Mattheum 22
1 Et respondens Jesus, dixit iterum in parabolis eis, dicens:
A Jezus, odpowiadając, znowu mówił do nich w przypowieściach tymi słowy:
2 Simile factum est regnum cælorum homini regi, qui fecit nuptias filio suo.
Królestwo niebieskie podobne jest do króla, który wyprawił wesele swemu synowi.
3 Et misit servos suos vocare invitatos ad nuptias, et nolebant venire.
I posłał swe sługi, aby wezwali zaproszonych na wesele, ale oni nie chcieli przyjść.
4 Iterum misit alios servos, dicens: Dicite invitatis: Ecce prandium meum paravi, tauri mei et altilia occisa sunt, et omnia parata: venite ad nuptias.
Ponownie posłał inne sługi, mówiąc: Powiedzcie zaproszonym: Oto przygotowałem moją ucztę, zabito moje woły i tuczne zwierzęta i wszystko jest gotowe. Chodźcie na wesele.
5 Illi autem neglexerunt: et abierunt, alius in villam suam, alius vero ad negotiationem suam:
Lecz oni zlekceważyli to i odeszli, jeden na swoje pole, a inny do swego kupiectwa;
6 reliqui vero tenuerunt servos ejus, et contumeliis affectos occiderunt.
A inni schwytali jego sługi, znieważyli [ich] i zabili.
7 Rex autem cum audisset, iratus est: et missis exercitibus suis, perdidit homicidas illos, et civitatem illorum succendit.
Gdy król to usłyszał, rozgniewał się, a posławszy swoje wojska, wytracił tych morderców i spalił ich miasto.
8 Tunc ait servis suis: Nuptiæ quidem paratæ sunt, sed qui invitati erant, non fuerunt digni:
Potem powiedział swoim sługom: Wesele wprawdzie jest gotowe, lecz zaproszeni nie byli godni.
9 ite ergo ad exitus viarum, et quoscumque inveneritis, vocate ad nuptias.
Idźcie więc na rozstaje dróg i zaproście na wesele wszystkich, których spotkacie.
10 Et egressi servi ejus in vias, congregaverunt omnes quos invenerunt, malos et bonos: et impletæ sunt nuptiæ discumbentium.
Wtedy słudzy ci wyszli na drogi i zgromadzili wszystkich, których spotkali, złych i dobrych. I [sala] weselna napełniła się gośćmi.
11 Intravit autem rex ut videret discumbentes, et vidit ibi hominem non vestitum veste nuptiali.
A gdy król wszedł, aby zobaczyć gości, ujrzał tam człowieka, który nie był ubrany w strój weselny.
12 Et ait illi: Amice, quomodo huc intrasti non habens vestem nuptialem? At ille obmutuit.
I zapytał go: Przyjacielu, jak tu wszedłeś, nie mając stroju weselnego? A on zaniemówił.
13 Tunc dicit rex ministris: Ligatis manibus et pedibus ejus, mittite eum in tenebras exteriores: ibi erit fletus et stridor dentium.
Wtedy król powiedział sługom: Zwiążcie mu nogi i ręce, weźcie go i wrzućcie do ciemności zewnętrznych. Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów.
14 Multi enim sunt vocati, pauci vero electi.
Wielu jest bowiem wezwanych, lecz mało wybranych.
15 Tunc abeuntes pharisæi, consilium inierunt ut caperent eum in sermone.
Wtedy faryzeusze odeszli i naradzali się, jak by go usidlić w mowie.
16 Et mittunt ei discipulos suos cum Herodianis, dicentes: Magister, scimus quia verax es, et viam Dei in veritate doces, et non est tibi cura de aliquo: non enim respicis personam hominum:
I posłali do niego swoich uczniów [wraz] z herodianami, którzy powiedzieli: Nauczycielu, wiemy, że jesteś prawdziwy i drogi Bożej w prawdzie nauczasz, i nie zważasz na nikogo. Nie oglądasz się bowiem na osobę ludzką.
17 dic ergo nobis quid tibi videtur, licet censum dare Cæsari, an non?
Powiedz nam więc, jak ci się wydaje: Czy wolno płacić podatek cesarzowi, czy nie?
18 Cognita autem Jesus nequitia eorum, ait: Quid me tentatis, hypocritæ?
Ale Jezus poznał ich niegodziwość i powiedział: Czemu wystawiacie mnie na próbę, obłudnicy?
19 ostendite mihi numisma census. At illi obtulerunt ei denarium.
Pokażcie mi monetę podatkową. I podali mu grosz.
20 Et ait illis Jesus: Cujus est imago hæc, et superscriptio?
A on ich zapytał: Czyj to wizerunek i napis?
21 Dicunt ei: Cæsaris. Tunc ait illis: Reddite ergo quæ sunt Cæsaris, Cæsari: et quæ sunt Dei, Deo.
Odpowiedzieli mu: Cesarza. Wtedy powiedział im: Oddajcie więc cesarzowi to, co należy do cesarza, a Bogu to, co należy do Boga.
