Marcum 14
1 Erat autem Pascha et Azyma post biduum: et quaerebant summi sacerdotes, et Scribae quomodo eum dolo tenerent, et occiderent.
Ai yatulaa mahiku abiili duu ze yakilaa i siku kuu a pasaka nulu nula mikate Ni shanga I ikiwe i igai. Akuhani niakulu ni amanyi ai atulaa akuduma nzila akumuamba uYesu ku uhugu nu kumubulaga.
2 Dicebant autem: Non in die festo, ne forte tumultus fieret in populo.
Ku nsoko ai aligitya, “Shanga itungo lili nila siku kuu, antu aleke kuza kituma u minyomo.”
3 Et cum esset Bethaniae in domo Simonis leprosi, et recumberet: venit mulier habens alabastrum unguenti nardi spicati pretiosi, et fracto alabastro, effudit super caput eius.
Matungo uYesu nai ukoli ku Bethania mi ito kung'wa Simioni munyambili, hangi nai wakatula utungile mu meza, musungu ung'wi ai uzile kitalakwe waze ukete i nsupa a manyunkiilo a nardo nziza ikete nsailo nkulu nangaluu, ai umibunangile i nsupa nu kumadubunsha migulya itwe nilakwe.
4 Erant autem quidam indigne ferentes intra semetipsos, et dicentes: Ut quid perditio ista unguenti facta est?
Kuiti ai akoli ang'wi ao nai atakile. Ai itambuie enso ku enso azeligitya, “Ingi ntuni insoko a ulimilyi uwu?
5 Poterat enim unguentum istud vaenundari plus quam trecentis denariis, et dari pauperibus. Et fremebant in eam.
Manyunkiilo aya aza azeeguligwa ku dinari magana ataatu ni ikilo, hangi apegwe i aula.” Ni enso ai amupatilye.
6 Iesus autem dixit: Sinite eam, quid illi molesti estis? Bonum opus operata est in me.
Kuiti uYesu ai uligitilye, “Muleki wing'wene duu. Ku niki mukumunyoma? Witumile ikani iza kitalane.
7 semper enim pauperes habetis vobiscum: et cum volueritis, potestis illis benefacere: me autem non semper habetis.
Mahiku ihi i aula muakete, hangi itungo lihi ni mukuhung'wa i nsula muhumile kituma ni maza kitalao, kuiti shanga mukutula nu nene itungo lihi.
8 Quod habuit haec, fecit: praevenit ungere corpus meum in sepulturam.
Witumile iko nukihumile, u upuguhie u muili nuane i makuta ku nsoko a uikwi.
9 Amen dico vobis: Ubicumque praedicatum fuerit Evangelium istud in universo mundo, et quod fecit haec, narrabitur in memoriam eius.
Tai kuimuili, kila i kianza i nkani ninza niuku tanantigwa mu unkumbigulu wihi, iko nukitumile u musugu uyu kikutambulwa ku ukimbukiilyi nuakwe.
10 Et Iudas Iscariotes unus de duodecim abiit ad summos sacerdotes, ut proderet eum illis.
Uugwa uYuda Iskariote, ung'wi nua awo ikumi na abiili, ai ulongoe ku akulu a akuhani iti kina walije kuminkiilya kitalao.
11 Qui audientes gavisi sunt: et promiserunt ei pecuniam se daturos. Et quaerebat quomodo illum opportune traderet.
Matungo i akulu a Akuhani nai igulye ili, ai iloile hangi akalaga kuminkiilya mpia. Ai wandilye kuduma ilyoma nila kuminkiilya kitalao.
12 Et primo die Azymorum quando Pascha immolabant, dicunt ei discipuli: Quo vis eamus, et paremus tibi ut manduces Pascha?
Mu luhiku nula ng'wandyo nula mkate nishanga uikiwe i igai, itungo nai apumilye u ng'waa nkolo nua pasaka, amanyisigwa niakwe ai amutambuie, “Uloilwe kulongole pii kuzipiilye iti ulije kulya u ludya nula pasaka?”
13 Et mittit duos ex discipulis suis, et dicit eis: Ite in civitatem: et occurret vobis homo lagenam aquae baiulans, sequimini eum:
Ai ua lagiiye amanyisigwa akwe abiili nu kuatambuila, “Longoli mu kisali, nu mitunja naiza ukenkile i ntunda ukiona nu nyenye. Mutyati.
