Iohannem 6
1 Post haec abiit Iesus trans mare Galilaeae, quod est Tiberiadis:
Amalalu, Yesu da Ga: lili Hano Wayabo bagade (eno sia: sa Daibiliase Wayabo) dusagaiga degele asi.
2 et sequebatur eum multitudo magna, quia videbant signa, quae faciebat super his, qui infirmabantur.
Dunu bagohame da Ea musa: hame ba: su oloi uhinisu hou ba: i dagoiba: le, Ema fa: no bobogei.
3 Subiit ergo in montem Iesus: et ibi sedebat cum discipulis suis.
Yesu da agoloba: le heda: le, E amola Ea ado ba: su dunu, gilisili esalu.
4 Erat autem proximum Pascha dies festus Iudaeorum.
Baligisu Lolo Nasu eso da gadenene misunu galu.
5 Cum sublevasset ergo oculos Iesus, et vidisset quia multitudo maxima venit ad eum, dixit ad Philippum: Unde ememus panes, ut manducent hi?
Yesu da ba: le gagale, dunu bagohame Ema doaga: musa: manebe ba: i. E da Filibema amane adole ba: i, “Amo dunu huluane ilima ha: i manu ima: ne, ninia habodili bidi lama: bela: ?”
6 Hoc autem dicebat tentans eum: ipse enim sciebat quid esset facturus.
(E da Filibema ado ba: musa: , amane sia: i. Be Yesu Hi da Ea fa: no hamomu dawa: i galu.)
7 Respondit ei Philippus: Ducentorum denariorum panes non sufficiunt eis, ut unusquisque modicum quid accipiat.
Filibe bu adole i, “Ninia da silifa fage 200 agoane amoga ha: i manu bidi lasea, dunu gilisi da bagadeba: le, ha: i manu da fonobahadi ba: mu.”
8 Dicit ei unus ex discipulis eius, Andreas frater Simonis Petri:
Yesu Ea ado ba: su dunu eno, amo A: dalu (Saimone Bida eya) e amane sia: i,
9 Est puer unus hic, qui habet quinque panes ordeaceos, et duos pisces: sed haec quid sunt inter tantos?
“Goi fonobo da guiguda: esala. E da agi ga: gi biyale amola menabo aduna gagui gala. Be amo dunu huluane moma: ne, amo da defele hame ba: mu.”
10 Dixit ergo Iesus: Facite homines discumbere. Erat autem foenum multum in loco. Discumberunt ergo viri, numero quasi quinque millia.
Yesu da ilima amane sia: i, “Dunu huluane ilima fima: ne sia: ma.” (Amo sogebi gisi bagade dialu.) Amalalu dunu huluane fi galu. Dunu esalu da 5000 agoane.
11 Accepit ergo Iesus panes: et cum gratias egisset, distribuit discumbentibus: similiter et ex piscibus quantum volebant.
Yesu da agi ga: gi lale, Godema nodone sia: ne gadole, fifili, dunu huluane fi dialu ilima sagoi. Menabo sagoma: ne E defele hamoi. Ilia da sadigia: i dagoi.
12 Ut autem impleti sunt, dixit discipulis suis: Colligite quae superaverunt fragmenta, ne pereant.
Dunu da sadiba: le, Yesu da Ea ado ba: su dunu ilima amane sia: i, “Hame mai dialu ha: i manu gilisili lama. Ninia udigili ha: digimu da defea hame.”
13 Collegerunt ergo, et impleverunt duodecim cophinos fragmentorum ex quinque panibus ordeaceis, et duobus piscibius quae superfuerunt his, qui manducaverant.
Amalalu, huluane lale, amo musa: agi ga: gi biyale gala, dunu huluane ilia sadigia: iba: le, mogili hame mai dialu ha: i manu da daba fagoyale sali nabai amo lidi dagoi.
14 Illi ergo homines cum vidissent quod Iesus fecerat signum, dicebant: Quia hic est vere propheta, qui venturus est in mundum.
Dunu huluane da amo musa: hame ba: su dawa: digima: ne olelesu Yesu E hamoi ba: beba: le, amane sia: i, “Dafawane! Musa: dunu da balofede dunu da misunu dedei. Amo da misi dagoi.”
15 Iesus ergo cum cognovisset quia venturi essent ut raperent eum, et facerent eum regem, fugit iterum in montem ipse solus.
