Proverbiorum 25
1 Hæ quoque parabolæ Salomonis, quas transtulerunt viri Ezechiæ regis Juda.
EIA no hoi na olelo akamai a Solomona, na na kanaka o Hezekia ke alii o ka Iuda i kakau hou iho.
2 Gloria Dei est celare verbum, et gloria regum investigare sermonem.
He mea nani i ke Akua ke huna i kekahi mea; He mea nani hoi i na'lii ke imi aku.
3 Cælum sursum, et terra deorsum, et cor regum inscrutabile.
O ka lani he kiekie, o ka honua he hohonu, A o ka naau o na alii, he mau mea ike ole ia.
4 Aufer rubiginem de argento, et egredietur vas purissimum.
E hookaawale aku i ka lepo o ke kala, A e puka mai kekahi ipu no ka mea hoohehee.
5 Aufer impietatem de vultu regis, et firmabitur justitia thronus ejus.
E hookaawale aku i ka mea hewa mai ke alo aku o ke alii, A e paa iho no kona nohoalii ma ka pono.
6 Ne gloriosus appareas coram rege, et in loco magnorum ne steteris.
Mai hookiekie ae imua o ke alii, A ma kahi o ka poe koikoi mai ku ae oe.
7 Melius est enim ut dicatur tibi: Ascende huc, quam ut humilieris coram principe.
No ka mea, he maikai ke olelo mai ia oe, e pii mai oe ia nei, Mamua o kou hoohaahaaia mai imua o ke alii, Ka mea a kou mau maka i nana aku ai.
8 Quæ viderunt oculi tui ne proferas in jurgio cito, ne postea emendare non possis, cum dehonestaveris amicum tuum.
Mai hiki wawe aku oe i ka hakaka, No ka mea, heaha kau e hana'i mahope aku, Ke hoohilahila mai kou hoanoho ia oe?
9 Causam tuam tracta cum amico tuo, et secretum extraneo ne reveles:
Me kou hoanoho oe e hoopaapaa aku ai, Mai hoike aku i ka mea ia hai;
10 ne forte insultet tibi cum audierit, et exprobrare non cesset. Gratia et amicitia liberant: quas tibi serva, ne exprobrabilis fias.
O henehene mai ia oe ka mea lohe, Aole e pau ka olelo ino mai nou.
11 Mala aurea in lectis argenteis, qui loquitur verbum in tempore suo.
O na ohia gula ma na kii kala, Oia ka huaolelo i oleloia i ka wa pono.
12 Inauris aurea, et margaritum fulgens, qui arguit sapientem et aurem obedientem.
He apo pepeiao gula, a he mea gula maemae e nani ai, Oia ka hoonaauao ana i ka pepeiao hoolohe.
13 Sicut frigus nivis in die messis, ita legatus fidelis ei qui misit eum: animam ipsius requiescere facit.
E like me ke anu o ka hau i ka wa e ohi ai, Pela ka elele oiaio i ka mea nana ia e hoounauna aku; Hooluolu oia i ka uhane o kona mau haku.
14 Nubes, et ventus, et pluviæ non sequentes, vir gloriosus et promissa non complens.
O na ao a me ka makani ua ole, Oia ke kanaka e haanui ana no ka makana hoopunipuni.
15 Patientia lenietur princeps, et lingua mollis confringet duritiam.
Ma ka hoomanawanui i hoohuliia ai ke alii, O ke elelo akahai ke uhai aku i ka iwi.
16 Mel invenisti: comede quod sufficit tibi, ne forte satiatus evomas illud.
Ua loaa anei ia oe ka meli? e ai iho e like me ka pono nou, O hookuku oe ia mea a e luai aku ia.
17 Subtrahe pedem tuum de domo proximi tui, nequando satiatus oderit te.
Ua oki kou wawae i ka hele i ka hale o kou hoanoho, O luhi oia ia oe a e inaina mai no hoi.
18 Jaculum, et gladius, et sagitta acuta, homo qui loquitur contra proximum suum falsum testimonium.
O ka hamare a me ka pahikaua a me ka pua oioi, Oia ke kanaka hoike wahahee no kona hoanoho.
19 Dens putridus, et pes lassus, qui sperat super infideli in die angustiæ,
O ka niho i haiia, o ka wawae okupe, Oia ka paulele ana i ka mea lohe ole i ka wa popilikia.
20 et amittit pallium in die frigoris. Acetum in nitro, qui cantat carmina cordi pessimo. Sicut tinea vestimento, et vermis ligno, ita tristitia viri nocet cordi.
O ka mea lawe aku i ke kapa i ka wa anu, A o ka vinega hoi ma ka paakai, Oia ke mele aku i ke mele i ka mea naau kaumaha.
21 Si esurierit inimicus tuus, ciba illum; si sitierit, da ei aquam bibere:
Ina pololi kou enemi, e haawi aku ia ia i ka ai, Ina i makewai ia, e hoohainu ia ia i ka wai;
22 prunas enim congregabis super caput ejus, et Dominus reddet tibi.
Pela no oe e kau aku ai i na nanahu wela maluna o kona poo, A na Iehova oe e uku mai.
23 Ventus aquilo dissipat pluvias, et facies tristis linguam detrahentem.
O ka makani akau, pale aku ia i ka ua, A o ka maka huhu hoi i ke elelo akiaki.
24 Melius est sedere in angulo domatis quam cum muliere litigiosa et in domo communi.
E aho ka noho ana ma kahi kihi oluna o ka hale, Aole me ka wahine nuku wale ma ka hale kanaka.
25 Aqua frigida animæ sitienti, et nuntius bonus de terra longinqua.
O ka wai huihui i ka mea makewai la, Oia ka olelo hooluolu mai ka aina loihi e mai.
26 Fons turbatus pede et vena corrupta, justus cadens coram impio.
He punawai lepolepo, a he waipuna pilopilo, Oia ka mea pono e haule ana imua o ka mea hewa.
27 Sicut qui mel multum comedit non est ei bonum, sic qui scrutator est majestatis opprimetur a gloria.
O ka ai ana i ka meli a nui, aole ia he maikai, Pela hoi ka imi ana i ke kaulana nui loa.
28 Sicut urbs patens et absque murorum ambitu, ita vir qui non potest in loquendo cohibere spiritum suum.
O ke kulanakauhale hiolo, aohe pa, Oia ke kanaka hoomalu ole i kona uhane iho.