14 et quocumque introierit, dicite domino domus, quia magister dicit: Ubi est refectio mea, ubi Pascha cum discipulis meis manducem?
Ito nuikingila, mutyati hangi mutambuili u mukola ito nilanso, ' Ung'walimu uligitilye, Kikoli pii i shumba nika aziila kianza ni nikalila i pasaka ni amanyisigwa ane?”
15 Et ipse vobis demonstrabit coenaculum grande, stratum: et illic parate nobis.
Ukumulagiila i shumba nika migulya kikulu ni kikete i iseme niize kikoli kikondile. Itumi u uzipiilya ku nsoko itu pang'wanso.”
16 Et abierunt discipuli eius, et venerunt in civitatem: et invenerunt sicut dixerat illis, et paraverunt Pascha.
Amanyisigwa ai ahegile akalongola mu kisali; ai ahangile kila ikintu anga nai watulaa uatambuie, hangi akazipiilya u ludya nula pasaka.
17 Vespere autem facto, venit cum duodecim.
Matungo nai yatula mpindi, ai upembilye ni awo ikumi na abili.
18 Et discumbentibus eis, et manducantibus, ait IESUS: Amen dico vobis, quia unus ex vobis tradet me, qui manducat mecum.
Hangi nai akatula akumihumbeela i meza nu kulya, uYesu ai uligitilye, Tai kumutambuila, umg'wi kati anyu nukulya palung'wi nu nene ukungumaniilya.”
19 At illi coeperunt contristari, et dicere ei singulatim: Numquid ego?
Ihi akasiga ikulu, hangi ung'wi ze yakilaa u muya ai amutambuie, “Kulu kuulu shanga u nene?”
20 Qui ait illis: Unus ex duodecim, qui intingit mecum manum in catino.
uYesu ai usukiiye nu kuatambuila, “Ingi ung'wi nua ikumi na abiili kati anyu, ung'wi naiza itungili ukuliilya ipuli mi bakuli palung'wi nu nene.
21 Et Filius quidem hominis vadit sicut scriptum est de eo: vae autem homini illi, per quem Filius hominis tradetur. bonum erat ei, si non esset natus homo ille.
Ku soko uNg'ana wang'wa Adamu ukulongola anga uu u ukilisigwa nu uligitilye migulya akwe. Kuiti ukia nuakwe u muntu uyo naiza kukiila nuanso u Ng'wana wang'wa Adamu ukugumaniilgwa! Aza izeetula iziza kunkilinkiila ku ng'wakwe anga ize u muntu nuanso ai uzeeleka kutugwa
22 Et manducantibus illis, accepit Iesus panem: et benedicens fregit, et dedit eis, et ait: Sumite, hoc est corpus meum.
Hangi nai atula akulya, uYesu ai uhoile u mukate, akaukendepa, nu ku uega. Akainkiilya wazeligitya, “Holi. Uwu ingi muili nuane.”
23 Et accepto calice, gratias agens dedit eis: et biberunt ex illo omnes.
Ai uhoile i kikombe, akalumbiilya, hangi akainkiilya, hangi ihi akaking'wela.
24 Et ait illis: Hic est sanguis meus novi testamenti, qui pro multis effundetur.
Ai uatambuie, “Iyi ingi sakami ane na wigombya, sakami ni hunuka ku nsoko a idu.
25 Amen dico vobis, quia iam non bibam de hoc genimine vitis usque in diem illum, cum illud bibam novum in regno Dei.
Tai kumutambuila, shanga kung'wa hangi mu nkali iyi na muzabibu kupikiila u luhiku ulo ni nikang'wa nu upya mu utemi nuang'wa Itunda.”
26 Et hymno dicto exierunt in Montem olivarum.
Nai akondya kimba u wimbo, ai alongoe kunzi mulugulu nula mizeituni.
27 Et ait eis Iesus: Omnes scandalizabimini in me in nocte ista: quia scriptum est: Percutiam pastorem, et dispergentur oves.
uYesu ai uatambuie, “Unyenye mihi mukibagula kuli ku nsoko ane, ku nsoko ikilisigwe, 'Nikamukua u mudimi ni nkolo yukusapatila.'
28 Sed postquam resurrexero, praecedam vos in Galilaeam.
“Kuiti ze yakila ku iuka kitalane, nikamutongeela ntongeela anyu ku Galilaya.”
