Proverbiorum 25

1 Hæ quoque parabolæ Salomonis, quas transtulerunt viri Ezechiæ regis Juda.

۱ اینها نیز از امثال سلیمان است که مردان حزقیا، پادشاه یهودا آنها را نقل نمودند.

2 Gloria Dei est celare verbum, et gloria regum investigare sermonem.

۲ مخفی داشتن امر جلال خدا است، و تفحص نمودن امر جلال پادشاهان است.

3 Cælum sursum, et terra deorsum, et cor regum inscrutabile.

۳ آسمان را در بلندیش و زمین را در عمقش، ودل پادشاهان را تفتیش نتوان نمود.

4 Aufer rubiginem de argento, et egredietur vas purissimum.

۴ درد را از نقره دور کن، تا ظرفی برای زرگربیرون آید.

5 Aufer impietatem de vultu regis, et firmabitur justitia thronus ejus.

۵ شریران را از حضور پادشاه دور کن، تاکرسی او در عدالت پایدار بماند.

6 Ne gloriosus appareas coram rege, et in loco magnorum ne steteris.

۶ در حضور پادشاه خویشتن را برمیفراز، و درجای بزرگان مایست،

7 Melius est enim ut dicatur tibi: Ascende huc, quam ut humilieris coram principe.

۷ زیرا بهتر است تو را گفته شود که اینجا بالابیا، از آنکه به حضور سروری که چشمانت او رادیده است تو را پایین برند.

8 Quæ viderunt oculi tui ne proferas in jurgio cito, ne postea emendare non possis, cum dehonestaveris amicum tuum.

۸ برای نزاع به تعجیل بیرون مرو، مبادا درآخرش چون همسایه ات تو را خجل سازد، ندانی که چه باید کرد.

9 Causam tuam tracta cum amico tuo, et secretum extraneo ne reveles:

۹ دعوی خود را با همسایه ات بکن، اما رازدیگری را فاش مساز،

10 ne forte insultet tibi cum audierit, et exprobrare non cesset. Gratia et amicitia liberant: quas tibi serva, ne exprobrabilis fias.

۱۰ مبادا هر‌که بشنود تو را ملامت کند، وبدنامی تو رفع نشود.

11 Mala aurea in lectis argenteis, qui loquitur verbum in tempore suo.

۱۱ سخنی که در محلش گفته شود، مثل سیبهای طلا در مرصعکاری نقره است.

12 Inauris aurea, et margaritum fulgens, qui arguit sapientem et aurem obedientem.

۱۲ مودب حکیم برای گوش شنوا، مثل حلقه طلا و زیور زر خالص است.

13 Sicut frigus nivis in die messis, ita legatus fidelis ei qui misit eum: animam ipsius requiescere facit.

۱۳ رسول امین برای فرستندگان خود، چون خنکی یخ در موسم حصاد می‌باشد، زیرا که جان آقایان خود را تازه می‌کند.

14 Nubes, et ventus, et pluviæ non sequentes, vir gloriosus et promissa non complens.

۱۴ کسی‌که از بخششهای فریبنده خود فخرمی کند، مثل ابرها و باد بی‌باران است.

15 Patientia lenietur princeps, et lingua mollis confringet duritiam.

۱۵ با تحمل داور را به رای خود توان آورد، وزبان ملایم، استخوان را می‌شکند.

16 Mel invenisti: comede quod sufficit tibi, ne forte satiatus evomas illud.

۱۶ اگر عسل یافتی بقدر کفایت بخور، مبادا ازآن پر شده، قی کنی.

17 Subtrahe pedem tuum de domo proximi tui, nequando satiatus oderit te.

۱۷ پای خود را از زیاد رفتن به خانه همسایه ات باز دار، مبادا از تو سیر شده، از تونفرت نماید.

18 Jaculum, et gladius, et sagitta acuta, homo qui loquitur contra proximum suum falsum testimonium.

۱۸ کسی‌که درباره همسایه خود شهادت دروغ دهد، مثل تبرزین و شمشیر و تیر تیز است.

19 Dens putridus, et pes lassus, qui sperat super infideli in die angustiæ,

۱۹ اعتماد بر خیانتکار در روز تنگی، مثل دندان کرم زده و پای مرتعش می‌باشد.

20 et amittit pallium in die frigoris. Acetum in nitro, qui cantat carmina cordi pessimo. Sicut tinea vestimento, et vermis ligno, ita tristitia viri nocet cordi.

۲۰ سراییدن سرودها برای دلتنگ، مثل کندن جامه در وقت سرما و ریختن سرکه بر شوره است.

21 Si esurierit inimicus tuus, ciba illum; si sitierit, da ei aquam bibere:

۲۱ اگر دشمن تو گرسنه باشد او را نان بخوران، و اگر تشنه باشد او را آب بنوشان،

22 prunas enim congregabis super caput ejus, et Dominus reddet tibi.

۲۲ زیرا اخگرها بر سرش خواهی انباشت، وخداوند تو را پاداش خواهد داد.

23 Ventus aquilo dissipat pluvias, et facies tristis linguam detrahentem.

۲۳ چنانکه باد شمال باران می‌آورد، همچنان زبان غیبتگو چهره را خشمناک می‌سازد.

24 Melius est sedere in angulo domatis quam cum muliere litigiosa et in domo communi.

۲۴ ساکن بودن در گوشه پشت بام بهتر است ازبودن با زن جنگجو در خانه مشترک.

25 Aqua frigida animæ sitienti, et nuntius bonus de terra longinqua.

۲۵ خبر خوش از ولایت دور، مثل آب سردبرای جان تشنه است.

26 Fons turbatus pede et vena corrupta, justus cadens coram impio.

۲۶ مرد عادل که پیش شریر خم شود، مثل چشمه گل آلود و منبع فاسد است.

27 Sicut qui mel multum comedit non est ei bonum, sic qui scrutator est majestatis opprimetur a gloria.

۲۷ زیاد عسل خوردن خوب نیست، همچنان طلبیدن جلال خود جلال نیست.

28 Sicut urbs patens et absque murorum ambitu, ita vir qui non potest in loquendo cohibere spiritum suum.

۲۸ کسی‌که بر روح خود تسلط ندارد، مثل شهر منهدم و بی‌حصار است.