Ilia da Yesu gasawane gagulaligili, E osobo bagade hina bagade dunu hamoma: ne dawa: i galu. Ilia hanai hou ba: loba, Yesu da yolesili, goumi sogega Hisu esalumusa: asi.
16 Ut autem sero factum est, descenderunt discipuli eius ad mare.
Daeya doaga: loba, Yesu Ea ado ba: su dunu da wayabo amoga doaga: le,
17 Et cum ascendissent navim, venerunt trans mare in Capharnaum: et tenebrae iam factae erant: et non venerat ad eos Iesus.
dusagai amoga fila heda: le, Gabena: iame moilaiga doaga: musa: , hano da: iya bila ahoanu. Yesu da ilima mae misiniwane, soge da gasi.
18 Mare autem, vento magno flante, exurgebat.
Amalalu, fo gasa bagade mabeba: le, hano da gafulubi ba: i.
19 Cum remigassent ergo quasi stadia viginti quinque aut triginta, vident Iesum ambulantem supra mare, et proximum navi fieri, et timuerunt.
Ado ba: su dunu da 6gilomida agoane sua: lalu, Yesu da mae magufale, hano da: iya ahoanu, dusagai gadenenewane manebe ba: i. Ilia bagadewane beda: i galu.
20 Ille autem dicit eis: Ego sum, nolite timere.
Yesu E amane sia: i, “Mae beda: ma! Goe da Nase!”
21 Voluerunt ergo accipere eum in navim: et statim navis fuit ad terram, in quam ibant.
Ea sia: nababeba: le, ilia bu hahawane Ema fila heda: ma: ne sia: i. E fila heda: le, dusagai da mae aligili ilia musa: doaga: musa: ahoanu sogebi hano bega: doaga: i.
22 Altera die, turba, quae stabat trans mare, vidit quia navicula alia non erat ibi nisi una, et quia non introisset cum discipulis suis Iesus in navim, sed soli discipuli eius abiissent:
Golale hahabe, dunu huluane hano la: ididili mae degele esalu, dusagai afadafa da ilia bega: dialu ilia dawa: i galu. Yesu da mae fila heda: le, Ea ado ba: su dunu fawane fila heda: le asi, ilia dawa: i.
23 aliae vero supervenerunt naves a Tiberiade iuxta locum ubi manducaverunt panem, gratias agentes Deo.
Be eno dunu bagohame, dusagai eno iliga fila heda: le, Daibiliase soge yolesili, hano bega: misini, (amo sogebi Yesu da Godema nodone sia: ne gadole, ha: i manu E da dunu bagohame ilima sadima: ne sagoi) amo sogebi gadenenewane doaga: i.
24 Cum ergo vidisset turba quia Iesus non esset ibi, neque discipuli eius, ascenderunt in naviculas, et venerunt Capharnaum quaerentes Iesum.
Yesu amola Ea ado ba: su dunu da amo sogebi hame esalebe, amo dunu huluane ba: loba, ilia amo misi dusagaiga ili fila heda: le, asili, Gabena: iame moilaiga Yesu hogomusa: asi.
25 Et cum invenissent eum trans mare, dixerunt ei: Rabbi, quando huc venisti?
Hano bega: doaga: le, dunu huluane da Yesu hogole ba: loba, Ema amane sia: i, “Olelesu! Di da habogala guiguda: misila: ?”
26 Respondit eis Iesus, et dixit: Amen, amen dico vobis: quaeritis me non quia vidistis signa, sed quia manducastis ex panibus, et saturati estis.
Yesu E bu adole i, “Na dilima dafawane sia: sa. Dilia da Na musa: hame ba: su dawa: digima: ne olelesu hamoi noga: le dawa: digiba: le Na hame hogosa. Be dilia da agi sadini mai dagoiba: le Na hogolala.
27 Operamini non cibum, qui perit, sed qui permanet in vitam aeternam, quem Filius hominis dabit vobis. Hunc enim Pater signavit Deus. (aiōnios g166)
Hedolo wadela: mu ha: i manu amo lama: ne, mae hawa: hamoma. Be ha: i manu mae dasale, Fifi Ahoanusu imunu liligi, amo lama: ne hawa: hamoma. Gode, Adadafa, da Dunu Egefe ilegei dagoiba: le: , Dunu Egefe da amo ha: i manu dilima imunu.” (aiōnios g166)
28 Dixerunt ergo ad eum: Quid faciemus ut operemur opera Dei?
Amaiba: le, ilia da Ema adole ba: i, “Ninia da Gode Ea hanai hawa: hamomusa: , adi hamoma: bela: ?”
