< Mattheum 5 >
1 Videns autem Iesus turbas, ascendit in montem, et cum sedisset, accesserunt ad eum discipuli eius,
Kambo Yecu to mwerkang ka nubo ducceri kwiken dor bang-er. La cin yikenwi, nob bwankacebo bou cinen.
2 et aperiens os suum docebat eos dicens:
Wumom mor nerer ciro takri to merang cinen.
3 Beati pauperes spiritu: quoniam ipsorum est regnum caelorum.
Bi bwiyer kiniwo bwini na yuwa tangbeceu nyori liyar kwama ki cii.
4 Beati mites: quoniam ipsi possidebunt terram.
Bibwiyer kiniwo kibwatummeu, wori ciyatin macinen dangnee.
5 Beati, qui lugent: quoniam ipsi consolabuntur.
Bibwiyer ki nubo wo ki kunne wori kwalito dorbitinero ki cii.
6 Beati, qui esuriunt, et sitiunt iustitiam: quoniam ipsi saturabuntur.
Biwiyer ki nub wurab kange dulo mwe wucakke wori atin bwam ki cii.
7 Beati misericordes: quoniam ipsi misericordiam consequentur.
Bibwiyer ki nub cika bwinib wori, atinci bwinicito.
8 Beati mundo corde: quoniam ipsi Deum videbunt.
Bibwiyer ki nubo nero wucakkeu, wori ciyen to kwama.
9 Beati pacifici: quoniam filii Dei vocabuntur.
Bibwiyer ki nubo ki fuwer nerereu, wori a cociki bi biylo kwama.
10 Beati, qui persecutionem patiuntur propter iustitiam: quoniam ipsorum est regnum caelorum.
bibwiyer ki nubo wuro cii ne cii dotangeti ker caccaker, liyar kwama ki cii.
11 Beati estis cum maledixerint vobis homines, et persecuti vos fuerint, et dixerint omne malum adversum vos mentientes, propter me:
Bibwiyer ki kom no nubo to komtiri, yila cii ne kom dotange ti ka kaa cii kwakomti kiner kan-nge bi kulentito bwir wo cuwer keceu, kermin.
12 gaudete, et exultate, quoniam merces vestra copiosa est in caelis. sic enim persecuti sunt prophetas, qui fuerunt ante vos.
Kom ma bilangtum bo man ki dii kau, wori Bitininge kumeu na dur dii kwama. Nan wo nubo ne bibei tomange dotange biro yii kaale na nyime komeu.
13 Vos estis sal terrae. Quod si sal evanuerit, in quo salietur? ad nihilum valet ultra, nisi ut mittatur foras, et conculcetur ab hominibus.
Kom mam dor bitinerembo cano mambo lem lumacekori, bi'amanyi na yilau cuko tak? mani ani yilamti kinan'ngen tak dila atin cutan wi na fuwarangum kina nubek.
14 Vos estis lux mundi. Non potest civitas abscondi supra montem posita.
Kom filang dor bitinero kowo cinar loro tom bidukleu mani yurangek.
15 neque accendunt lucernam, et ponunt eam sub modio, sed super candelabrum ut luceat omnibus, qui in domo sunt.
Nubo mani kwer talkire tire dokken mor bulene, nyori ca kunnyii cayo fiye tikacek nane nubo luweu filang.
16 Sic luceat lux vestra coram hominibus: ut videant opera vestra bona, et glorificent patrem vestrum, qui in caelis est.
No nyori filang kume k acera kabum nubem ciya tom yorak na ngenek kumekotiyeu naci caklang tee kume wo dii kwama.
17 Nolite putare quoniam veni solvere legem, aut prophetas: non veni solvere, sed adimplere.
Km kware komki mabou nan bubam werfun nobto mangebo. ma boubo nan bubamci Dila nan dimci.
18 Amen quippe dico vobis, donec transeat caelum et terra, iota unum, aut unus apex non praeteribit a lege, donec omnia fiant.
