Iudicum 9
1 Abiit autem Abimelech filius Jerobaal in Sichem ad fratres matris suæ, et locutus est ad eos, et ad omnem cognationem domus patris matris suæ, dicens:
耶魯巴耳的兒子阿彼默肋客到舍根去見他的母舅們，對他們和他母家的人說：「
2 Loquimini ad omnes viros Sichem: Quid vobis est melius, ut dominentur vestri septuaginta viri omnes filii Jerobaal, an ut dominetur unus vir? simulque considerate quod os vestrum et caro vestra sum.
請你們問一問舍根所有的公民：是耶魯巴耳的兒子七十人治理你們好呢﹖還是一個人治理你們好呢﹖你們還要記得：我是你們的骨肉。」
3 Locutique sunt fratres matris ejus de eo ad omnes viros Sichem universos sermones istos, et inclinaverunt cor eorum post Abimelech, dicentes: Frater noster est.
他的母舅們就替他把這些話傳給舍根所有的公民；他們的心都傾向阿彼默肋客，因為他們說：「他確是我們的兄弟! 」
4 Dederuntque illi septuaginta pondo argenti de fano Baalberit. Qui conduxit sibi ex eo viros inopes et vagos, secutique sunt eum.
他們遂從巴耳貝黎特廟裏拿了七十塊銀錢給他，阿彼默肋客就用這些錢僱了一些放蕩無賴之徒跟隨他。
5 Et venit in domum patris sui in Ephra, et occidit fratres suos filios Jerobaal, septuaginta viros super lapidem unum: remansitque Joatham filius Jerobaal minimus, et absconditus est.
他回到敖弗辣他父親家裏，在一塊石頭上把自己的兄弟，即耶魯巴耳的兒子七十人都殺了，只剩下耶魯巴耳的幼子約堂，因為他藏了起來。
6 Congregati sunt autem omnes viri Sichem, et universæ familiæ urbis Mello: abieruntque et constituerunt regem Abimelech, juxta quercum quæ stabat in Sichem.
於是舍根所有的公民和貝特米羅人都集合起來，在舍根的紀念碑前那棵橡樹下，立阿彼默肋客為王。約堂講寓言
7 Quod cum nuntiatum esset Joatham, ivit, et stetit in vertice montis Garizim: elevataque voce, clamavit, et dixit: Audite me, viri Sichem; ita audiat vos Deus.
有人將此事告訴了約堂，約堂就上了革黎斤山頂，站在那裏，高聲向他們喊說：「舍根公民，請你們聽我，望天主也聽你們!
8 Ierunt ligna, ut ungerent super se regem: dixeruntque olivæ: Impera nobis.
有一次，眾樹要去立一樹為他們的君王，就對橄欖樹說：請你作我們的君王!
9 Quæ respondit: Numquid possum deserere pinguedinem meam, qua et dii utuntur et homines, et venire ut inter ligna promovear?
橄欖樹回答說：人用我的油來敬禮神，尊崇人，難道要我放棄出油，而去搖搖在眾樹之上嗎﹖
10 Dixeruntque ligna ad arborem ficum: Veni, et super nos regnum accipe.
眾樹又對無花果樹說：請你來作我們的君王!
11 Quæ respondit eis: Numquid possum deserere dulcedinem meam, fructusque suavissimos, et ire ut inter cetera ligna promovear?
無花果樹回答說：難道要我捨掉我的甘甜和美果，而去搖搖在眾樹之上嗎﹖
12 Locutaque sunt ligna ad vitem: Veni, et impera nobis.
眾樹又對葡萄樹說：請你來作我們的君王!
13 Quæ respondit eis: Numquid possum deserere vinum meum, quod lætificat Deum et homines, et inter ligna cetera promoveri?
葡萄樹就回答說：我的新酒悅樂神人，難道要我放棄出產，而去搖搖在眾樹之上嗎﹖
14 Dixeruntque omnia ligna ad rhamnum: Veni, et impera super nos.
於是眾樹對荊棘說：請你來作我們的君王!
15 Quæ respondit eis: Si vere me regem vobis constituitis, venite, et sub umbra mea requiescite: si autem non vultis, egrediatur ignis de rhamno, et devoret cedros Libani.
