Proverbiorum 15
1 Responsio mollis frangit iram: sermo durus suscitat furorem.
Mmuae pa sianka abufuwhyew, nanso asɛm a ano yɛ den hwanyan abufuw mu.
2 Lingua sapientium ornat scientiam: os fatuorum ebullit stultitiam.
Onyansafo tɛkrɛma yi nimdeɛ ayɛ, nanso ɔkwasea ano woro agyimisɛm.
3 In omni loco oculi Domini contemplantur bonos et malos.
Awurade ani hu baabiara, na ɛhwɛ amumɔyɛfo ne apapafo.
4 Lingua placabilis, lignum vitae: quae autem immoderata est, conteret spiritum.
Tɛkrɛma a ɛde abodwo ba yɛ nkwadua, nanso nnaadaa tɛkrɛma dwerɛw honhom.
5 Stultus irridet disciplinam patris sui: qui autem custodit increpationes, astutior fiet. In abundanti iustitia virtus maxima est: cogitationes autem impiorum eradicabuntur.
Ɔkwasea mfa nʼagya nteɛso nyɛ hwee, na nea otie nteɛso no kyerɛ sɛ ɔyɛ onitefo.
6 Domus iusti plurima fortitudo: et in fructibus impii conturbatio.
Ahonya bebree wɔ ɔtreneeni fi, nanso amumɔyɛfo adenya de ɔhaw brɛ wɔn.
7 Labia sapientium disseminabunt scientiam: cor stultorum dissimile erit.
Anyansafo ano trɛtrɛw nimdeɛ mu, nanso ɛnyɛ saa na nkwaseafo koma te.
8 Victimae impiorum abominabiles Domino: vota iustorum placabilia:
Awurade kyi amumɔyɛfo afɔrebɔ, nanso teefo mpaebɔ sɔ nʼani.
9 Abominatio est Domino via impii: qui sequitur iustitiam, diligitur ab eo.
Awurade kyi amumɔyɛfo akwan, nanso ɔdɔ wɔn a wotiw trenee.
10 Doctrina mala deserentium viam vitae: qui increpationes odit, morietur.
Asotwe dennen wɔ hɔ ma nea ɔman fi ɔkwan no so, nea ɔtan nteɛso no bewu.
Owu ne Ɔsɛe da Awurade anim, na nnipa koma mu de, onim ma ɛboro so. (Sheol h7585)
12 Non amat pestilens eum, qui se corripit: nec ad sapientes graditur.
Ɔfɛwdifo mpɛ nteɛso; onkobisa anyansafo hwee.
13 Cor gaudens exhilarat faciem: in moerore animi deiicitur spiritus.
Anigye koma ma anim yɛ sereserew, na koma a abotow dwerɛw honhom.
14 Cor sapientis quaerit doctrinam: et os stultorum pascitur imperitia.
Nhumufo koma hwehwɛ nimdeɛ, nanso ɔkwasea ano ka agyimisɛm.
15 Omnes dies pauperis, mali: secura mens quasi iuge convivium.
Wɔn a wɔhyɛ wɔn so nna nyinaa yɛ mmɔbɔmmɔbɔ, nanso anigye koma wɔ daa ahosɛpɛw mu.
16 Melius est parum cum timore Domini, quam thesauri magni et insatiabiles.
Ketewa bi a yenya a Awurade suro ka ho no ye sen ahonyade bebree a ɔhaw bata ho.
17 Melius est vocari ad olera cum charitate: quam ad vitulum saginatum cum odio.
Nhabamma aduan a ɔdɔ wɔ mu no ye sen nantwi sradenam a ɔtan bata ho.
18 Vir iracundus provocat rixas: qui patiens est, mitigat suscitatas.
Nea ne bo fuw ntɛm no de mpaapaemu ba, nanso nea ɔwɔ ntoboase pata ntɔkwaw.
19 Iter pigrorum quasi sepes spinarum: via iustorum absque offendiculo.
Nsɔe ama onihawfo kwan asiw, nanso teefo kwan yɛ ɔtempɔn.
20 Filius sapiens laetificat patrem: et stultus homo despicit matrem suam.
Ɔba nyansafo ma nʼagya ani gye, nanso ɔba kwasea bu ne na animtiaa.
21 Stultitia gaudium stulto: et vir prudens dirigit gressus suos.
Agyimisɛm ma nea onni adwene ani gye, nanso nea ɔwɔ ntease no fa ɔkwan a ɛteɛ so.
22 Dissipantur cogitationes ubi non est consilium: ubi vero sunt plures consiliarii, confirmantur.
Nhyehyɛe a enni afotu no sɛe, nanso afotufo bebree ma ɛyɛ yiye.
23 Laetatur homo in sententia oris sui: et sermo opportunus est optimus.
Onipa a ɔma mmuae a ɛfata no ani gye, asɛm a ɛba bere pa mu no nso ye.
Onyansafo asetena mu kwan ma no nkɔso, esiw ne da mukɔ ho kwan. (Sheol h7585)
25 Domum superborum demolietur Dominus: et firmos faciet terminos viduae.
Awurade sɛe ɔhantanni fi, na ɔma akunafo ahye yɛ pɛpɛɛpɛ.
26 Abominatio Domini cogitationes malae: et purus sermo pulcherrimus firmabitur ab eo.
Awurade kyi amumɔyɛfo nsusuwii, nanso nʼani sɔ wɔn a wɔyɛ kronkron no de.
27 Conturbat domum suam qui sectatur avaritiam: qui autem odit munera, vivet. Per misericordiam et fidem purgantur peccata: per timorem autem Domini declinat omnis a malo.
Odifudepɛfo de ɔhaw brɛ nʼabusua, nanso nea okyi kɛtɛasehyɛ no benya nkwa.
28 Mens iusti meditatur obedientiam: os impiorum redundat malis.
Ɔtreneeni koma kari ne mmuae, nanso omumɔyɛfo ano woro bɔne.
29 Longe est Dominus ab impiis: et orationes iustorum exaudiet.
Awurade mmɛn amumɔyɛfo koraa, nanso ɔte ɔtreneeni mpaebɔ.
30 Lux oculorum laetificat animam: fama bona impinguat ossa.
Anim a ɛtew ma koma nya ahomeka, na asɛm pa ma nnompe ahoɔden.
31 Auris, quae audit increpationes vitae, in medio sapientium commorabitur.
Nea otie animka a ɛma nkwa no ne anyansafo bɛbɔ mu atena ase.
32 Qui abiicit disciplinam, despicit animam suam: qui autem acquiescit increpationibus, possessor est cordis.
Nea ɔmfa ahohyɛso no bu ne ho animtiaa, na nea otie nteɛso no nya nhumu.
33 Timor Domini, disciplina sapientiae: et gloriam praecedit humilitas.
Awurade suro kyerɛ onipa nyansa, ahobrɛase di anuonyam anim.
