yudo rieko moloyo dhahabu, yiero ngʼeyo tiend wach moloyo fedha!
17 Semita iustorum declinat mala: custos animae suae servat viam suam.
Yor ngʼat moriere tir kwedore gi richo; ngʼat manono yorene orito ngimane!
18 Contritionem praecedit superbia: et ante ruinam exaltatur spiritus.
Sunga kelo masira, chuny mar ngʼayi kelo chwanyruok.
19 Melius est humiliari cum mitibus, quam dividere spolia cum superbis.
Ber bedo gi chuny mobolore e dier jochan, moloyo pogo gik moyaki gi josunga.
20 Eruditus in verbo reperiet bona: et qui sperat in Domino, beatus est.
Ngʼato angʼata mawinjo puonj dhi maber, to ojahawi ngʼatno moketo genone kuom Jehova Nyasaye.
21 Qui sapiens est corde, appellabitur prudens: et qui dulcis eloquio, maiora reperiet.
Ngʼat man-gi paro en ngʼat mariek, kendo weche mowacho gin mana puonj.
22 Fons vitae eruditio possidentis: doctrina stultorum fatuitas.
Winjo wach en soko mar ngima ne jogo man kode, to fuwo kelo kum ne joma ofuwo.
23 Cor sapientis erudiet os eius: et labiis eius addet gratiam.
Ngʼat mariek rito weche mawuok e dhoge, kendo wechene mowinjore kelo puonj makare.
24 Favus mellis, composita verba: dulcedo animae, sanitas ossium.
Weche mag mor chalo gi mor kich gimit ne chuny kendo gikelo ngima ni choke.
25 Est via quae videtur homini recta: et novissima eius ducunt ad mortem.
Nitie yo manenore ne dhano ni nikare, to gikone otero mana ngʼato e tho.
26 Anima laborantis laborat sibi, quia compulit eum os suum:
Miluma ma jatich nigo miyo otiyo matek, kendo kech makaye miyo omedo tiyo matek.
27 Vir impius fodit malum, et in labiis eius ignis ardescit.
Ngʼat marach chano timo timbe maricho, to wechene chalo mach mager.
28 Homo perversus suscitat lites: et verbosus separat principes.
Ngʼat ma timbene richo kelo mana miero, to jakwoth pogo osiepe moherore.
29 Vir iniquus lactat amicum suum: et ducit eum per viam non bonam.
Ngʼat ma ja-mahundu wuondo jabute mi otere e yorno ma ok ber.
30 Qui attonitis oculis cogitat prava, mordens labia sua perficit malum.
Tangʼ gi ngʼat ma buonjo kodi nikech onyalo bet ni ochano timoni marach, ngʼatno maluwo dhoge ochomo timbe maricho.
31 Corona dignitatis senectus, quae in viis iustitiae reperietur.
Lwar en osimbo mar duongʼ to iyude gi ngʼat man-gi ngima makare.
32 Melior est patiens viro forti: et qui dominatur animo suo, expugnatore urbium.
Ngʼat ma terore mos ber moloyo jalweny, ngʼat makweyo mirimbe ber moloyo ngʼat mamonjo dala maduongʼ.
33 Sortes mittuntur in sinum, sed a Domino temperantur.
Igoyo ombulu mondo ongʼe gima ditim, to kuom ngʼado weche duto Jehova Nyasaye ema tieko.
