< Proverbiorum 23 >
1 Quando sederis ut comedas cum principe, diligenter attende quæ apposita sunt ante faciem tuam.
Ukkung hoi buh nawnto caak han nang hnut naah, na tuinuen to kahoihah angsum ah;
2 Et statue cultrum in gutture tuo: si tamen habes in potestate animam tuam.
buhcaak nam oeh hmoek nahaeloe, na qawnh to haita hoi aah baktiah ni oh.
3 Ne desideres de cibis ejus, in quo est panis mendacii.
Kakhraem anih ih buh to khit hmah; to buh loe alinghaih buh ah ni oh.
4 Noli laborare ut diteris, sed prudentiæ tuæ pone modum.
Angraeng thai hanah toksah hmah; na palunghahaih to oep hmah.
5 Ne erigas oculos tuos ad opes quas non potes habere, quia facient sibi pennas quasi aquilæ, et volabunt in cælum.
Nawnetta ah anghma thaih hmuen to na khet maw? Tangtang ni van bangah kazawk tahmu baktih toengah, angraenghaih doeh pakhraeh tawnh moe, azawk ving.
6 Ne comedas cum homine invido, et ne desideres cibos ejus:
Uthaih tawn kami ih buh to caa pae hmah; anih ih kahoih caaknaek doeh khit pae hmah;
7 quoniam in similitudinem arioli et conjectoris æstimat quod ignorat. Comede et bibe, dicet tibi; et mens ejus non est tecum.
anih loe a palung thung hoi poek ih baktih toengah oh; caa ah loe nae ah, tiah ang naa, toe palung tang hoiah thui ai.
8 Cibos quos comederas evomes, et perdes pulchros sermones tuos.
Zetta na caak ih buh to palok roep ueloe, kahoih loknawk to na sung moeng tih.
9 In auribus insipientium ne loquaris, qui despicient doctrinam eloquii tui.
Kamthu khaeah lokthui hmah; anih loe na thuih ih palunghahaih lok to patoek tih.
10 Ne attingas parvulorum terminos, et agrum pupillorum ne introëas:
Canghnii ih prae angzithaih ramri to pathui hmah; naqah ih lawk to lomh pae hmah;
11 propinquus enim illorum fortis est, et ipse judicabit contra te causam illorum.
anih krangkung loe thacak; Angraeng mah nihcae kawng pongah na thuitaek tih.
12 Ingrediatur ad doctrinam cor tuum, et aures tuæ ad verba scientiæ.
Thuitaekhaih bangah palung paek ah loe, palunghahaih lok bangah na naa to patueng ah.
13 Noli subtrahere a puero disciplinam: si enim percusseris eum virga, non morietur.
Nawkta to thuitaek hanah paquem hmah; anih to cung hoiah na boh cadoeh dueh mak ai.
14 Tu virga percuties eum, et animam ejus de inferno liberabis. (Sheol )
Hell thung hoiah anih to pahlong hanah, cung hoiah bop ah. (Sheol )
15 Fili mi, si sapiens fuerit animus tuus, gaudebit tecum cor meum:
Ka capa, palunghahaih na tawnh nahaeloe, ka palung hae anghoe tih.
16 et exsultabunt renes mei, cum locuta fuerint rectum labia tua.
Ue, na pahni mah katoeng hmuen to thuih naah, ka palung hae anghoe tih.
17 Non æmuletur cor tuum peccatores, sed in timore Domini esto tota die:
Kazae kaminawk to awt hmah; Angraeng zithaih khue to palung thung hoi poek ah.
18 quia habebis spem in novissimo, et præstolatio tua non auferetur.
Na oephaih loe hmabang ah oh, na oephaih loe boeng mak ai.
19 Audi, fili mi, et esto sapiens, et dirige in via animum tuum.
Ka capa, tahngai ah loe palungha ah; katoeng loklam ah na poekhaih palung to suem ah.
20 Noli esse in conviviis potatorum, nec in comessationibus eorum qui carnes ad vescendum conferunt:
Mu coih kami, moi caak koeh hmoek kami hoi angkom hmah.
21 quia vacantes potibus et dantes symbola consumentur, et vestietur pannis dormitatio.
Mu coih kami hoi caaknaek amoeh kaminawk loe amtang tih; iih koeh hmoek kami loe amtanghaih mah khuk hmoek tih.
22 Audi patrem tuum, qui genuit te, et ne contemnas cum senuerit mater tua.
Na tapenkung nam pa ih lok to tahngai ah, nam no mitong naah hnap hmah.
23 Veritatem eme, et noli vendere sapientiam, et doctrinam, et intelligentiam.
Loktang to qan ah, zaw let hmah; palunghahaih, thuitaekhaih hoi panoekhaih to talawk ah.
24 Exsultat gaudio pater justi; qui sapientem genuit, lætabitur in eo.
Katoeng kami ih ampa loe paroeai anghoe tih; palungha caa tapen ampa loe a caa nuiah anghoe tih.
25 Gaudeat pater tuus et mater tua, et exsultet quæ genuit te.
Nam no hoi nam pa to anghoe tih, nang tapenkung loe anghoehaih tawn tih.
26 Præbe, fili mi, cor tuum mihi, et oculi tui vias meas custodiant.
Ka capa, palung to na paek ah loe, ka loklamnawk hae na mik hoiah khen ah.
27 Fovea enim profunda est meretrix, et puteus angustus aliena.
Tangzat zaw nongpata loe kathuk tangqom baktih, minawk zoek thaih nongpata loe tamcaek tuikhaw baktiah oh.
28 Insidiatur in via quasi latro, et quos incautos viderit, interficiet.
Mingcah baktiah kami to angang moe, nongpanawk zaehaih to pungsak.
29 Cui væ? cujus patri væ? cui rixæ? cui foveæ? cui sine causa vulnera? cui suffusio oculorum?
Khosak bing kami loe mi maw? Mi maw palungsae? Mi maw patangh? Mi maw amoek? Tidoeh na ai ah mi maw nganbawh kana hak? Mi maw mik kamlingh?
30 nonne his qui commorantur in vino, et student calicibus epotandis?
To baktih kaminawk loe mu naek angsum thai ai kami, tasi hoi atok ih mu naek hanah pakrong kaminawk ni.
31 Ne intuearis vinum quando flavescit, cum splenduerit in vitro color ejus: ingreditur blande,
Mu kathim maw, boengloeng pong lawn naah rong kampha mu maw, naek naah akun kahoih mu kathim maw to khen hmah.
32 sed in novissimo mordebit ut coluber, et sicut regulus venena diffundet.
Boenghaih ah loe pahui baktiah kami to patuk moe, pahui sae ih kasoetui baktiah oh.
33 Oculi tui videbunt extraneas, et cor tuum loquetur perversa.
Na mik mah kahoih ai nongpata to khen ueloe, na poekhaih palungthin to amkhraengsak ving tih.
34 Et eris sicut dormiens in medio mari, et quasi sopitus gubernator, amisso clavo.
Ue, nang loe tuipui um ah iip kami baktih, palong paehhaih qui nuiah iip kami baktiah na om tih.
35 Et dices: Verberaverunt me, sed non dolui; traxerunt me, et ego non sensi. Quando evigilabo, et rursus vina reperiam?
Nihcae mah ang boh o, toe kana panoek ai; ang caep o, toe tidoeh ka panoek ai! Kang thawk naah, naek hanah mu to pakrong let han vop, tiah ni na thui tih.