Wori bilenker miyi komti, diko kange bitineu an dim dila kiker biduwar kakaa denka win wo mani dimti mor bolang atin dim dikero kang.
19 Qui ergo solverit unum de mandatis istis minimis, et docuerit sic homines, minimus vocabitur in regno caelorum: qui autem fecerit et docuerit, hic magnus vocabitur in regno caelorum.
Nawori niwo kimwo duwal duwale mor werfunen wonine kakaa ci merang kangum ciya manyeri, aciioco nawo duwal-duwale mor liyar kwamar.
20 Dico enim vobis, quia nisi abundaverit iustitia vestra plus quam Scribarum, et Pharisaeorum, non intrabitis in regnum caelorum.
Lari miyi komti miki “cawo-cawo cakcake kumeu tano labo cakcake nob mulangkab kange faricawbori, mani kakadokanti liyar kwamareu.
21 Audistis quia dictum est antiquis: Non occides: qui autem occiderit, reus erit iudicio.
Kom nuwa kam inyi nubo nan duweu, kom taide dor, cano wo twaldoreri cikino cito warka.
22 Ego autem dico vobis: quia omnis qui irascitur fratri suo, reus erit iudicio. Qui autem dixerit fratri suo, raca: reus erit concilio. Qui autem dixerit, fatue: reus erit gehennae ignis. (Geenna )
La min yi kom ti woma funer kange keceri, kino mor cito warka. woyi kece, mun nifiro bwireri! cikino mor cito doka mor kirak kwamak. (Geenna )
23 Si ergo offers munus tuum ad altare, et ibi recordatus fueris quia frater tuus habet aliquid adversum te:
Nawo nyori mwane funer nerer ti. tanyi landi kwabi kemwe wiki kwomka dorek kange mori,
24 relinque ibi munus tuum ante altare, et vade prius reconciliari fratri tuo: et tunc veniens offeres munus tuum.
Dubom luman nerok kabum tan nyi lanem, yaa yam mwem. ki kabana, fuwang kangum kange kemwe na nyi me nabou na ne funer nerer mwero.
25 Esto consentiens adversario tuo cito dum es in via cum eo: ne forte tradat te adversarius iudici, et iudex tradat te ministro: et in carcerem mittaris.
Maa yuelka kange nii kiyangnye mwe kambo mudor nurer yaa kabum bolangem, ka nii kiyange mwe neken nen nii bolange nin nibolange an neken nen nii tomange ciyatin merkennen furcina.
26 Amen dico tibi, non exies inde, donec reddas novissimum quadrantem.
Bilinker mi yinenti, mani mwa certi wi firen dila mwatin yati kemero ci bwang mwenten tieu.
27 Audistis quia dictum est antiquis: Non moechaberis.
Kom nuwa toki mare buraka.
28 Ego autem dico vobis: quia omnis, qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, iam moechatus est eam in corde suo.
Dila miyi komti, tona niwo to nawi ye, ki dilanka nuwa keri, cin kweri cin mam buroka kange co mor nerece.
29 Quod si oculus tuus dexter scandalizat te, erue eum, et proiice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum mittatur in gehennam. (Geenna )
Ca no nuwa me cacciyoro an dok nen kottankari, kurangum co, minangwi fiye muwiyeu. La diker win mor ayak cam, ca merbo curen buyet mwero gwam mor kira kwamak. (Geenna )
30 Et si dextra manus tua scandalizat te, abscinde eam, et proiice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum eat in gehennam. (Geenna )
Kakaa kom mweko cacciyero tano atin atim dok nen kottang kari, mwattumco miranwi fiye muwiyeu. wori in La diker win mor a yakcam, kange merka buye mweko gwam kirak kwama. (Geenna )
31 Dictum est autem: Quicumque dimiserit uxorem suam, det ei libellum repudii.
Yilam to ki niwo ywa wice ri, a neco bifumer nyaka kangeko.
32 Ego autem dico vobis: Quia omnis, qui dimiserit uxorem suam, excepta fornicationis causa, facit eam moechari: et qui dimissam duxerit, adulterat.