22 Et audientes mirati sunt, et relicto eo abierunt.
A gdy to usłyszeli, zdziwili się, zostawili go i odeszli.
23 In illo die accesserunt ad eum sadducæi, qui dicunt non esse resurrectionem: et interrogaverunt eum,
Tego dnia przyszli do niego saduceusze, którzy mówią, że nie ma zmartwychwstania, i pytali go:
24 dicentes: Magister, Moyses dixit: Si quis mortuus fuerit non habens filium, ut ducat frater ejus uxorem illius, et suscitet semen fratri suo.
Nauczycielu, Mojżesz powiedział: Jeśli ktoś umrze, nie mając dzieci, to jego brat ma ożenić się z jego żoną i wzbudzić potomstwo swemu bratu.
25 Erant autem apud nos septem fratres: et primus, uxore ducta, defunctus est: et non habens semen, reliquit uxorem suam fratri suo.
Było więc u nas siedmiu braci. Pierwszy ożenił się i umarł, a nie mając potomstwa, zostawił żonę swemu bratu.
26 Similiter secundus, et tertius usque ad septimum.
Podobnie drugi i trzeci, aż do siódmego.
27 Novissime autem omnium et mulier defuncta est.
A w końcu po wszystkich umarła też ta kobieta.
28 In resurrectione ergo cujus erit de septem uxor? omnes enim habuerunt eam.
Żoną którego z tych siedmiu będzie więc przy zmartwychwstaniu? Gdyż wszyscy ją mieli [za żonę].
29 Respondens autem Jesus, ait illis: Erratis nescientes Scripturas, neque virtutem Dei.
A Jezus im odpowiedział: Błądzicie, nie znając Pisma ani mocy Boga.
30 In resurrectione enim neque nubent, neque nubentur: sed erunt sicut angeli Dei in cælo.
Przy zmartwychwstaniu bowiem ani nie będą się żenić, ani za mąż wychodzić, ale będą jak aniołowie Boga w niebie.
31 De resurrectione autem mortuorum non legistis quod dictum est a Deo dicente vobis:
A co do zmartwychwstania umarłych, czy nie czytaliście, co wam zostało powiedziane przez Boga:
32 Ego sum Deus Abraham, et Deus Isaac, et Deus Jacob? Non est Deus mortuorum, sed viventium.
Ja jestem Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba? Bóg nie jest Bogiem umarłych, ale żywych.
33 Et audientes turbæ, mirabantur in doctrina ejus.
A tłumy, słysząc to, zdumiewały się jego nauką.
34 Pharisæi autem audientes quod silentium imposuisset sadducæis, convenerunt in unum:
Lecz gdy faryzeusze usłyszeli, że zamknął usta saduceuszom, zeszli się razem.
35 et interrogavit eum unus ex eis legis doctor, tentans eum:
I jeden z nich, znawca prawa, wystawiając go na próbę, spytał:
36 Magister, quod est mandatum magnum in lege?
Nauczycielu, które przykazanie w prawie jest największe?
37 Ait illi Jesus: Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, et in tota anima tua, et in tota mente tua.
A Jezus mu odpowiedział: Będziesz miłował Pana, swego Boga, całym swym sercem, całą swą duszą i całym swym umysłem.
38 Hoc est maximum, et primum mandatum.
To jest pierwsze i największe przykazanie.
39 Secundum autem simile est huic: Diliges proximum tuum, sicut teipsum.
A drugie jest do niego podobne: Będziesz miłował swego bliźniego jak samego siebie.
40 In his duobus mandatis universa lex pendet, et prophetæ.
Na tych dwóch przykazaniach opiera się całe Prawo i Prorocy.
41 Congregatis autem pharisæis, interrogavit eos Jesus,
A gdy faryzeusze byli zebrani, Jezus ich zapytał:
42 dicens: Quid vobis videtur de Christo? cujus filius est? Dicunt ei: David.
Co sądzicie o Chrystusie? Czyim jest synem? Odpowiedzieli mu: Dawida.
43 Ait illis: Quomodo ergo David in spiritu vocat eum Dominum, dicens:
I powiedział im: Jakże więc Dawid w Duchu nazywa go Panem, mówiąc:
44 Dixit Dominus Domino meo: Sede a dextris meis, donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum?
Powiedział Pan memu Panu: Siądź po mojej prawicy, aż położę twoich nieprzyjaciół jako podnóżek pod twoje stopy?
45 Si ergo David vocat eum Dominum, quomodo filius ejus est?
Jeśli więc Dawid nazywa go Panem, to jakże może być jego synem?
46 Et nemo poterat ei respondere verbum: neque ausus fuit quisquam ex illa die eum amplius interrogare.
I nikt nie mógł mu odpowiedzieć ani słowa. Od tego też dnia nikt nie śmiał go więcej pytać.