荊棘對樹木答道：若你們真願立我作你們的君王，來罷! 躲在我的蔭下；否則，火必從荊棘冒出，吞滅黎巴嫩的香柏木。
16 Nunc igitur, si recte et absque peccato constituistis super vos regem Abimelech, et bene egistis cum Jerobaal, et cum domo ejus, et reddidistis vicem beneficiis ejus, qui pugnavit pro vobis,
現在，你們立阿彼默肋客為王，如果你們認為作的真誠正直，如果你們認為是善待了耶魯巴耳和他的家族，如果你們認為你們這樣行事，對得起他一手所立的功勳，─
17 et animam suam dedit periculis, ut erueret vos de manu Madian,
因為原是我父親為你們作戰而捨生，把你們由米德楊手中救出來。
18 qui nunc surrexistis contra domum patris mei, et interfecistis filios ejus septuaginta viros super unum lapidem, et constituistis regem Abimelech filium ancillæ ejus super habitatores Sichem, eo quod frater vester sit:
然而你們今日卻來反對我父親的家族，在一塊石頭上殺了他的兒子七十人，立他婢女的兒子阿彼默肋客為舍根公民的君王，因為他是你們的弟兄。─
19 si ergo recte et absque vitio egistis cum Jerobaal et domo ejus, hodie lætamini in Abimelech, et ille lætetur in vobis.
今天如果你們認為以真誠正直對待了耶魯巴耳和他的家族，那麼，你們就因阿彼默肋客而喜樂罷! 希望他有因你們而喜樂!
20 Sin autem perverse: egrediatur ignis ex eo, et consumat habitatores Sichem, et oppidum Mello: egrediaturque ignis de viris Sichem, et de oppido Mello, et devoret Abimelech.
不然，願火從阿彼默肋客發出，吞滅舍根的公民和貝特米羅! 也願火從舍根的公民和貝特米羅發出，吞滅阿彼默肋客! 」
21 Quæ cum dixisset, fugit, et abiit in Bera: habitavitque ibi ob metum Abimelech fratris sui.
以後約堂出走，逃到貝爾去了，住在那裏，遠避他的哥哥阿彼默肋客。舍根叛變
22 Regnavit itaque Abimelech super Israël tribus annis.
阿彼默肋客治理以色列三年。
23 Misitque Dominus spiritum pessimum inter Abimelech et habitatores Sichem: qui cœperunt eum detestari,
天主使惡神降在阿彼默肋客和舍根公民中間，舍根的公民便背叛了阿彼默肋客，
24 et scelus interfectionis septuaginta filiorum Jerobaal, et effusionem sanguinis eorum conferre in Abimelech fratrem suum, et in ceteros Sichimorum principes, qui eum adjuverant.
要報復對耶魯巴耳七十個兒子的罪行，將他們的血歸於他們的兄弟阿彼默肋客，因為是他殺害了他們；也歸於舍根的公民，因為他們曾鼓勵他殺害自己的兄弟。
25 Posueruntque insidias adversus eum in summitate montium: et dum illius præstolabantur adventum, exercebant latrocinia, agentes prædas de prætereuntibus: nuntiatumque est Abimelech.
舍根公民為反抗他，就在山頂上設下伏兵，搶掠所有路過他們那裏的人：有人將這事報告給阿彼默肋客。
26 Venit autem Gaal filius Obed cum fratribus suis, et transivit in Sichimam. Ad cujus adventum erecti habitatores Sichem,
那時厄貝得的兒子加阿耳和他同族的人遷徙到舍根，舍根的居民竟信任了他；
27 egressi sunt in agros, vastantes vineas, uvasque calcantes: et factis cantantium choris, ingressi sunt fanum dei sui, et inter epulas et pocula maledicebant Abimelech,
他們便到田間收葡萄，榨酒，開慶祝會，到他們的神廟裏又吃又喝，也咒罵了阿彼默肋客。
28 clamante Gaal filio Obed: Quis est Abimelech, et quæ est Sichem, ut serviamus ei? numquid non est filius Jerobaal, et constituit principem Zebul servum suum super viros Emor patris Sichem? cur ergo serviemus ei?