29 Petrus autem ait illi: Et si omnes scandalizati fuerint in te: sed non ego.
uPetro ai umutambuie, “Anga itye ihi ga akuuleka, unene shanga kuuleka.”
30 Et ait illi Iesus: Amen dico tibi, quia tu hodie in nocte hac, priusquam gallus vocem bis dederit, ter me es negaturus.
uYesu ai umutambuie, “Tai nakutambuila, u utiku uwu, ze ikili i nsambaligugu ku kunkula nkua ibiili, wikatula wanihita nkua itaatu.”
31 At ille amplius loquebatur: Et si oportuerit me simul commori tibi, non te negabo: Similiter autem et omnes dicebant.
Kuiti uPetro ai uligitilye, “Anga insinje ga nu kusha palung'wi nu ewe, shanga ku uhita.”Ihi ai apumilye ilago lilo liilo.
32 Et veniunt in praedium, cui nomen Gethsemani. Et ait discipulis suis: Sedete hic donec orem.
Ai apembilye mu nkika nai itangwaa Gethsemane, nu Yesu ai uatambuie i amanyisigwa akwe, “Ikii papa itungo ni kikumbika.”
33 Et assumit Petrum, et Iacobum, et Ioannem secum: et coepit pavere, et taedere.
Ai uahoile u Petro, Yakobo nu Yohana palung'wi nu ng'wenso, akandya kuhung'wa kinya uwai nu kaga nangaluu.
34 Et ait illis: Tristis est anima mea usque ad mortem: sustinete hic, et vigilate.
Ai uatambuie ung'yenyi nuane ukete kinya uwai nangaluu, ga insha. Sagi papa nu kelya.”
35 Et cum processisset paululum, procidit super terram: et orabat, ut si fieri posset, transiret ab eo hora:
uYesu ai ulongoe ntongeela iniino, akagwa pihi, akalompa, anga ize ihumikile, kina isaa iyi aza ize muhuga.
36 et dixit: Abba pater, omnia tibi possibilia sunt, transfer calicem hunc a me, sed non quod ego volo, sed quod tu.
Ai uligitilye, “Aba, Tata, Makani ihi kitalako ahumikile. Nihegelye i kikombe iki. Kuiti shanga ku ulowa nuane, ila ulowa nuako.”
37 Et venit, et invenit eos dormientes. Et ait Petro: Simon, dormis? non potuisti una hora vigilare?
Ai ugomokile nu kua hanga alala, hangi aka mutambuila uPetro, “Simioni, itii walalane? Shanga wahuma kelya ga i saa ing'wi?
38 Vigilate, et orate ut non intretis in tentationem. Spiritus quidem promptus est, caro vero infirma.
Huguki hangi mulompe muleke kingila mu mageng'wa. Kulu kuulu i nkolo ikoli iziza, kuiti u muili ingi unementaalu.”
39 Et iterum abiens oravit eundem sermonem dicens.
Ai ulongoe hangi nu kulompa, hangi ai utumie makani yayo yaayo.
40 Et reversus, denuo invenit eos dormientes, (erant enim oculi eorum gravati) et ignorabant quid responderent ei.
Ai upembilye hangi waka ahanga alala, kunsoko miho ao ai atulaa malito hangi shanga ai alingile ntuni nika kumutambuila.
41 Et venit tertio, et ait illis: Dormite iam, et requiescite. Sufficit: venit hora: ecce Filius hominis tradetur in manus peccatorum.
Ai uzile nkua aka taatu nu kuatambuila, Mukili mulae nu kusupyaa? Yakonda! isaa apikaa. Goza! uNg'wana wang'wa Adamu ukugumaniiligwa mu mikono a anya milandu.
42 Surgite, eamus. ecce qui me tradet, prope est.
Uki, kwini. Goza, uyo nuendaa ngumaniilya ukoli pakupi.”
43 Et, adhuc eo loquente, venit Iudas Iscariotes unus de duodecim, et cum eo turba multa cum gladiis, et lignis, missi a summis sacerdotibus, et Scribis, et senioribus.
Itungo udu nai watula wakili ukuligitya, uYuda, ung'wi nua awo ni ikumi na abiili, ai upikile, ni idale ikulu kupuma kuakulu a akuhani, amanyi ni anyampala akete i mpanga ni idunkuli.
