Proverbiorum 24
1 Ne æmuleris viros malos, nec desideres esse cum eis:
Tamikayonnaw hah nôe awh hanh, ahnimouh koehai kambawng hanh.
2 quia rapinas meditatur mens eorum, et fraudes labia eorum loquuntur.
Bangkongtetpawiteh, rawk nahane dueng a pouk awh teh, runae kâhmo nahan dueng doeh a dei awh.
3 Sapientia ædificabitur domus, et prudentia roborabitur.
Lungangnae hoi im sak lah ao teh, thaipanueknae lahoi caksak lah ao.
4 In doctrina replebuntur cellaria, universa substantia pretiosa et pulcherrima.
Thoumthainae lahoi rakhannaw teh aphukaawm niteh ngai kaawm e hnonaw hoi a kawisak.
5 Vir sapiens fortis est, et vir doctus robustus et validus:
Tamilungkaang e teh a tha ao, panuenae ka tawn e ni a tha ao sak.
6 quia cum dispositione initur bellum, et erit salus ubi multa consilia sunt.
Bangkongtetpawiteh, lungkaangnaw hoi kâpankhai e lahoi na taran na tâ vaiteh kâpankhaikung a papnae koe hloutnae ao.
7 Excelsa stulto sapientia; in porta non aperiet os suum.
Lungangnae heh tamipathu hanelah teh a rasang poung dawkvah, kho longkha koe dei hane panuek hoeh.
8 Qui cogitat mala facere stultus vocabitur:
Thoenae sak hanelah kâcai e tami teh, thoenae khokhankung telah kaw lah ao han.
9 cogitatio stulti peccatum est, et abominatio hominum detractor.
Tamipathunaw e pouknae teh yonnae doeh, ayâ ka dudam e teh ayâ hanelah panuet a tho.
10 Si desperaveris lassus in die angustiæ, imminuetur fortitudo tua.
Runae na kâhmo navah na lungpout pawiteh, na tha a youn han.
11 Erue eos qui ducuntur ad mortem, et qui trahuntur ad interitum, liberare ne cesses.
Due hanelah a hrawi awh e hah rungngang awh nateh, thei hanelah a hrawi awh e hah ratang awh haw.
12 Si dixeris: Vires non suppetunt; qui inspector est cordis ipse intelligit: et servatorem animæ tuæ nihil fallit, reddetque homini juxta opera sua.
Thai haw, hetteh ka panuek hoeh, na tet pawiteh, na lungthin yawcu dawk kakhingkung ni pouk mahoeh namaw. Na hringnae kountoukkung ni panuek mahoeh na maw. Tamipueng a tawk awh e patetlah patho mahoeh namaw.
13 Comede, fili mi, mel, quia bonum est, et favum dulcissimum gutturi tuo.
Ka capa khoitui hah cat haw, bangkongtetpawiteh ahawi, ka radip e khoipha hah cat haw.
14 Sic et doctrina sapientiæ animæ tuæ: quam cum inveneris, habebis in novissimis spem, et spes tua non peribit.
Hot patetlah, panuenae hoi lungangnae hai na hringnae hanlah tho van seh. Hot hah na hmawt pawiteh ngaihawi hane ao teh na ngaihawinae teh ayawmyin lah awm mahoeh.
15 Ne insidieris, et quæras impietatem in domo justi, neque vastes requiem ejus.
Oe tamikathout, tamikalan onae im hah pawm hanh, a kâhatnae hmuen hai raphoe hanh.
16 Septies enim cadet justus, et resurget: impii autem corruent in malum.
Bangkongtetpawiteh, tamikalan teh vaisari touh ka rawm nakunghai bout a thaw hah, hatei tamikathout teh rawknae koe a rawp han.
17 Cum ceciderit inimicus tuus ne gaudeas, et in ruina ejus ne exsultet cor tuum:
Na taran a rawp navah na konawm hanh, a kamthui navah na lunghawi hanh naseh.
18 ne forte videat Dominus, et displiceat ei, et auferat ab eo iram suam.
Hatnavah, BAWIPA ni hmawt vaiteh, a lunghawi hoeh langvaih, hahoi ahni koe a lungkhueknae hai a roum sak thai.
19 Ne contendas cum pessimis, nec æmuleris impios:
Thoenae kasaknaw kecu dawk na lungpuen hanh, tamikathoutnaw hai ut hanh.
20 quoniam non habent futurorum spem mali, et lucerna impiorum extinguetur.
Bangkongtetpawiteh, tamikathoutnaw hanelah ngaihawinae awm hoeh, tamikathoutnaw e hmaiim teh padue pouh lah ao han.
21 Time Dominum, fili mi, et regem, et cum detractoribus non commiscearis:
Ka capa, BAWIPA hoi siangpahrang teh taket haw, kaletkalang kaawm e hah kamyawngkhai hanh.
22 quoniam repente consurget perditio eorum, et ruinam utriusque quis novit?
Bangkongtetpawiteh, vaitahoi rawknae a pha han, ahnimouh roi e rawknae teh apinimaw a panue thai.
23 Hæc quoque sapientibus. Cognoscere personam in judicio non est bonum.
Het hai tamilungkaangnaw e doeh, lawkceng nah tami kapek e teh hawi hoeh.
24 Qui dicunt impio: Justus es: maledicent eis populi, et detestabuntur eos tribus.
Tamikathout koe, nang teh na lan, ka tet e teh, tamipueng ni thoebo vaiteh miphun pueng ni a panuet han.
25 Qui arguunt eum laudabuntur, et super ipsos veniet benedictio.
Hatei, tamikathout ka yue e teh kabawpnae a tawn han, a lathueng yawhawinae kahawi a pha han.
26 Labia deosculabitur qui recta verba respondet.
Kalan lah ka pato e pahni teh tami pueng ni a paco han.
27 Præpara foris opus tuum, et diligenter exerce agrum tuum, ut postea ædifices domum tuam.
Alawilah na thaw hah kâcai haw, law thaw tawk hanelah kâcai haw, hathnukkhu na im hah sak.
28 Ne sis testis frustra contra proximum tuum, nec lactes quemquam labiis tuis.
A khuekhaw awm laipalah na imri taranlahoi kapanuekkhaikung lah awm hanh, bangkongtetpawiteh na pahni hoi na dum han namaw.
29 Ne dicas: Quomodo fecit mihi, sic faciam ei; reddam unicuique secundum opus suum.
Ahni ni kai dawk a sak e patetlah ahni dawk ka sak han, amae moi rueng ka pathung han telah tet hanh.
30 Per agrum hominis pigri transivi, et per vineam viri stulti:
Ka pangak law ka cei teh, thaipanueknae ka tawn hoeh naw e misur takha koe ka cei.
31 et ecce totum repleverant urticæ, et operuerant superficiem ejus spinæ, et maceria lapidum destructa erat.
Pâkhing ni king a kayo, pho king a cak, rapan koung a tip toe.
32 Quod cum vidissem, posui in corde meo, et exemplo didici disciplinam.
Ka khet teh kahawicalah ka pouk, cangkhainae ao telah ka panue.
33 Parum, inquam, dormies, modicum dormitabis; pauxillum manus conseres ut quiescas:
Dongdeng ka yan ei nei, dongdeng ka ip ei nei, kut tapam laihoi kâhat einei na ti lahun nah,
34 et veniet tibi quasi cursor egestas, et mendicitas quasi vir armatus.
mathoenae ni imyin patetlah tho vaiteh, na voutnae teh ransa patetlah a tho han.
