< Proverbiorum 24 >
1 Ne æmuleris viros malos, nec desideres esse cum eis:
Kada ka yi ƙyashin mugaye, kada ka yi sha’awar ƙungiyarsu;
2 quia rapinas meditatur mens eorum, et fraudes labia eorum loquuntur.
gama leɓunansu suna maganar tā-da-na-zaune-tsaye ne.
3 Sapientia ædificabitur domus, et prudentia roborabitur.
Ta wurin hikima ce ake gina gida, kuma ta wurin fahimi ake kafa ta;
4 In doctrina replebuntur cellaria, universa substantia pretiosa et pulcherrima.
ta wurin sani ɗakunanta sukan cika da kyawawan kayayyaki masu daraja.
5 Vir sapiens fortis est, et vir doctus robustus et validus:
Mutum mai hikima yana da iko sosai, kuma mutum mai sani yakan ƙaru da ƙarfi;
6 quia cum dispositione initur bellum, et erit salus ubi multa consilia sunt.
don yin yaƙi kana bukatar bishewa, kuma don ka yi nasara kana bukatar mashawarta masu yawa.
7 Excelsa stulto sapientia; in porta non aperiet os suum.
Hikima ta yi wa wawa nisa ƙwarai a cikin taro a ƙofar gari ba shi da ta cewa.
8 Qui cogitat mala facere stultus vocabitur:
Duk mai ƙulla mugunta za a ɗauka shi mai kuta hargitsi ne.
9 cogitatio stulti peccatum est, et abominatio hominum detractor.
Makircin wawa zunubi ne, mutane kuma sukan yi ƙyamar mai ba’a.
10 Si desperaveris lassus in die angustiæ, imminuetur fortitudo tua.
In ba ka da ƙarfi a lokacin wahala, ka tabbatar kai marar ƙarfi ne sosai!
11 Erue eos qui ducuntur ad mortem, et qui trahuntur ad interitum, liberare ne cesses.
Ka kuɓutar da waɗanda ake ja zuwa inda za a kashe su; ka riƙe waɗanda suke tangaɗi zuwa wajen yanka.
12 Si dixeris: Vires non suppetunt; qui inspector est cordis ipse intelligit: et servatorem animæ tuæ nihil fallit, reddetque homini juxta opera sua.
In kuka ce, “Ai, ba mu san wani abu a kai wannan ba,” shi da yake awon ba shi da zuciyar ganewa ne? Shi da yake tsare ranka bai sani ba ne? Ba zai sāka wa kowane mutum bisa ga abin da ya aikata ba?
13 Comede, fili mi, mel, quia bonum est, et favum dulcissimum gutturi tuo.
Ka sha zuma, ɗana, ka sha zuma gama tana da kyau; zuma daga kaki yana da zaƙi a harshenka.
14 Sic et doctrina sapientiæ animæ tuæ: quam cum inveneris, habebis in novissimis spem, et spes tua non peribit.
Ka kuma san cewa hikima tana da zaƙi ga rai; in ka same ta, akwai sa zuciya ta nan gaba dominka, kuma sa zuciyarka ba za tă zama a banza ba.
15 Ne insidieris, et quæras impietatem in domo justi, neque vastes requiem ejus.
Kada ka kwanta kana fako kamar ɗan iska don ƙwace gidan adali, kada ka ƙwace masa wurin zama;
16 Septies enim cadet justus, et resurget: impii autem corruent in malum.
gama ko da adali ya fāɗi sau bakwai, yakan tashi kuma, amma bala’i kan kwantar da mugaye.
17 Cum ceciderit inimicus tuus ne gaudeas, et in ruina ejus ne exsultet cor tuum:
Kada ka yi dariya sa’ad da abokin gāba ya fāɗi; sa’ad da ya yi tuntuɓe, kada ka yi farin ciki,
18 ne forte videat Dominus, et displiceat ei, et auferat ab eo iram suam.
in ba haka ba in Ubangiji ya gani ba zai amince ba ya kuma juye fushinsa daga gare shi.
19 Ne contendas cum pessimis, nec æmuleris impios:
Kada ka ji tsoro saboda masu mugunta ko ka yi ƙyashin mugaye,
20 quoniam non habent futurorum spem mali, et lucerna impiorum extinguetur.
gama mugu ba shi da zuciya ta nan gaba, kuma fitilar mugaye za tă mutu.
21 Time Dominum, fili mi, et regem, et cum detractoribus non commiscearis:
Ka ji tsoron Ubangiji da kuma sarki, ɗana, kuma kada ka haɗa kai da masu tayarwa,
22 quoniam repente consurget perditio eorum, et ruinam utriusque quis novit?
gama za a tura waɗannan biyu zuwa hallaka nan da nan, kuma wa ya sani irin bala’in da za su iya kawowa?
23 Hæc quoque sapientibus. Cognoscere personam in judicio non est bonum.
Waɗannan ma maganganun masu hikima ne, Nunan sonkai a shari’a ba shi da kyau.
24 Qui dicunt impio: Justus es: maledicent eis populi, et detestabuntur eos tribus.
Duk wanda ya ce wa mai laifi, “Ba ka da laifi”, mutane za su la’ance shi al’umma kuma za tă ce ba a san shi ba.
25 Qui arguunt eum laudabuntur, et super ipsos veniet benedictio.
Amma zai zama da lafiya ga duk waɗanda suka hukunta masu laifi, kuma babban albarka zai zo a kansu.
26 Labia deosculabitur qui recta verba respondet.
Amsa da take ta gaskiya tana kamar sumba a leɓuna.
27 Præpara foris opus tuum, et diligenter exerce agrum tuum, ut postea ædifices domum tuam.
Ka gama aikinka ka kuma shirya gonakinka; bayan haka, ka gina gidanka.
28 Ne sis testis frustra contra proximum tuum, nec lactes quemquam labiis tuis.
Kada ka ba da shaida a kan maƙwabcinka ba tare da isashen dalili ba, ko ka yi amfani da leɓunanka ka yi ruɗu.
29 Ne dicas: Quomodo fecit mihi, sic faciam ei; reddam unicuique secundum opus suum.
Kada ka ce, “Zan yi masa kamar yadda ya yi mini; zan rama abin da wannan mutum ya yi mini.”
30 Per agrum hominis pigri transivi, et per vineam viri stulti:
Na wuce cikin gonar rago, na wuce cikin gonar inabin mutumin da ba shi da azanci;
31 et ecce totum repleverant urticæ, et operuerant superficiem ejus spinæ, et maceria lapidum destructa erat.
ƙayayyuwa sun yi girma ko’ina, ciyayi sun rufe ƙasar, katangar duwatsu duk ta rushe.
32 Quod cum vidissem, posui in corde meo, et exemplo didici disciplinam.
Na yi tunani a zuciyata na kuwa koyi darasi daga abin da na gani.
33 Parum, inquam, dormies, modicum dormitabis; pauxillum manus conseres ut quiescas:
Ɗan barci, ɗan gyangyaɗi, ɗan naɗin hannuwa don a huta,
34 et veniet tibi quasi cursor egestas, et mendicitas quasi vir armatus.
sai talauci ya shigo maka kamar’yan fashi rashi kuma ya zo maka kamar mai hari.