44 Dederat autem traditor eius signum eis, dicens: Quemcumque osculatus fuero, ipse est, tenete eum, et ducite caute.
Itungo nilanso u mugumaniilyi nuakwe ai watulaa uinkiiye kilingasiilyo, wazeligitya. Uyo ni nikamulungila, ng'wenso. Muambi nu kumutwala pihi a usunji.”
45 Et cum venisset, statim accedens ad eum, ait: Ave Rabbi: et osculatus est eum.
Itungo u Yuda nai upikile, kang'wi duu ai ulongoe kung'wa Yesu nu kuligitya, “Ng'walimu!” Hangi akamulungila.
46 At illi manus iniecerunt in Iesum, et tenuerunt eum.
Uugwa akamuika pihi a usunji nu kumuamba.
47 Unus autem quidam de circumstantibus educens gladium, percussit servum summi sacerdotis: et amputavit illi auriculam.
Kuiti ung'wi kati ao nai wimikile pakupi nu ng'wenso ai uhopoe i mpanga akwe akamukua u munyamilimo wang'wa kuhani nu mukulu nu kumutema u kutwi.
48 Et respondens Iesus, ait illis: Tamquam ad latronem existis cum gladiis, et lignis comprehendere me?
uYesu ai uatambuie, “Mupembilye kumamba ku mapanga ni idunkuli anga muhegelanyi?
49 quotidie eram apud vos in templo docens, et non me tenuistis. Sed ut impleantur Scripturae.
Matungo kila luhiku ai nkoli nu nyenye hangi nizemanyisa mi itekeelo, shanga ai mumambile. Kuiti ili litumikile iti ukilisigwa ukondaniile.
50 Tunc discipuli eius relinquentes eum, omnes fugerunt.
Hangi awo ihi nai akoli nu Yesu ai amulekile nu kumanka.
51 Adolescens autem quidam sequebatur eum amictus sindone super nudo: et tenuerunt eum.
Muhumba ung'wi ai umutyatile, hangi ai watulaa utugae u mugolole udu ai watulaa wikumbile kitaligiilya; ai amuambile kuiti
52 At ille reiecta sindone, nudus profugit ab eis.
ai uatigie akauleka u mugolole papo akamanka kipwi.
53 Et adduxerunt Iesum ad summum sacerdotem: et convenerunt omnes sacerdotes, et Scribae, et seniores.
Nai akamutongeela uYesu kung'wa kuhani nu mukulu. Pang'wanso ai ilundiie palung'wi nu ng'wenso i akuhani ni akulu ihi, anyampala, ni amanyi.
54 Petrus autem a longe secutus est eum usque intro in atrium summi sacerdotis: et sedebat cum ministris ad ignem, et calefaciebat se.
uPeto nu ng'wenso ai umutyatile uYesu ku kuli, kutunga mi itando nilang'wa kuhani nu mukulu. Ai wikie palung'wi ni asunja, nai atulaa pakupi nu moto akaze ota iti kulija upyu.
55 Summi vero sacerdotes, et omne concilium quaerebant adversus Iesum testimonium, ut eum morti traderent, nec inveniebant.
Matungo nanso akuhani niakulu ihi ni ianza lihi ai atulaa akuduma ukuiili kung'wa Yesu iti alije kumubulaga. Kuiti shanga ikaulija.
56 Multi enim testimonium falsum dicebant adversus eum: et convenientia testimonia non erant.
Ku nsoko antu idu ai aletile ukuiili nua uteele ku ngwaakwe, kuiti ga nu ukuiili nuao shanga ukimpyana
57 Et quidam surgentes, falsum testimonium ferebant adversus eum, dicentes:
Ang'wi ao ai imikile nu kuleta ukuiili nua uteele ku ng'waakwe; azeligitya,
58 Quoniam nos audivimus eum dicentem: Ego dissolvam templum hoc manu factum, et post triduum aliud non manu factum aedificabo.
“Aza kigulye ukuligitya, 'Nikalibipya itekeelo ili nai lizipigwe ku mikono, nu mukati a mahiku a taatu nikikalizenga ingiiza ni shanga lizipigwe ku mikono.”
59 Et non erat conveniens testimonium illorum.
Kuiti ga nu ukuiili nuao shanga ukimpyana.
60 Et exurgens summus sacerdos in medium, interrogavit Iesum, dicens: Non respondes quidquam ad ea, quae tibi obiiciuntur ab his?
