Proverbiorum 20
1 Luxuriosa res vinum, et tumultuosa ebrietas: quicumque his delectatur non erit sapiens.
Wino [jest] szydercą, mocny trunek – wrzaskliwy, a każdy, kto zostaje zwiedziony przez nie, jest niemądry.
2 Sicut rugitus leonis, ita et terror regis: qui provocat eum peccat in animam suam.
Strach, [który budzi] król, jest jak ryk lwa; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko swojej duszy.
3 Honor est homini qui separat se a contentionibus; omnes autem stulti miscentur contumeliis.
Zaprzestać sporu jest zaszczytem dla człowieka, ale [każdy] głupiec się w niego wdaje.
4 Propter frigus piger arare noluit; mendicabit ergo æstate, et non dabitur illi.
Leniwy nie orze z powodu zimna; dlatego będzie żebrać we żniwa, ale nic nie [otrzyma].
5 Sicut aqua profunda, sic consilium in corde viri; sed homo sapiens exhauriet illud.
Rada w sercu człowieka jest jak głęboka woda, lecz człowiek roztropny zaczerpnie jej.
6 Multi homines misericordes vocantur; virum autem fidelem quis inveniet?
Większość ludzi przechwala się swoją dobrocią, ale wiernego człowieka któż znajdzie?
7 Justus qui ambulat in simplicitate sua beatos post se filios derelinquet.
Sprawiedliwy postępuje uczciwie, błogosławione [są] po nim jego dzieci.
8 Rex qui sedet in solio judicii dissipat omne malum intuitu suo.
Król siedzący na swoim sędziowskim tronie rozprasza swoimi oczami wszelkie zło.
9 Quis potest dicere: Mundum est cor meum; purus sum a peccato?
Któż może powiedzieć: Oczyściłem swoje serce, jestem czysty od swego grzechu?
10 Pondus et pondus, mensura et mensura: utrumque abominabile est apud Deum.
Dwojakie odważniki i dwojaka miara – obydwa budzą odrazę w PANU.
11 Ex studiis suis intelligitur puer, si munda et recta sint opera ejus.
Nawet dziecko poznaje się po uczynkach, czy jego czyn jest czysty i prawy.
12 Aurem audientem, et oculum videntem: Dominus fecit utrumque.
Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, oba uczynił PAN.
13 Noli diligere somnum, ne te egestas opprimat: aperi oculos tuos, et saturare panibus.
Nie kochaj spania, byś nie zubożał; otwórz oczy, a nasycisz się chlebem.
14 Malum est, malum est, dicit omnis emptor; et cum recesserit, tunc gloriabitur.
[To] liche, [to] liche, mówi kupujący, ale chwali się, gdy odchodzi.
15 Est aurum et multitudo gemmarum, et vas pretiosum labia scientiæ.
Istnieje złoto i obfitość pereł, ale wargi rozumne są kosztownym klejnotem.
16 Tolle vestimentum ejus qui fidejussor extitit alieni, et pro extraneis aufer pignus ab eo.
Zabierz szatę tego, [który ręczył] za obcego, a od tego, [który ręczył] za cudzą kobietę, zabierz zastaw.
17 Suavis est homini panis mendacii, et postea implebitur os ejus calculo.
Chleb oszustwa smakuje człowiekowi, ale potem jego usta będą napełnione piaskiem.
18 Cogitationes consiliis roborantur, et gubernaculis tractanda sunt bella.
Zamysły są utwierdzone dzięki radzie, a wojnę prowadź z rozwagą.
19 Ei qui revelat mysteria, et ambulat fraudulenter, et dilatat labia sua, ne commiscearis.
Plotkarz zdradza tajemnice; dlatego nie zadawaj się z tym, który pochlebia wargami.
20 Qui maledicit patri suo et matri, extinguetur lucerna ejus in mediis tenebris:
Kto złorzeczy swemu ojcu albo matce, tego pochodnia zgaśnie w gęstych ciemnościach.
21 hæreditas ad quam festinatur in principio, in novissimo benedictione carebit.
Dziedzictwo prędko nabyte na początku nie będzie błogosławione na końcu.
22 Ne dicas: Reddam malum: exspecta Dominum, et liberabit te.
Nie mów: Odpłacę złem. Czekaj na PANA, a wybawi cię.
23 Abominatio est apud Dominum pondus et pondus; statera dolosa non est bona.
Dwojakie odważniki budzą odrazę w PANU, a fałszywa waga nie jest dobra.
24 A Domino diriguntur gressus viri: quis autem hominum intelligere potest viam suam?
Od PANA pochodzą drogi człowieka; jakże może człowiek zrozumieć własną drogę?
25 Ruina est homini devorare sanctos, et post vota retractare.
Sidłem dla człowieka jest pożreć to, co święte, i zastanowić się dopiero po złożeniu ślubów.
26 Dissipat impios rex sapiens, et incurvat super eos fornicem.
Mądry król rozprasza niegodziwych i wywiera na nich zemstę.
27 Lucerna Domini spiraculum hominis, quæ investigat omnia secreta ventris.
Duch człowieka [jest] pochodnią PANA, [która] bada wszystkie skrytości wnętrza.
28 Misericordia et veritas custodiunt regem, et roboratur clementia thronus ejus.
Miłosierdzie i prawda strzegą króla, a jego tron oparty jest na miłosierdziu.
29 Exsultatio juvenum fortitudo eorum, et dignitas senum canities.
Chlubą młodzieńców jest ich siła, a ozdobą starców – sędziwość.
30 Livor vulneris absterget mala, et plagæ in secretioribus ventris.
Siność ran oczyszcza zło, a razy – głębię wnętrza.