29 Respondit Iesus, et dixit eis: Hoc est opus Dei, ut credatis in eum quem misit ille.
Yesu E bu adole i, “Gode Ea hawa: hamosu da agoane gala. Ea Asunasi Dunu amo Ea hou dafawaneyale dawa: ma! Amo da Gode Ea hawa: hamosu.”
30 Dixerunt ergo ei: Quod ergo tu facis signum ut videamus, et credamus tibi? quid operaris?
Ilia amane sia: i, “Ninia dafawaneyale dawa: ma: ne, Di da adi musa: hame ba: su dawa: digima: ne olelesu hamoma: bela: ? Di da adi hamoma: bela: ?
31 Patres nostri manducaverunt manna in deserto, sicut scriptum est: Panem de caelo dedit eis manducare.
Ninia aowalali da wadela: i ha: i manu hamedei soge amo ganodini ma: na nasu. Gode Sia: Dedei defele, ‘E da muagado misi agi ilima i!’”
32 Dixit ergo eis Iesus: Amen, amen dico vobis: Non Moyses dedit vobis panem de caelo, sed Pater meus dat vobis panem de caelo verum.
Yesu E amane sia: i, “Na dilima dafawane sia: sa. Mousese ea dilima iasu da agidafa muagado misi hame. Na Ada da agidafa muagado misi dilima iaha.
33 Panis enim verus est, qui de caelo descendit, et dat vitam mundo.
Bai Gode da dilima agidafa i, amola amo agidafa da Dunu. E da muagado misini, osobo bagade fi dunu ilima esalusu iaha.”
34 Dixerunt ergo ad eum: Domine, semper da nobis panem hunc.
Ilia amane sia: i, “Hina! Amo agi ninima sagolaloma?”
35 Dixit autem ei Iesus: Ego sum panis vitae: qui venit ad me, non esuriet: et qui credit in me, non sitiet in aeternum.
Yesu da bu adole i, “Na da Esalalalusu Agidafa. Nowa da Nama doaga: sea, e da ha: su hamedafa dawa: mu. Nowa da Na hou dafawaneyale dawa: sea, e da hano hame hanamu.
36 Sed dixi vobis quia et vidistis me, et non credidistis.
Be Na da dilima sia: i, ‘Dilia da Na hou ba: i dagoi, be dafawaneyale hame dawa: sa.’
37 Omne quod dat mihi Pater, ad me veniet: et eum, qui venit ad me, non eiiciam foras:
Dunu huluane amo Na Ada da Nama iaha, ilia da Nama doaga: mu. Nowa da Nama doaga: sea, amo Na da hamedafa sefasimu.
38 quia descendi de caelo, non ut faciam voluntatem meam, sed voluntatem eius, qui misit me.
Bai Na da Hebene sogega, Na hanai asigi dawa: su hamomusa: hame misi. Be Na asunasisu, Gode, amo Ea hanai asigi dawa: su hamomusa: , Na da misi dagoi.
39 Haec est autem voluntas eius, qui misit me, Patris: ut omne, quod dedit mihi, non perdam ex eo, sed resuscitem illud in novissimo die.
Gode Ea hanai asigi dawa: su da agoane. Dunu huluanedafa E da Nama iabe, amo Na da hamedafa yolesimu. Be soge wadela: mu eso amoga, Na da ili huluane wa: legadolesimu.
40 Haec est autem voluntas Patris mei, qui misit me: ut omnis, qui videt Filium, et credit in eum, habeat vitam aeternam, et ego resuscitabo eum in novissimo die. (aiōnios g166)
Bai Na Ada da agoane hanai gala. Nowa dunu da Gode Eagofedafa Ea hou dafawaneyale dawa: sea, lalegagusia, huluane da Fifi Ahoanusu lamu., amola soge wadela: mu eso amoga Na da amo dunu wa: legadolesimu.” (aiōnios g166)
41 Murmurabant ergo Iudaei de illo, quia dixisset: Ego sum panis vivus, qui de caelo descendi,
Yesu da, “Na da agi muagado misi,” amo sia: beba: le, Yu dunu huluane da hihini egasu.
42 et dicebant: Nonne hic est Iesus filius Ioseph, cuius nos novimus patrem, et matrem? Quomodo ergo dicit hic: Quia de caelo descendi?