Kuhani nu mukulu ai wimikile pakati ao nu kumukolya uYesu, “Itii umugila isosho? Antu awa akukuiila ntuni kitalako?”
61 Ille autem tacebat, et nihil respondit. Rursum summus sacerdos interrogabat eum, et dixit ei: Tu es Christus filius Dei benedicti?
Kuiti ai wikie ihi twii hangi shanga ai usukiiye kihi. Itungo u kuhani nu mukulu ai umukoiye hangi, “Itii u ewe ingi wi Kristo, ng'wana wang'wa Mukendepwa?”
62 Iesus autem dixit illi: Ego sum: et videbitis Filium hominis sedentem a dextris virtutis Dei, et venientem cum nubibus caeli.
uYesu ai uligitilye, “Unene ng'wenso. Hangi wikumihenga uNg'wana wang'wa Adamu wikie mukono nua kigoha nua ngulu upembilye ni malunde a kilunde.”
63 Summus autem sacerdos scindens vestimenta sua, ait: Quid adhuc desideramus testes?
uKuhani nu mukulu ai utamue i ang'wenda akwe nu kuligitya, “Itii, kukili kuloilwe akuiili?
64 Audistis blasphemiam: quid vobis videtur? Qui omnes condemnaverunt eum esse reum mortis.
Migulye i kimeli. Ulamuli nuanyu nu uli?” Hangi ihi ai amulamue anga ung'wi nai utakiwe insha.
65 Et coeperunt quidam conspuere eum, et velare faciem eius, et colaphis eum caedere, et dicere ei: Prophetiza: et ministri alapis eum caedebant.
Ang'wi akandya kumutyila i mati nu kumukunikila u usu nu kumukua nu kumutambuila, “Lota!” A ofisa ai amuhoile nu kumukua.
66 Et cum esset Petrus in atrio deorsum, venit una ex ancillis summi sacerdotis:
Hangi uPetro nai wakatula wakili ukoli pihi mitando, munyamulimo ung'wi nua kisungu nuang'wa kuhani nu mukulu akapembya kitalakwe.
67 et cum vidisset Petrum calefacientem se, aspiciens illum, ait: Et tu cum Iesu Nazareno eras.
Ai umihengile uPetro nai wimikile ukota u moto, hangi ai umugozile ku kumuhumbeela. Uugwa ai uligitilye, “Nu ewe ga aza ukoli nu Munazareti, uYesu.”
68 At ille negavit, dicens: Neque scio, neque novi quid dicas. Et exiit foras ante atrium, et gallus cantavit.
Kuiti ai uhitile, wazeligitya, “Shanga ningile hangi shanga manyile kutula iko nukuligitya!” Uugwa ai upumile akalongola kunzi itando. (Komaniilya; U lukiili ulu, “Hangi i nsambaligugu ikakunkula” umutili mu mbugulu nia akali).
69 Rursus autem cum vidisset illum ancilla, coepit dicere circumstantibus: Quia hic ex illis est.
Kuiti munyamulimo nua kisungu pang'wanso, ai umihengile nu kandya kuatambuila hangi awo naza akoli imikile pang'wanso, “uMuntu uyu ingi ung'wi ao!”
70 At ille iterum negavit. Et post pusillum rursus qui astabant, dicebant Petro: Vere ex illis es: nam et Galilaeus es.
Kuiti ai uhitile hangi. Panyambele iniino awo nai atulaa imikile pang'wanso ai atulaa akumumbuila uPetro, “Kulu kuulu u ewe ingi wi ung'wi ao, ku ndogoelyo ga nu ewe ingi wi Mugalilaya.”
71 Ille autem coepit anathematizare, et iurare: Quia nescio hominem istum, quem dicitis.
Kuiti ai wandilye ki ika u mukola pihi a kizumo nu kulapa, “Shanga numulingile u muntu uyu ni muku mutambula.”
72 Et statim gallus iterum cantavit. Et recordatus est Petrus verbi, quod dixerat ei Iesus: Prius quam gallus cantet bis, ter me negabis. Et coepit flere.
Uugwa i nsambaligugu ikakunkula kabiili. Uugwa uPetro ai ukimbukiiye i makani naiza uYesu ai watulaa umutambuie; “Ze ikili i nsambaligugu ku kunkula nkua ibiili, ukunihita nkua itaatu.” Hangi ai ugwie pihi nu kulila.