厄貝得的兒子加阿耳說：「阿彼默肋客是誰，我們舍根人是誰，我們竟該服侍他﹖豈不是耶魯巴耳的兒子和官員則步耳，該服侍舍根的始祖哈摩爾的後人嗎﹖我們為什麼要服侍阿彼默肋客﹖
29 utinam daret aliquis populum istum sub manu mea, ut auferrem de medio Abimelech. Dictumque est Abimelech: Congrega exercitus multitudinem, et veni.
恨不得這百姓交於我手中，好把阿彼默肋客除掉。我要對阿彼默肋客說：增派你的軍隊出征罷! 」
30 Zebul enim princeps civitatis, auditis sermonibus Gaal filii Obed, iratus est valde,
則步耳城尉聽到厄貝得的兒子加阿耳的話，大發忿怒，
31 et misit clam ad Abimelech nuntios, dicens: Ecce Gaal filius Obed venit in Sichimam cum fratribus suis, et oppugnat adversum te civitatem.
遂打發使者去見在阿魯瑪的阿彼默肋客說：「看，厄貝得的兒子加阿耳和他的同族人，來到舍根，挑唆全城反叛你。
32 Surge itaque nocte cum populo qui tecum est, et latita in agro:
所以現在你和跟隨你的人夜裏要起來，埋伏在田野間，
33 et primo mane, oriente sole, irrue super civitatem. Illo autem egrediente adversum te cum populo suo, fac ei quod potueris.
明天早晨太陽一出來，就攻城。當他和隨從他的人出來抵抗你時，你看看怎樣好，就怎樣對付他。」
34 Surrexit itaque Abimelech cum omni exercitu suo nocte, et tetendit insidias juxta Sichimam in quatuor locis.
阿彼默肋客遂同所有跟隨他的人夜間起身，分作四隊，對著舍根設下埋伏。
35 Egressusque est Gaal filius Obed, et stetit in introitu portæ civitatis. Surrexit autem Abimelech, et omnis exercitus cum eo, de insidiarum loco.
當厄貝得的兒子加阿耳出來，站在城門口時，阿彼默肋客便與隨從他的人從埋伏的地方出來，
36 Cumque vidisset populum Gaal, dixit ad Zebul: Ecce de montibus multitudo descendit. Cui ille respondit: Umbras montium vides quasi capita hominum, et hoc errore deciperis.
加阿耳一見這些人就對則步耳說：「看，有人從山頂下來! 」則步耳回答他說：「你看見山影，誤以為是人! 」
37 Rursumque Gaal ait: Ecce populus de umbilico terræ descendit, et unus cuneus venit per viam quæ respicit quercum.
加阿耳接著又說：「看，有人從高地出來，又有一隊沿巫士橡樹道上前來。」
38 Cui dixit Zebul: Ubi est nunc os tuum, quo loquebaris: Quis est Abimelech ut serviamus ei? nonne hic populus est, quem despiciebas? egredere, et pugna contra eum.
則步耳對他說：「現在你的口在那裏﹖不是你曾說過：阿彼默肋客是誰，要我們服侍他﹖這不是你所輕視的人嗎﹖現在請你出去攻打他罷! 」
39 Abiit ergo Gaal, spectante Sichimorum populo, et pugnavit contra Abimelech,
加阿耳就在舍根公民之前出去，攻打阿彼默肋客；
40 qui persecutus est eum fugientem, et in urbem compulit: cecideruntque ex parte ejus plurimi, usque ad portam civitatis.
a可是阿彼默肋客一追擊他，他就在他面前逃跑了；直到城門有許多傷亡的人。
41 Et Abimelech sedit in Ruma: Zebul autem Gaal et socios ejus expulit de urbe, nec in ea passus est commorari.
以後阿彼默肋客回到阿魯瑪；則步耳將加阿耳和他的同族人趕走，禁止他們住在舍根。舍根滅亡
42 Sequenti ergo die, egressus est populus in campum. Quod cum nuntiatum esset Abimelech,
第二天早晨，人民到田野裏去，有人告訴了阿彼默肋客，
43 tulit exercitum suum, et divisit in tres turmas, tendens insidias in agris. Vidensque quod egrederetur populus de civitate, surrexit, et irruit in eos
他於是把自己的人分作三隊，叫他們埋伏在田間；他自己窺望，當他看見百姓從城裏出來，就衝過去，擊殺了他們；
44 cum cuneo suo, oppugnans et obsidens civitatem: duæ autem turmæ palantes per campum adversarios persequebantur.
