Exodus 21
1 Haec sunt iudicia quae propones eis.
EIA na olelo kupaa au e kau ai imua o lakou.
2 Si emeris servum Hebraeum, sex annis serviet tibi: in septimo egredietur liber gratis.
Ina kuai oe nau i kauwa Hebera, e hookauwa mai no oia i eono makahiki; a i ka hiku hoi, o kuu wale ia'ku no oia.
3 Cum quali veste intraverit, cum tali exeat: si habens uxorem, et uxor egredietur simul.
Ina i komo mai oia iloko, o kona kino wale no, alaila, e hele aku no oia iwaho, o kona kino wale no: aka, ina i mareia oia, alaila e hele pu aku no kana wahine me ia.
4 Sin autem dominus dederit illi uxorem, et pepererit filios et filias: mulier et liberi eius erunt domini sui, ipse vero exibit cum vestitu suo.
Ina ua haawi mai kona haku i wahine nana, a ua hanau mai oia i mau keikikane nana, a i mau kaikamahine paha, alaila no ka haku ka wahine a me kana mau keiki. a e hele aku no ke kane, oia wale no.
5 Quod si dixerit servus: Diligo dominum meum et uxorem ac liberos, non egrediar liber:
Aka, ina olelo ikaika mai ke kauwa, Ua aloha au i kuu haku, a me kuu wahine, a me ka'u mau ken ki, aole au e hele kuu wale ia;
6 offeret eum dominus diis, et applicabitur ad ostium et postes, perforabitque aurem eius subula: et erit ei servus in saeculum.
Alaila, e lawe mai kona haku ia ia i na lunakanawai; a lawe mai no hoi ia ia i ka puka, a i ka lapauwila o ka puka paha; a e hou iho koua haku i kona pepeiao i ke kui, a e hookauwa mau loa mai oia nana.
7 Si quis vendiderit filiam suam in famulam, non egredietur sicut ancillae exire consueverunt.
Ina e kuai lilo aku ke kanaka i kana kaikamahine i kauwawahine, aole ia e hookuuia aku e like me ke kuuia'na o na kauwakane.
8 Si displicuerit oculis domini sui cui tradita fuerat, dimittet eam: populo autem alieno vendendi non habebit potestatem, si spreverit eam.
Ina i hewa oia i na maka o kona haku, ka mea i hoopalau mai ia ia nana, alaila, o hoolapanai oia ia ia. Aole ia e hiki ke kuai aku ia ia i ko ka aina e, no kana hana ino ana ia ia.
9 Sin autem filio suo desponderit eam, iuxta morem filiarum faciet illi.
A ina ua hoopalau oia ia ia na kana keikikane, e hana aku no oia ia ia e like me ka hana ana i na kaikamahine.
10 Quod si alteram ei acceperit, providebit puellae nuptias, et vestimenta, et pretium pudicitiae non negabit.
A ina i lawe oia i wahine hou nana, mai hoemi ia i ka ai a me ka aahu, a me ka launa mare o kela wahine.
11 Si tria ista non fecerit, egredietur gratis absque pecunia.
A i ole ia e hana aku i keia mau mea ekolu ia ia, alaila, e hookuu wale ia aku oia, me ka uku ole ia mai i ke kala.
12 Qui percusserit hominem volens occidere, morte moriatur.
O ka mea pepehi i kanaka, a make ia, e oiaio no e pepehiia oia.
13 Qui autem non est insidiatus, sed Deus illum tradidit in manus eius: constituam tibi locum in quem fugere debeat.
Ina hoohalua ole ke kanaka, a na ke Akua i haawi mai ia ia iloko o kona lima, alaila, na'u no e kuhikuhi aku ia oe i kahi nona e pee aku ai.
14 Si quis per industriam occiderit proximum suum, et per insidias: ab altari meo evelles eum, ut moriatur.
Aka, ina i hana hookiekie ke kanaka i kona hoalauna, e pepehi maalea ia ia, e lawe no oe ia ia mai ko'u kuahu aku, i make ia.
15 Qui percusserit patrem suum aut matrem, morte moriatur.
O ka mea hahau i kona makuakane, a i kona makuwahine, e oiaio no, e make ia.
16 Qui furatus fuerit hominem, et vendiderit eum, convictus noxae, morte moriatur.
O ka mea aihne i ke kanaka, a kuai lilo aku ia ia, a ina i loaa oia ma kona lima, e oiaio no, e make ia.
17 Qui maledixerit patri suo, vel matri, morte moriatur.
A o ka mea hailiili i kona makuakane, a me kona makuwahine, he oiaio no, e make ia.
18 Si rixati fuerint viri, et percusserit alter proximum suum lapide vel pugno, et ille mortuus non fuerit, sed iacuerit in lectulo:
A ina hakaka na kanaka, a pehi aku kekahi i kona hoa i ka pohaku, a kui aku i ka lima, aole hoi ia i make, na moe nae ma kahi moe;
19 si surrexerit, et ambulaverit foris super baculum suum, innocens erit qui percusserit, ita tamen ut operas eius, et impensas in medicos restituat.
Ina ala hou oia a hele iwaho ma kona kookoo, alaila, e pakele no ka mea nana ia i pepehi; aka, e uku no oia, no kona booki ana i kana hana, a nana no hoi e hoola loa aku ia ia.
