Proverbiorum 22
1 Melius est nomen bonum quam divitiæ multæ; super argentum et aurum gratia bona.
Яхши нам зор байлиққа егә болуштин әвзәл; Қәдир-қиммәт алтун-күмүчтин үстүндур.
2 Dives et pauper obviaverunt sibi: utriusque operator est Dominus.
Гадай билән бай бир зиминда яшар; Һәр иккисини яратқан Пәрвәрдигардур.
3 Callidus vidit malum, et abscondit se; innocens pertransiit, et afflictus est damno.
Зерәк киши балайиқазани алдин көрүп қачар; Саддилар алдиға берип зиян тартар.
4 Finis modestiæ timor Domini, divitiæ, et gloria, et vita.
Өзини төвән тутуп, Пәрвәрдигардин әйминишниң бәрикити — баяшатлиқ, иззәт-һөрмәт вә һаяттур.
5 Arma et gladii in via perversi; custos autem animæ suæ longe recedit ab eis.
Һейлигәрләрниң йолида тикәнләр, қапқанлар ятар; Өз йолиға һези болған киши улардин жирақ болар.
6 Proverbium est: adolescens juxta viam suam; etiam cum senuerit, non recedet ab ea.
Балиға кичигидә мүҗәзигә қарап дурус тәрбийә бәрсәң, Чоң болғанда у шу йолдин чиқмас.
7 Dives pauperibus imperat, et qui accipit mutuum servus est fœnerantis.
Байлар мискинләрни башқурур; Қәриздар қәриз егисиниң қулидур.
8 Qui seminat iniquitatem metet mala, et virga iræ suæ consummabitur.
Наһәқлиқ уруғини чачқанниң алидиған һосули балаю-апәттур; Униң ғәзәп-һәйвиси чүшәр.
9 Qui pronus est ad misericordiam benedicetur: de panibus enim suis dedit pauperi. Victoriam et honorem acquiret qui dat munera; animam autem aufert accipientium.
Сехий адәм бәрикәт тапар; Чүнки у мискинләргә өз ненидин бөлүп бәргүчидур.
10 Ejice derisorem, et exibit cum eo jurgium, cessabuntque causæ et contumeliæ.
Һакавурни қоғливәтсәң, җедәл-маҗира бесилар; Келишмәсликләр вә шәрмәндичиликләр түгәр.
11 Qui diligit cordis munditiam, propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem.
Пак нийәтни қәдирләйдиған кишиниң сөзлири гөзәлдур; Шуңа падиша униң билән дост болар.
12 Oculi Domini custodiunt scientiam, et supplantantur verba iniqui.
Пәрвәрдигарниң көзи илим-һәқиқәтни сақлар; У ипласларниң сөзлирини ечип ташлап бекар қилар.
13 Dicit piger: Leo est foris; in medio platearum occidendus sum.
Һорун адәм: «Ташқирида бир шир туриду, Кочиға чиқсам өлтүрүлимән!» — дәйду.
14 Fovea profunda os alienæ: cui iratus est Dominus, incidet in eam.
Зинахор аялниң ағзи чоңқур бир оридур; Пәрвәрдигар нарази болған киши униңға чүшүп кетәр.
15 Stultitia colligata est in corde pueri, et virga disciplinæ fugabit eam.
Наданлиқ сәбий балиларниң қәлбигә бағлағлиқтур; Бирақ тәрбийә тайиғи буни униңдин жирақ қилар.
16 Qui calumniatur pauperem ut augeat divitias suas, dabit ipse ditiori, et egebit.
Мискинләрни езиш билән бай болған, Вә байларға соғат сунидиған киши, Ахири пәқәт йоқсуллуқта қалар.
17 Inclina aurem tuam, et audi verba sapientium: appone autem cor ad doctrinam meam,
Қулақ сал, саңа ақиланиләрниң сөзлирини үгитәй; Көңүл қоюп билимимни үгәнгин.
18 quæ pulchra erit tibi cum servaveris eam in ventre tuo, et redundabit in labiis tuis:
Уларни қәлбиңдә чиң тутсаң, Улар саңа шерин болар, Ләвлириңдә сәп болуп тәйяр туриду.
19 ut sit in Domino fiducia tua, unde et ostendi eam tibi hodie.
Чин қәлбиң билән Пәрвәрдигарға тайинишиң үчүн, Бүгүн [бу һекмәтлик сөзләрни] башқа бирисигә әмәс, Бәлки саңа йәткүздум.
20 Ecce descripsi eam tibi tripliciter, in cogitationibus et scientia:
Униңдин мана оттузни яздим, Буниң ичидә несиһәтләр һәм билим бар.
21 ut ostenderem tibi firmitatem et eloquia veritatis, respondere ex his illis qui miserunt te.
Булар билән һәқиқәтниң сөзлириниң дәрвәқә һәқиқәт екәнлигини биләләйсән, Вә шундақ қилип сени әвәткүчиләргә һәқиқәтниң сөзлири билән җавап қайтуралайсән.
22 Non facias violentiam pauperi quia pauper est, neque conteras egenum in porta:
Йоқсулдин булап алма, у кәмбәғәл турса, Аҗиз мөминләрни сорақ орнида бозәк қилма.
23 quia judicabit Dominus causam ejus, et configet eos qui confixerunt animam ejus.
Чүнки Пәрвәрдигар уларниң дәвасини көтирәр, Улардин булап алғанлардин булап алар.
24 Noli esse amicus homini iracundo, neque ambules cum viro furioso:
Мүҗәзи иштик адәм билән дост болма, Қәһрлик адәм билән арилашма,
25 ne forte discas semitas ejus, et sumas scandalum animæ tuæ.
Болмиса, униң яман йолини үгинип қелип, қилтаққа чүшисән.
26 Noli esse cum his qui defigunt manus suas, et qui vades se offerunt pro debitis:
Башқиларға [кепил болуп] қол бәргүчиләрдин болма, Қәризләрни төләшкә капаләт бәргүчиләрдин болма;
27 si enim non habes unde restituas, quid causæ est ut tollat operimentum de cubili tuo?
Сениң қайтуралиғидәк нәрсәң болған болса, Улар орун-көрпилириңни бекардин-бекар астиңдин елип кәтмигән болатти!
28 Ne transgrediaris terminos antiquos, quos posuerunt patres tui.
Ата-бовилириң пасилни бәлгүләп бәргән кона чегара ташлирини йөткимә.
29 Vidisti virum velocem in opere suo? coram regibus stabit, nec erit ante ignobiles.
Ишни әстайидил вә чаққан беҗиридиған кишини көргәнмидиң? У пәс адәмләрниң хизмитидә болмас; Падишаһларниң алдида турар.
