Proverbiorum 18
1 Occasiones quærit qui vult recedere ab amico: omni tempore erit exprobrabilis.
Mtu ajitengaye na wengine hufuata matakwa yake mwenyewe; hupiga vita kila shauri jema.
2 Non recipit stultus verba prudentiæ, nisi ea dixeris quæ versantur in corde ejus.
Mpumbavu hafurahii ufahamu, bali hufurahia kutangaza maoni yake mwenyewe.
3 Impius, cum in profundum venerit peccatorum, contemnit; sed sequitur eum ignominia et opprobrium.
Wakati uovu unapokuja, dharau huja pia, pamoja na aibu huja lawama.
4 Aqua profunda verba ex ore viri, et torrens redundans fons sapientiæ.
Maneno ya kinywa cha mwanadamu ni kina cha maji, bali chemchemi ya hekima ni kijito kinachobubujika.
5 Accipere personam impii non est bonum, ut declines a veritate judicii.
Sio vizuri kumpendelea mtu mwovu, au kumnyima haki asiye na hatia.
6 Labia stulti miscent se rixis, et os ejus jurgia provocat.
Midomo ya mpumbavu humletea ugomvi na kinywa chake hualika kipigo.
7 Os stulti contritio ejus, et labia ipsius ruina animæ ejus.
Kinywa cha mpumbavu ni uharibifu wake na midomo yake ni mtego kwa nafsi yake.
8 Verba bilinguis quasi simplicia, et ipsa perveniunt usque ad interiora ventris. Pigrum dejicit timor; animæ autem effeminatorum esurient.
Maneno ya mchongezi ni kama chakula kitamu; huingia sehemu za ndani sana za mtu.
9 Qui mollis et dissolutus est in opere suo frater est sua opera dissipantis.
Mtu aliye mlegevu katika kazi yake ni ndugu na yule anayeharibu.
10 Turris fortissima nomen Domini; ad ipsum currit justus, et exaltabitur.
Jina la Bwana ni ngome imara, wenye haki huikimbilia na kuwa salama.
11 Substantia divitis urbs roboris ejus, et quasi murus validus circumdans eum.
Mali ya tajiri ni mji wake wenye ngome, wanaudhania kuwa ukuta usioweza kurukwa.
12 Antequam conteratur, exaltatur cor hominis, et antequam glorificetur, humiliatur.
Kabla ya anguko moyo wa mtu hujaa kiburi, bali unyenyekevu hutangulia heshima.
13 Qui prius respondet quam audiat, stultum se esse demonstrat, et confusione dignum.
Yeye ajibuye kabla ya kusikiliza, huo ni upumbavu wake na aibu yake.
14 Spiritus viri sustentat imbecillitatem suam; spiritum vero ad irascendum facilem quis poterit sustinere?
Roho ya mtu itastahimili katika ugonjwa bali roho iliyovunjika ni nani awezaye kuistahimili?
15 Cor prudens possidebit scientiam, et auris sapientium quærit doctrinam.
Moyo wa mwenye ufahamu hujipatia maarifa, masikio ya mwenye hekima huyatafuta maarifa.
16 Donum hominis dilatat viam ejus, et ante principes spatium ei facit.
Zawadi humfungulia njia mtoaji, nayo humleta mbele ya wakuu.
17 Justus prior est accusator sui: venit amicus ejus, et investigabit eum.
Yeye aliye wa kwanza kuleta mashtaka huonekana sahihi, hadi mwingine ajitokezapo na kumuuliza maswali.
18 Contradictiones comprimit sors, et inter potentes quoque dijudicat.
Kupiga kura hukomesha mashindano na kutenganisha wapinzani wakuu wanaopingana.
19 Frater qui adjuvatur a fratre quasi civitas firma, et judicia quasi vectes urbium.
Ndugu aliyechukizwa ni mgumu kuridhika kuliko mji uliozungushiwa ngome, nayo mabishano ni kama malango ya ngome yenye makomeo.
20 De fructu oris viri replebitur venter ejus, et genimina labiorum ipsius saturabunt eum.
Tumbo la mtu litajaa kutokana na tunda la kinywa chake, atashibishwa mavuno yanayotokana na midomo yake.
21 Mors et vita in manu linguæ; qui diligunt eam comedent fructus ejus.
Mauti na uzima viko katika uwezo wa ulimi, nao waupendao watakula matunda yake.
22 Qui invenit mulierem bonam invenit bonum, et hauriet jucunditatem a Domino. Qui expellit mulierem bonam expellit bonum; qui autem tenet adulteram stultus est et impius.
Apataye mke apata kitu chema naye ajipatia kibali kwa Bwana.
23 Cum obsecrationibus loquetur pauper, et dives effabitur rigide.
Mtu maskini huomba kuhurumiwa bali tajiri hujibu kwa ukali.
24 Vir amabilis ad societatem magis amicus erit quam frater.
Mtu mwenye marafiki wengi wanaweza kumharibu, bali yuko rafiki aambatanaye na mtu kwa karibu kuliko ndugu.
