Proverbiorum 15
1 Responsio mollis frangit iram: sermo durus suscitat furorem.
Odpowiedź łagodna uśmierza gniew; ale słowa przykre wzruszają popędliwość.
2 Lingua sapientium ornat scientiam: os fatuorum ebullit stultitiam.
Język mądrych zdobi umiejętność; ale usta głupich wywierają głupstwo.
3 In omni loco oculi Domini contemplantur bonos et malos.
Na każdem miejscu oczy Pańskie upatrują złe i dobre.
4 Lingua placabilis, lignum vitae: quae autem immoderata est, conteret spiritum.
Zdrowy język jest drzewo żywota; ale przewrotność z niego jest jako zdruzgotanie od wiatru.
5 Stultus irridet disciplinam patris sui: qui autem custodit increpationes, astutior fiet. In abundanti iustitia virtus maxima est: cogitationes autem impiorum eradicabuntur.
Głupi gardzi karaniem ojca swego; ale kto przyjmuje napomnienie, stanie się ostrożnym.
6 Domus iusti plurima fortitudo: et in fructibus impii conturbatio.
W domu sprawiedliwego jest dostatek wielki; ale w dochodach niepobożnego zamięszanie.
7 Labia sapientium disseminabunt scientiam: cor stultorum dissimile erit.
Wargi mądrych sieją umiejętność; ale serce głupich nie tak.
8 Victimae impiorum abominabiles Domino: vota iustorum placabilia:
Ofiara niepobożnych jest obrzydliwością Panu; ale modlitwa szczerych podoba mu się.
9 Abominatio est Domino via impii: qui sequitur iustitiam, diligitur ab eo.
Obrzydliwością Panu jest droga bezbożnego, ale tego, co idzie za sprawiedliwością, miłuje.
10 Doctrina mala deserentium viam vitae: qui increpationes odit, morietur.
Karanie srogie należy temu, co opuszcza drogę; a kto ma w nienawiści karność, umrze.
Piekło i zatracenie są przed Panem; jakoż daleko więcej serca synów ludzkich. (Sheol h7585)
12 Non amat pestilens eum, qui se corripit: nec ad sapientes graditur.
Naśmiewca nie miłuje tego, który go karze, ani do mądrych przychodzi.
13 Cor gaudens exhilarat faciem: in moerore animi deiicitur spiritus.
Serce wesołe uwesela twarz; ale dla żałości serca duch strapiony bywa.
14 Cor sapientis quaerit doctrinam: et os stultorum pascitur imperitia.
Serce rozumne szuka umiejętności; ale usta głupich karmią się głupstwem
15 Omnes dies pauperis, mali: secura mens quasi iuge convivium.
Wszystkie dni ubogiego są złe; ale kto jest wesołego serca, ma gody ustawiczne.
16 Melius est parum cum timore Domini, quam thesauri magni et insatiabiles.
Lepsza jest trocha w bojaźni Pańskiej, niżeli skarb wielki z kłopotem.
17 Melius est vocari ad olera cum charitate: quam ad vitulum saginatum cum odio.
Lepszy jest pokarm z jarzyny, gdzie jest miłość, niżeli z karmnego wołu, gdzie jest nienawiść.
18 Vir iracundus provocat rixas: qui patiens est, mitigat suscitatas.
Mąż gniewliwy wszczyna swary; ale nierychły do gniewu uśmierza zwady.
19 Iter pigrorum quasi sepes spinarum: via iustorum absque offendiculo.
Droga leniwego jest jako płot cierniowy, ale ścieszka szczerych jest równa.
20 Filius sapiens laetificat patrem: et stultus homo despicit matrem suam.
Syn mądry uwesela ojca; ale głupi człowiek lekce waży matkę swoję.
21 Stultitia gaudium stulto: et vir prudens dirigit gressus suos.
Głupstwo jest weselem głupiemu, ale człowiek roztropny prostuje drogę swoję.
22 Dissipantur cogitationes ubi non est consilium: ubi vero sunt plures consiliarii, confirmantur.
Gdzie niemasz rady, rozsypują się myśli; ale w mnóstwie radców ostoją się.
23 Laetatur homo in sententia oris sui: et sermo opportunus est optimus.
Weseli się człowiek z odpowiedzi ust swoich: bo słowo według czasu wyrzeczone, o jako jest dobre!
Drogę żywota rozumny ma ku górze, aby się uchronił piekła głębokiego. (Sheol h7585)
25 Domum superborum demolietur Dominus: et firmos faciet terminos viduae.
Pan wywróci dom pysznych; ale wdowy granicę utwierdzi.
26 Abominatio Domini cogitationes malae: et purus sermo pulcherrimus firmabitur ab eo.
Myśli złego są obrzydliwością Panu! ale powieści czystych są przyjemne.
27 Conturbat domum suam qui sectatur avaritiam: qui autem odit munera, vivet. Per misericordiam et fidem purgantur peccata: per timorem autem Domini declinat omnis a malo.
Kto chciwie naśladuje łakomstwa, zamięszanie czyni w domu swoim; ale kto ma w nienawiści dary, będzie żył.
28 Mens iusti meditatur obedientiam: os impiorum redundat malis.
Serce sprawiedliwego przemyśliwa, co ma mówić; ale usta niepobożnych wywierają złe rzeczy.
29 Longe est Dominus ab impiis: et orationes iustorum exaudiet.
Dalekim jest Pan od niepobożnych; ale modlitwę sprawiedliwych wysłuchiwa.
30 Lux oculorum laetificat animam: fama bona impinguat ossa.
Światłość oczów uwesela serce, a wieść dobra tuczy kości.
31 Auris, quae audit increpationes vitae, in medio sapientium commorabitur.
Ucho, które słucha karności żywota, w pośrodku mądrych mieszkać będzie.
32 Qui abiicit disciplinam, despicit animam suam: qui autem acquiescit increpationibus, possessor est cordis.
Kto uchodzi ćwiczenia, zaniedbywa duszy swojej; ale kto przyjmuje karanie, ma rozum.
33 Timor Domini, disciplina sapientiae: et gloriam praecedit humilitas.
Bojaźń Pańska jest ćwiczenie się w mądrości, a sławę uprzedza poniżenie.