Ilia amane sia: i, “Amo dunu da nowala: ? E da Yousefe ea mano Yesu fawane. Ea ada amola ame, ninia dawa: E da abuliba: le muagado amoga sa: i sia: bela: ?”
43 Respondit ergo Iesus, et dixit eis: Nolite murmurare in invicem:
Yesu da bu adole i. “Dilia gilisili egale mae sia: ma!
44 nemo potest venire ad me, nisi Pater, qui misit me, traxerit eum: et ego resuscitabo eum in novissimo die.
Nowa dunu Gode da Nama hame hiougili iasea, amo dunu da Nama misunu hamedei ba: mu. Be nowa da Nama masea, Na da soge wadela: mu eso amoga e wa: legadolesimu.
45 Est scriptum in Prophetis: Et erunt omnes docibiles Dei. Omnis, qui audivit a Patre, et didicit, venit ad me.
Balofede dunu ilia musa: dedei diala agoane, ‘Gode da dunu huluanedafa ilima olelemu.’ Dafawane! Nowa da Na Ada Ea sia: noga: le nabasea, e da Nama maha.
46 Non quia Patrem vidit quisquam, nisi is, qui est a Deo, hic vidit Patrem.
Bai dunu huluane ilia da Gode Ea odagi hame ba: i. Be Godema misi dunu, Na fawane da Adadafa ba: su.
Na da dilima dafawane sia: sa! Nowa da dafawaneyale dawa: sea, e da Fifi Ahoanusu lai dagoi. (aiōnios g166)
48 Ego sum panis vitae.
Na da esalusu agi gala.
49 Patres vestri manducaverunt manna in deserto, et mortui sunt.
Dilia aowalali fi dunu da hafoga: i soge amo ganodini ma: na sadini mai. Be ilia huluane da bogoi dagoi.
50 Hic est panis de caelo descendens: ut si quis ex ipso manducaverit, non moriatur.
Be muagado misi agi da hisu. Nowa da amo agi nasea, e da hame bogomu.
51 Ego sum panis vivus, qui de caelo descendi. Si quis manducaverit ex hoc pane, vivet in aeternum: et panis, quem ego dabo, caro mea est pro mundi vita. (aiōn g165)
Na da Agi Esalebe agoane muagadonini guiguda: sa: i. Nowa da amo agi nasea, e da mae bogole, eso huluane esalalalumu. Agi Na da ema imunu liligi da Na hu. Amo da osobo bagade fi dunu ilia esaloma: ne, Na da iaha.” (aiōn g165)
52 Litigabant ergo Iudaei ad invicem, dicentes: Quomodo potest hic nobis carnem suam dare ad manducandum?
Amo sia: nababeba: le, dunu huluane ougiliwane sia: ga gegei, “Amo dunu da habodane ninia moma: ne Ea hu ninima ima: bela: ?”
53 Dixit ergo eis Iesus: Amen, amen dico vobis: Nisi manducaveritis carnem Filii hominis, et biberitis eius sanguinem, non habebitis vitam in vobis.
Yesu da ilima amane sia: i, “Na dilima dafawane sia: sa. Dilia Dunu Egefe Ea hu hame nasea, amola Ea maga: me hame nasea, dilia da Fifi Ahoanusu hamedafa ba: mu.
54 Qui manducat meam carnem, et bibit meum sanguinem, habet vitam aeternam: et ego resuscitabo eum in novissimo die. (aiōnios g166)
Be nowa da Na hu nasea amola Na maga: me nasea, e da eso huluane Fifi Ahoanusu lai dagoi. Amola Na da soge wadela: mu eso amoga amo dunu esaloma: ne wa: legadolesimu. (aiōnios g166)
55 Caro enim mea, vere est cibus: et sanguis meus, vere est potus.
Bai Na hu da ha: i manudafa. Na maga: me da hano nasudafa.
56 qui manducat meam carnem, et bibit meum sanguinem, in me manet, et ego in illo.
Nowa da Na hu nasea amola Na maga: me nasea, amo dunu da Na ganodini esalumu. Amola Na da ea da: i hodo ganodini esalumu.
57 Sicut misit me vivens Pater, et ego vivo propter Patrem: et qui manducat me, et ipse vivet propter me.
Adadafa esala da Na asunasi dagoi. E da esalebeba: le, Na da esala. Amo defele, nowa da Na da: i hodo nasea, Na da esalebeba: le, amo dunu da esalumu.
