Proverbiorum 23
1 Quando sederis ut comedas cum principe, diligenter attende quæ apposita sunt ante faciem tuam.
Lè chèf envite ou manje sou menm tab ak li, pa janm bliye ki moun li ye.
2 Et statue cultrum in gutture tuo: si tamen habes in potestate animam tuam.
Si ou se yon moun ki gen bon lapeti, kontwole bouch ou.
3 Ne desideres de cibis ejus, in quo est panis mendacii.
Pa pote lanvi sou bon ti manje l'ap ofri ou yo. Se ka yon pèlen li tann pou ou.
4 Noli laborare ut diteris, sed prudentiæ tuæ pone modum.
Pa touye tèt ou ap kouri dèyè lajan pou ou vin rich. Wete lide ou sou sa.
5 Ne erigas oculos tuos ad opes quas non potes habere, quia facient sibi pennas quasi aquilæ, et volabunt in cælum.
Paske, anvan ou bat je ou, li gen tan disparèt. Ou ta di lajan gen zèl. Li rete konsa, li vole, li ale.
6 Ne comedas cum homine invido, et ne desideres cibos ejus:
Pa chita pou ou manje sou menm tab ak moun ki tikoulout. Pa pote lanvi sou manje l'ap ofri ou.
7 quoniam in similitudinem arioli et conjectoris æstimat quod ignorat. Comede et bibe, dicet tibi; et mens ejus non est tecum.
Li chich ata ak tèt pa li, ale wè avè ou. L'ap di ou: Manje non, monchè! Bwè non! Men se pa ak tout kè li l'ap di ou sa.
8 Cibos quos comederas evomes, et perdes pulchros sermones tuos.
W'a vonmi tou sa ou te manje a. Tout bèl pawòl ou te di l' yo p'ap sèvi ou anyen.
9 In auribus insipientium ne loquaris, qui despicient doctrinam eloquii tui.
Pa chache fè yon moun san konprann konprann anyen. Li p'ap tande anyen nan sa w'ap di l' la. Lèfini, l'ap meprize ou met sou li.
10 Ne attingas parvulorum terminos, et agrum pupillorum ne introëas:
Pa janm deplase bòn tè kote yo te ye depi lontan an. Pa antre sou jaden ki pou timoun san papa.
11 propinquus enim illorum fortis est, et ipse judicabit contra te causam illorum.
Se Bondye k'ap defann yo, li gen anpil pouvwa. L'a plede kòz yo kont ou.
12 Ingrediatur ad doctrinam cor tuum, et aures tuæ ad verba scientiæ.
Mete tèt ou an plas lè y'ap moutre ou kichòy. Louvri zòrèy ou lè yon moun ki gen konesans ap pale.
13 Noli subtrahere a puero disciplinam: si enim percusseris eum virga, non morietur.
Ou pa bezwen pè bat yon timoun. Yon bèl kal, sa p'ap touye l'.
Okontrè, si ou bat li, w'a sove nanm li pou l' pa mouri. (Sheol h7585)
15 Fili mi, si sapiens fuerit animus tuus, gaudebit tecum cor meum:
Pitit mwen, si ou gen bon konprann, mwen p'ap manke kontan.
16 et exsultabunt renes mei, cum locuta fuerint rectum labia tua.
M'a kontan anpil lè m'a tande bon pawòl k'ap soti nan bouch ou.
17 Non æmuletur cor tuum peccatores, sed in timore Domini esto tota die:
Pa pote lanvi sou moun k'ap fè sa ki mal. Nan tou sa w'ap fè, toujou gen krentif pou Bondye.
18 quia habebis spem in novissimo, et præstolatio tua non auferetur.
Paske gen denmen. Se pa pou gremesi w'ap tann sa w'ap tann lan.
19 Audi, fili mi, et esto sapiens, et dirige in via animum tuum.
Louvri zòrèy ou, gason mwen, pou ou ka gen bon konprann, pou ou ka mache dwat. Kalkile byen kote w'ap mete pye ou, pou ou ka mache dwat.
20 Noli esse in conviviis potatorum, nec in comessationibus eorum qui carnes ad vescendum conferunt:
Pa fè zanmi avèk moun k'ap bwè twòp, ak moun k'ap fè safte.
21 quia vacantes potibus et dantes symbola consumentur, et vestietur pannis dormitatio.
Paske moun k'ap fè metye bwè ak moun ki afre ap vin pòv. Si ou pase tout tan ou ap dòmi, talè konsa w'ap mache yon men devan yon men dèyè.
22 Audi patrem tuum, qui genuit te, et ne contemnas cum senuerit mater tua.
Pitit mwen, koute papa ou ki fè ou. Pa meprize manman ou lè li fin granmoun.
23 Veritatem eme, et noli vendere sapientiam, et doctrinam, et intelligentiam.
Verite, konesans, lespri ak bon konprann, se bagay ou mèt peye chè pou ou genyen. Men, pa janm vann sa.
24 Exsultat gaudio pater justi; qui sapientem genuit, lætabitur in eo.
Papa ki gen yon pitit k'ap mache dwat ap toujou kontan. Manman ki fè yon pitit ki gen bon konprann ap toujou gen kè kontan.
25 Gaudeat pater tuus et mater tua, et exsultet quæ genuit te.
Fè kè papa ou ak manman ou kontan. Fè kè manman ki fè ou la kontan.
26 Præbe, fili mi, cor tuum mihi, et oculi tui vias meas custodiant.
Pitit mwen, louvri zòrèy ou pou tande sa m'ap di ou. Louvri je ou byen pou ou wè jan m'ap viv.
27 Fovea enim profunda est meretrix, et puteus angustus aliena.
Fanm jennès se tankou yon twou pèlen, fanm adiltè se tankou yon pi jis jis.
28 Insidiatur in via quasi latro, et quos incautos viderit, interficiet.
Tankou vòlò, y'ap pare pèlen pou ou. Yo fè anpil gason pèdi tèt yo.
29 Cui væ? cujus patri væ? cui rixæ? cui foveæ? cui sine causa vulnera? cui suffusio oculorum?
Ki moun ki nan tèt chaje, ki nan lapenn? Ki moun ki toujou nan kont, ki tou tan ap plenyen? Ki moun k'ap pran kou san rezon, ki gen je yo tou wouj?
30 nonne his qui commorantur in vino, et student calicibus epotandis?
Se moun k'ap bwè twòp gwòg, moun k'ap kouri dèyè tranpe.
31 Ne intuearis vinum quando flavescit, cum splenduerit in vitro color ejus: ingreditur blande,
Pa kite bweson pran nanm ou, ou te mèt wè jan li bèl, jan li klè nan vè a. Lè ou bwè l', li desann dous nan gòj ou.
32 sed in novissimo mordebit ut coluber, et sicut regulus venena diffundet.
Men, pita ou santi se tankou yon move sèpan ki mòde ou, yon sèpan aspik ki pike ou.
33 Oculi tui videbunt extraneas, et cor tuum loquetur perversa.
W'ap wè tout bagay ap vire devan je ou, w'ap depale.
34 Et eris sicut dormiens in medio mari, et quasi sopitus gubernator, amisso clavo.
W'ap santi tankou si ou te sou lanmè: w'ap tankou si ou te sou tèt yon ma batiman.
35 Et dices: Verberaverunt me, sed non dolui; traxerunt me, et ego non sensi. Quando evigilabo, et rursus vina reperiam?
Lè sa a w'a di: Gen lè yo bat mwen, mwen pa santi sa. Gen lè yo te ban m' kou, mwen pa konn sa. Kilè m'a leve la a? Mwen ta pran yon ti kou ankò.