20 Qui percusserit servum suum, vel ancillam virga, et mortui fuerint in manibus eius, criminis reus erit.
A ina e hahau ke kanaka i kana kauwakane, a i kana kauwawahine, i ka laau, a make ia malalo iho o kona lima, e oiaio no, e hoopaiia oia.
21 Sin autem uno die vel duobus supervixerit, non subiacebit poenae, quia pecunia illius est.
Aka, ina e ola oia i hookahi la paha, a i elua paha, alaila, aole ia e hooukuia: no ka mea, oia kana kala.
22 Si rixati fuerint viri, et percusserit quis mulierem praegnantem, et abortivum quidem fecerit, sed ipsa vixerit: subiacebit damno quantum maritus mulieris expetierit, et arbitri iudicaverint.
Ina hakaka na kanaka, a hooeha i ka wahine hapai keiki, a hemo aku la kana keiki, aole hoi he hewa mahope; e oiaio no e hooukuia oia e like me ka mea e kauia maluna ona e ke kane a ka wahine; a e haawi no oia imua o na lunakanawai.
23 Sin autem mors eius fuerit subsecuta, reddet animam pro anima,
Aka, ina he hewa mahope, alaila, e haawi no oe i ke ola no ke ola,
24 oculum pro oculo, dentem pro dente, manum pro manu, pedem pro pede,
I ka maka no ka maka, i ka lima no ka lima, i ka wawae no ka wawae.
25 adustionem pro adustione, vulnus pro vulnere, livorem pro livore.
I ke kuni ana no ke kuni ana, i ka palapu no ka palapu, i ka paopao ana no ka paopao ana.
26 Si percusserit quispiam oculum servi sui aut ancillae, et luscos eos fecerit, dimittet eos liberos pro oculo quem eruit.
A ina e hahau ke kanaka i ka maka o kana kauwakane, a i ka maka o kana kauwawahine, a oki loa ia, alaila, e hookuu wale iho oia ia ia, no kona maka.
27 Dentem quoque si excusserit servo vel ancillae suae, similiter dimittet eos liberos.
A ina kui oia i ka niho o kana kauwakane, a i ka niho o kana kauwawahine, alaila, e hookuu wale iho oia ia ia, no kona niho.
28 Si bos cornu percusserit virum aut mulierem, et mortui fuerint, lapidibus obruetur: et non comedentur carnes eius, dominus quoque bovis innocens erit.
Ina e o iho ka bipi i ke kanaka, a i ka wahine, a make laua; alaila, e oiaio no e hailukuia ua bipi la, aole hoi e aiia kona io, a e hala ole ke kahu o ka bipi.
29 Quod si bos cornupeta fuerit ab heri et nudiustertius, et contestati sunt dominum eius, nec recluserit eum, occideritque virum aut mulierem: et bos lapidibus obruetur, et dominum eius occident.
Aka, ina i o oia mamua, a na haiia i kona kahu, aole nae ia i hoopaa ia ia, a ua pepehi oia i ke kanaka, a i ka wahine paha, alaila, e hailukuia ua bipi la, a e make no hoi kona kahu.
30 Quod si pretium fuerit ei impositum, dabit pro anima sua quidquid fuerit postulatus.
Aka, ina o hooukuia oia i ke kala, alaila, e haawi no oia i ka uku no kona ola, e like me ka mea i kauia maluna ona.
31 Filium quoque et filiam si cornu percusserit, simili sententiae subiacebit.
Ina i o oia i ke keikikane, a ina i o oia i ke kaikamahine paha, e hanaia aku no oia e like me keia kanawai.
32 Si servum, ancillamque invaserit, triginta siclos argenti domino dabit, bos vero lapidibus opprimetur.
Ina e o iho ka bipi i ke kauwakane, a i ke kauwawahine paha, alaila, e uku aku oia i kanakolu sekela kala na ko laua haku, a e hailukuia ua bipi la.
33 Si quis aperuerit cisternam, et foderit, et non operuerit eam, cecideritque bos aut asinus in eam,
A ina wehe ke kanaka i lua, a ina eli ke kanaka i lua, aole hoi e uhi, a i haule ka bipi maloko, a he hoki paha;
34 reddet dominus cisternae pretium iumentorum: quod autem mortuum est, ipsius erit.
Alaila, e uku ka mea nana ka lua, a e haawi hoi i kala na ke kahu o laua; a e lilo ka mea make nana.
35 Si bos alienus bovem alterius vulneraverit, et ille mortuus fuerit: vendent bovem vivum, et divident pretium, cadaver autem mortui inter se dispertient.
A ina hooeha ka bipi a ke kahi kanaka i ka kekahi, a make ia, alaila, e kuai lilo aku laua i ka bipi ola, a e puunaue i ke kala, a e puunaue no hoi laua i ka bipi i make.
36 Sin autem sciebat quod bos cornupeta esset ab heri et nudiustertius, et non custodivit eum dominus suus: reddet bovem pro bove, et cadaver integrum accipiet.
Aka, ina i ikeia ua o no ia bipi mamua, aole nae i hoopaa kona kahu ia ia, alaila, e oiaio no e uku aku no ia i bipi no ka bipi, a e lilo no ka bipi make nana.