Dila miyi komti tano wo ywa wiceri, cano nobo dor kangka diker kayakardi, cin yilam kico ni burokak.
33 Iterum audistis quia dictum est antiquis: Non periurabis: reddes autem Domino iuramenta tua.
Kom nuwa ten cin yi ki nubo burombo nan duwoo kom werde weri cwerke, dila kwama werka kumeko kwamanin.
34 Ego autem dico vobis, non iurare omnino, neque per caelum, quia thronus Dei est:
Dila miyi kom ti komti kom werde weri di kwamaka wori Nkunjala kwama;
35 neque per terram, quia scabellum est pedum eius: neque per Ierosolymam, quia civitas est magni regis:
kakaa kange dorbitiner fititim nanice, kakaa Wurcalima, wori biten liya dur.
36 neque per caput tuum iuraveris, quia non potes unum capillum album facere, aut nigrum.
Ca bu nano ka werweri ki dor kumerdi, la mani ka dolti kom yilam ki yiri duwekume fuwoje kakaa fije.
37 Sit autem sermo vester, est, est: non, non: quod autem his abundantius est, a malo est.
Dila Ker kumero a yilam NYO Nyo, nonindi 'Nyonin, nyonin. Cano dikero cumweri, kino bwirkonin.
38 Audistis quia dictum est: Oculum pro oculo, et dentem pro dente.
Kom nuwa toki ki, Nuwe nyii nue nundo tak nyii nunne.
39 Ego autem dico vobis, non resistere malo: sed si quis te percusserit in dexteram maxillam tuam, praebe illi et alteram:
Dila miyi komti kom mare Kwobkangka kange niwo na bwireu, nyiyoco nyeu, no cii malicom dan-nge cattiyereri, kom yilam cinen wineu ken.
40 et ei, qui vult tecum in iudicio contendere, et tunicam tuam tollere, dimitte ei et pallium.
No ni kannge wii a yakenti ki kiyange kume kabum boulangem meriwori naci yo belle kueri kom netten nii wo lalan kumeko.
41 et quicumque te angariaverit mille passus, vade cum illo et alia duo.
Cano ni dokkom yam nako kwininugri kom ya kannyace yob.
42 Qui petit a te, da ei: et volenti mutuari a te, ne avertaris.
Komne nii wo mekomeu, tak kom kware niwo do naan ti kumeneu.
43 Audistis quia dictum est: Diliges proximum tuum, et odio habebis inimicum tuum.
Kom nuwa dike tokeu, mwan cii ni bidome mweu mwanko ni kiye mweu.
44 Ego autem dico vobis: Diligite inimicos vestros, benefacite his, qui oderunt vos: et orate pro persequentibus et calumniantibus vos:
Dila min yi kom ti kom cii nob kiyeb kume bo, kom kwob nubo nekom dotannge tiye nin dilo kom ma nubowuri, cil komenin bibuyer, komma nubo wo ko kom tiyeu nin dikoro ken.
45 ut sitis filii patris vestri, qui in caelis est: qui solem suum oriri facit super bonos, et malos: et pluit super iustos et iniustos.
Naweu nakom yilam bibiyo lo tekume wo dikwamau. wori dok kakuko wennii bwirninti kannge nii ken twom wucakke kannge nii maakenin mwom dikwamati.
46 Si enim diligitis eos, qui vos diligunt, quam mercedem habebitis? nonne et publicani hoc faciunt?
Wori cano kom ki cwi nubowuri cwikom tiyeri, nyii dikedde kom fiya? kebonyo nob yoka doreko matiya?
47 Et si salutaveritis fratres vestros tantum, quid amplius facitis? nonne et ethnici hoc faciunt?
Kume keneu tano kom yarum ka 'Kebkumebri, yekamani la tangece? kobonyo nubo nyombo kwamau matiya?
48 Estote ergo vos perfecti, sicut et pater vester caelestis perfectus est.
Dila naweu nyi lam nyo kom yilam cikocok nawo tekumu wodiyeu.