當時阿彼默肋客與跟隨他的軍隊衝過去，把住城門口，而另兩隊衝向田間的眾人，殺了他們。
45 Porro Abimelech omni die illo oppugnabat urbem: quam cepit, interfectis habitatoribus ejus, ipsaque destructa, ita ut sal in ea dispergeret.
那一天，阿彼默肋客整天攻打那城，把城攻下，殺了城中的居民，把城拆毀，撒上鹽。
46 Quod cum audissent qui habitabant in turre Sichimorum, ingressi sunt fanum dei sui Berith, ubi fœdus cum eo pepigerant, et ex eo locus nomen acceperat: qui erat munitus valde.
舍根碉堡裏的人聽見此事，就躲到巴耳貝黎特廟裏的地穴裏。
47 Abimelech quoque audiens viros turris Sichimorum pariter conglobatos,
有人告訴阿彼默肋客，人民都聚集在舍根碉堡內。
48 ascendit in montem Selmon cum omni populo suo: et arrepta securi, præcidit arboris ramum, impositumque ferens humero, dixit ad socios: Quod me videtis facere, cito facite.
阿彼默肋客和跟隨他的人就上了匝耳孟山；阿彼默肋客手裏拿著一把斧頭，砍了一根樹枝，拿起來放在肩上，然後向跟隨他的人說：「你們看我作什麼，你們也趕快照樣去作! 」
49 Igitur certatim ramos de arboribus præcidentes, sequebantur ducem. Qui circumdantes præsidium, succenderunt: atque ita factum est, ut fumo et igne mille homines necarentur, viri pariter et mulieres, habitatorum turris Sichem.
於是眾人都各砍了根樹枝，隨著阿彼默肋客把樹枝堆在地穴上，在地穴上點了火，於是舍根碉堡裏所有的人都死了，男女約有一千人。阿彼默肋客的結局
50 Abimelech autem inde proficiscens venit ad oppidum Thebes, quod circumdans obsidebat exercitu.
此後阿彼默肋客往特貝茲去，安營攻打特貝茲，也佔據了那城。
51 Erat autem turris excelsa in media civitate, ad quam confugerant simul viri ac mulieres, et omnes principes civitatis, clausa firmissime janua, et super turris tectum stantes per propugnacula.
在那城中有一座堅固的城堡，該城所有的公民，男男女女都跑到那裏躲避，關上門，上到碉堡頂上。
52 Accedensque Abimelech juxta turrim, pugnabat fortiter: et appropinquans ostio, ignem supponere nitebatur:
阿彼默肋客來到碉堡前攻打；當他走近碉堡門口，要放火焚燒時，
53 et ecce una mulier fragmen molæ desuper jaciens, illisit capiti Abimelech, et confregit cerebrum ejus.
有一個婦人拋下了一塊磨石，正落在阿彼默肋客頭上，打碎了他的頭蓋骨。
54 Qui vocavit cito armigerum suum, et ait ad eum: Evagina gladium tuum, et percute me, ne forte dicatur quod a femina interfectus sim. Qui jussa perficiens, interfecit eum.
他急忙喊叫替他執戟的少年，向他說：「拔出你的刀殺了我罷! 免得人講論我說：一個女子殺了他! 」那少年就用刀刺死了他。
55 Illoque mortuo, omnes qui cum eo erant de Israël, reversi sunt in sedes suas:
以色列人一見阿彼默肋客死了，各回了本家。
56 et reddidit Deus malum quod fecerat Abimelech contra patrem suum, interfectis septuaginta fratribus suis.
於是天主報復了阿彼默肋客對他父親所行的惡事，因為他殺了自己的七十個兄弟；
57 Sichimitis quoque quod operati erant, retributum est, et venit super eos maledictio Joatham filii Jerobaal.
並且天主也把舍根人的一切惡行歸在他們自己的頭上：這樣耶魯巴耳的兒子約堂的詛咒，也應驗在他們身上。