58 Hic est panis, qui de caelo descendit. Non sicut manducaverunt patres vestri manna, et mortui sunt. Qui manducat hunc panem, vivet in aeternum. (aiōn g165)
Amaiba: le, noga: le dawa: ma! Na sia: i liligi da agidafa muagado misi. Dilia aowalali fi dunu da ma: na mai dagoi be huluane da fa: no bogoi. Nowa da Na sia: i agi agoane nasea, e da mae bogole eso huluane Fifi Ahoanumu.” (aiōn g165)
59 Haec dixit in synagoga docens, in Capharnaum.
Yesu da Gabena: iame sinagoge diasu ganodini, amo sia: huluane olelei.
60 Multi ergo audientes ex discipulis eius, dixerunt: Durus est hic sermo, et quis potest eum audire?
Yesu Ea fa: no bobogesu dunu, mogili bagohame, amo sia: nababeba: le, amane sia: i, “Waiye! Amo olelesu da ga: nasi bagade. Nowa da nabima: bela: ?”
61 Sciens autem Iesus apud semetipsum quia murmurarent de hoc discipuli eius, dixit eis: Hoc vos scandalizat?
Be Yesu da ilia wamolegei hihini sia: dasu dawa: i galu. E da ilima amane sia: i, “Amo sia: nababeba: le, dilia hihibala: ?
62 Si ergo videritis Filium hominis ascendentem ubi erat prius?
Ebeda! Dilia da Dunu Egefe Ea musa: esalu sogebi amoga heda: lebe ba: sea, adi hamoma: bela: ?
63 Spiritus est, qui vivificat: caro non prodest quidquam. verba, quae ego locutus sum vobis, spiritus et vita sunt.
Gode Ea A: silibu Hi fawane da esalusu iaha. Dunu ea gasa hou da hamedei galebe. Na sia: dilima sia: i, amo da Gode Ea A: silibu esalusu dilima ima: ne oule maha.
64 Sed sunt quidam ex vobis, qui non credunt. Sciebat enim ab initio Iesus qui essent credentes, et quis traditurus esset eum.
Be mogili dilia dafawaneyale hame dawa: be.” (Dafawaneyale hame dawa: mu dunu, amola dunu afadafa da hobea Ema hohonomu, amo Yesu da musa: dawa: i galu.)
65 Et dicebat: Propterea dixi vobis, quia nemo potest venire ad me, nisi fuerit ei datum a Patre meo.
Amalalu, E amane sia: i, “Amaiba: le, Na Ada da logo hame fodosea, dunu da nama misunu logo hamedafa ba: mu, amo Na da dilima sia: i dagoi.”
66 Ex hoc multi discipulorum eius abierunt retro: et iam non cum illo ambulabant.
Amo sia: nababeba: le, Yesu Ea fa: no bobogesu dunu bagohame sinidigili, bu Yesuma hame fa: no bobogei.
67 Dixit ergo Iesus ad duodecim: Numquid et vos vultis abire?
Amalalu, Yesu da Ea ado ba: su dunu fagoyale gala ilima amane adole ba: i, “Dilia amola? Dilia, da Na yolema: bela: ?”
68 Respondit ergo ei Simon Petrus: Domine, ad quem ibimus? verba vitae aeternae habes. (aiōnios g166)
Saimone Bida da bu adole i, “Hina! Ninia nowa dunuma masa: bela: ? Disu da eso huluane Fifi Ahoanusu Sia: gagui gala. (aiōnios g166)
69 et nos credimus, et cognovimus quia tu es Christus Filius Dei.
Amola wali ninia da dafawaneyale dawa: be. Di da Hadigi Ida: iwane Dunu. Amola Gode da Di ninima asunasi dagoi.”
70 Respondit eis Iesus: Nonne ego vos duodecim elegi: et ex vobis unus diabolus est?
Yesu da bu adole i, “Dilia fagoyale gala, dilima Na da ilegei dagoi. Dafawanela: ? Be dilia gilisisu amo ganodini afadafa da Sa: ida: ne dunu.”
71 Dicebat autem de Iuda Simonis Iscariotis: hic enim erat traditurus eum, cum esset unus ex duodecim.
Amo sia: beba: le, E da Yudase (Saimone Isaga: liode ea mano) ea hou olelei. Yudase da ado ba: su fagoyale ilia gilisisu ganodini esalu. Be e da Yesu fa: no hohonomu dawa: i.
