Proverbiorum 12

1 Qui diligit disciplinam, diligit scientiam: qui autem odit increpationes, insipiens est.

کسی می‌تواند دانا شود که تأدیب را دوست داشته باشد. هر که از اصلاح شدن نفرت داشته باشد نادان است.

2 Qui bonus est, hauriet gratiam a Domino: qui autem confidit in cogitationibus suis, impie agit,

خداوند از اشخاص نیک خشنود است، اما کسانی را که نقشه‌های پلید می‌کشند محکوم می‌کند.

3 Non roborabitur homo ex impietate: et radix iustorum non commovebitur.

انسان با کارهای بد نمی‌تواند برای خود امنیت به وجود آورد، اما اشخاص درستکار پا برجا خواهند ماند.

4 Mulier diligens, corona est viro suo: et putredo in ossibus eius, quae confusione res dignas gerit.

زن نجیب، تاج سر شوهرش است، ولی زن بی‌حیا مانند خوره جان او را می‌خورد.

5 Cogitationes iustorum iudicia: et consilia impiorum fraudulenta:

انسان نیک فکرش پر از درستکاری است، اما فکر آدم بدکار انباشته از دروغ و نیرنگ است.

6 Verba impiorum insidiantur sanguini: os iustorum liberabit eos.

سخنان بدکاران مردم را به دام هلاکت می‌کشاند، اما سخنان نیکان مردم را رهایی می‌بخشد.

7 Verte impios, et non erunt: domus autem iustorum permanebit.

بدکاران نابود می‌شوند، اما نیکان پایدار می‌مانند.

8 Doctrina sua noscitur vir: qui autem vanus et excors est, patebit contemptui.

آدم عاقل را همه می‌ستایند، اما شخص کوته‌فکر را حقیر می‌شمارند.

9 Melior est pauper et sufficiens sibi, quam gloriosus et indigens pane.

بهتر است انسان شخص مهمی به حساب نیاید اما دستش به دهانش برسد تا اینکه خود را آدم بزرگی نشان دهد ولی محتاج نان باشد.

10 Novit iustus iumentorum suorum animas: viscera autem impiorum crudelia.

شخص خداشناس حتی به فکر آسایش چارپایان خود نیز هست، اما رحم و مروت خدانشناسان چیزی به‌جز ستمگری نیست.

11 Qui operatur terram suam, satiabitur panibus: qui autem sectatur otium, stultissimus est. Qui suavis est in vini morationibus, in suis munitionibus relinquit contumeliam.

هر که در زمین خود زراعت کند نان کافی خواهد داشت، اما کسی که وقت خود را به بیهودگی بگذراند آدم احمقی است.

12 Desiderium impii monumentum est pessimorum: radix autem iustorum proficiet.

اشخاص خدانشناس چشم طمع به اموالی که بدکاران غارت کرده‌اند دارند، اما اعمال خداشناسان، میوۀ خود را می‌دهد.

13 Propter peccata labiorum ruina proximat malo: effugiet autem iustus de angustia.

دروغ انسان را در دام گرفتار می‌کند، ولی شخص درستکار از تنگنا خلاصی می‌یابد.

14 De fructu oris sui unusquisque replebitur bonis, et iuxta opera manuum suarum retribuetur ei.

پاداش تو بستگی به گفتار و رفتار تو دارد. هر چه بکاری همان را درو خواهی کرد.

15 Via stulti recta in oculis eius: qui autem sapiens est, audit consilia.

آدم نادان فکر می‌کند هر کاری می‌کند درست است و احتیاج به نصیحت ندارد، اما شخص دانا به نصایح دیگران گوش می‌دهد.

16 Fatuus statim indicat iram suam: qui autem dissimulat iniuriam, callidus est.

آدم نادان در مقابل توهین دیگران زود خشمگین می‌شود، ولی شخص دانا خونسردی خود را حفظ می‌کند.

17 Qui quod novit loquitur, iudex iustitiae est: qui autem mentitur, testis est fraudulentus.

وقتی که حقیقت را می‌گویی عدالت اجرا می‌گردد، اما دروغ به بی‌عدالتی منجر می‌شود.

18 Est qui promittit, et quasi gladio pungitur conscientiae: lingua autem sapientium sanitas est.

هستند کسانی که با سخنان نسنجیدهٔ خود زخم زبان می‌زنند، ولی سخنان مرد دانا تسکین دهنده و شفابخش است.

19 Labium veritatis firmum erit in perpetuum: qui autem testis est repentinus, concinnat linguam mendacii.

عمر دروغ کوتاه است، اما حقیقت تا ابد پایدار می‌ماند.

20 Dolus in corde cogitantium mala: qui autem pacis ineunt consilia, sequitur eos gaudium.

افکار توطئه‌گران پر از نیرنگ است، اما دلهای آنانی که خیراندیش هستند آکنده از شادی می‌باشد.

21 Non contristabit iustum quidquid ei acciderit: impii autem replebuntur malo.

هیچ بدی به خداشناسان نمی‌رسد، اما بدکاران همیشه گرفتار بلا می‌شوند.

22 Abominatio est Domino labia mendacia: qui autem fideliter agunt, placent ei.

خدا کسانی را که به قول خود وفا می‌کنند دوست دارد، ولی از اشخاص بدقول بیزار است.

23 Homo versatus celat scientiam: et cor insipientium provocat stultitiam.

آدم عاقل علم و دانش خود را به نمایش نمی‌گذارد، ولی شخص نادان حماقت خود را آشکار می‌سازد.

24 Manus fortium dominabitur: quae autem remissa est, tributis serviet.

کار و کوشش، انسان را به قدرت می‌رساند؛ اما تنبلی، او را نوکر دیگران می‌سازد.

25 Moeror in corde viri humiliabit illum, et sermone bono laetificabitur.

غم و غصه انسان را گرانبار می‌کند، اما سخن دلگرم کننده او را سبکبار و شاد می‌سازد.

26 Qui negligit damnum propter amicum, iustus est: iter autem impiorum decipiet eos.

شخص درستکار مردم را به راه راست هدایت می‌کند، اما آدم بدکار آنها را منحرف می‌سازد.

27 Non inveniet fraudulentus lucrum: et substantia hominis erit auri pretium.

آدم تنبل حتی دنبال شکار خود نیز نمی‌رود. تلاش و کوشش، گنج گرانبهای انسان است.

28 In semita iustitiae, vita: iter autem devium ducit ad mortem.

راهی که خداشناسان در آن گام برمی‌دارند به حیات منتهی می‌شود و در آن مرگ نیست.