< Actuum Apostolorum 16 >
1 Pervenit autem Derben et Lystram. Et ecce discipulus quidam erat ibi nomine Timotheus, filius mulieris Judææ fidelis, patre gentili.
U Pauli vope akhincha khu Derbe nu Lystra; bakho alepo onkhongi uvealangagwa Timotheo, ale n-demi aveakholiwe nu vanine va Uyahudi alemwedekhi nu dadaye ale Mgiriki.
2 Huic testimonium bonum reddebant qui in Lystris erant et Iconio fratres.
Avanu va Listra nu Ikonia vamwedikhe vononu.
3 Hunc voluit Paulus secum proficisci: et assumens circumcidit eum propter Judæos qui erant in illis locis. Sciebant enim omnes quod pater ejus erat gentilis.
Pauli akhanogwa ukhuta elongonche neve, pwu akhantola nu khunkegeta ulwa khuva Wayahudi avale ukhwa vammanyile ukhuta udadaye Mgiriki.
4 Cum autem pertransirent civitates, tradebant eis custodiri dogmata quæ erant decreta ab Apostolis et senioribus qui erant Jerosolymis.
Vwuviluta vakhagenda mu miji nukhulagela mu- mipelela ukhwedekha indagelo incho inchasimbiwe na vasukhiwa na vavakha vakhju Yelusalemu.
5 Et ecclesiæ quidem confirmabantur fide, et abundabunt numero quotidie.
Pwu imipelela gekhahangala mu lukungu na vedekhi vakhava vingi amanchuva goni.
6 Transeuntes autem Phrygiam et Galatiæ regionem, vetati sunt a Spiritu Sancto loqui verbum Dei in Asia.
Pauli nevanine vakhaluta khu Firigia na khu Galatia, ulwa khuva Umepo va Nguluve avabenchiche ukhulombelela elimenyu okhwa khu Asia.
7 Cum venissent autem in Mysiam, tentabant ire in Bithyniam: et non permisit eos Spiritus Jesu.
Vwu valepakhifikha Misia, vakhagela ukhuluta khu Bithinia, pwu Umepo va Yiisu akhavabencha.
8 Cum autem pertransissent Mysiam, descenderunt Troadem:
Pwu vakhalutanincha pa Misisa vakhincha pa Troa.
9 et visio per noctem Paulo ostensa est: vir Macedo quidam erat stans et deprecans eum, et dicens: Transiens in Macedoniam, adjuva nos.
U Pauli akhagogwa pakhelo, pale nu munu va Makedonia emile, alekhwelanga ukhuta, “Mwinchage mututange khu Makedonia”.
10 Ut autem visum vidit, statim quæsivimus proficisci in Macedoniam, certi facti quod vocasset nos Deus evangelizare eis.
Pauli vwu agogilwe, pwu tukhetesania ukhuluta khu Makedonia, akhalumanya ukhuta u-Nguluve atwelangile ukhuluta khulumbelela elimenyu.
11 Navigantes autem a Troade, recto cursu venimus Samothraciam, et sequenti die Neapolim:
Pwu tukhahega khu Troa, tukhaluta khu Samothrake, ne elinchuva elekhongile tukhafikha khu Neapoli.
12 et inde Philippos, quæ est prima partis Macedoniæ civitas, colonia. Eramus autem in hac urbe diebus aliquot, conferentes.
Ukhohuma apo tukhaluta khu Filipi ugwale nnjini gwa Makedonia, gwale nnjini ugwa emelivwagwa nava Rumi pwu tukhatama amanchuva madebe.
13 Die autem sabbatorum egressi sumus foras portam juxta flumen, ubi videbatur oratio esse: et sedentes loquebamur mulieribus quæ convenerant.
Elinchuva lya Sabato, tukhaluta khonji tukhagenda mu- ndogasi, pakho twasagile ukhuta piva pakhovombela ulwesayo. Twatamile pasi nu khunchova na vadala avainchile popaninie.
14 Et quædam mulier nomine Lydia, purpuraria civitatis Thyatirenorum, colens Deum, audivit: cujus Dominus aperuit cor intendere his quæ dicebantur a Paulo.
Udala yomo aveaelangagwa Lidia, akonchega e zambarau, akhomile khu Tiatria, unyakhwisaya khwa Nguluve, atopalekhinche. Untwa akhadendula enumbula ya mwene akhavekhe amamenyu aganchovwagwa nu Pauli.
15 Cum autem baptizata esset, et domus ejus, deprecata est, dicens: Si judicastis me fidelem Domino esse, introite in domum meam, et manete. Et coëgit nos.
Vwu onchiwe, umwene nu vunchenge vwa mwene, akhatudova ukhuta “nelemwedekhi khwa Ntwa, nikhovadova mwingele nu khutama khulyone”. Akhatovadova fincho.
16 Factum est autem euntibus nobis ad orationem, puellam quamdam habentem spiritum pythonem obviare nobis, quæ quæstum magnum præstabat dominis suis divinando.
Vwu twilota pa khwesaya, ung'enja yomo oveale ni mepo indagwunchi akhagane nufwe. Agegile u munu va mwene uvukhavi mu - mbulagunchi.
17 Hæc subsecuta Paulum et nos, clamabat dicens: Isti homines servi Dei excelsi sunt, qui annuntiant vobis viam salutis.
Udala ayo akhankonga uPauli paninie nufwe alekhuywega ukhuta “Ava gosi vavombi va Nguluve umbakha, vikhovavola umwe elimenyu lya vwupokhi”.
18 Hoc autem faciebat multis diebus. Dolens autem Paulus, et conversus, spiritui dixit: Præcipio tibi in nomine Jesu Christi exire ab ea. Et exiit eadem hora.
Akhavomba evo amanchuva mingi, uPauli lya nkaliunche elyoavombaga, akhasyefukha nukhunchivola imepo, “Nikhoholagela khu litawa lya Yiisu ukhume khu dala ayo.” Imepo nchikhahuma nu khundekha udala.
19 Videntes autem domini ejus quia exivit spes quæstus eorum, apprehendentes Paulum et Silam, perduxerunt in forum ad principes:
Avavakha va mwene vuvavwene ukhuta uvwutang'eli vwukhegile vakhavinata uPauli nu Sila nu khuluta navo khu sokhoni khuvene - avavakha va selekhali.
20 et offerentes eos magistratibus, dixerunt: Hi homines conturbant civitatem nostram, cum sint Judæi:
Vwu vafikhe navo khuvahegi, vakhata, “Avagosi ava Wayahudi vivomba amatata amavakhe pa nnjini gweto.
21 et annuntiant morem quem non licet nobis suscipere neque facere, cum simus Romani.
Vimanyisya imbombo nchicho sio lulagelololwa satwaopele khu Varumi.”
22 Et cucurrit plebs adversus eos: et magistratus, scissis tunicis eorum, jusserunt eos virgis cædi.
Ululundamano lukhava khenyume nu Pauli nu Sila, avakhegi vakhadyefula emiendegya vene nu khuvafula vakopiwe, ni mbekhe.
23 Et cum multas plagas eis imposuissent, miserunt eos in carcerem, præcipientes custodi ut diligenter custodiret eos.
Vwu vakopiwe ni mbekhe nyingi, vakhahelekhwa mu - khekongwa - nu kuvalagela avasikhali ukhuvalolela vononu.
24 Qui cum tale præceptum accepisset, misit eos in interiorem carcerem, et pedes eorum strinxit ligno.
Vwu vapokhile ululagelo, avasikhali va nkekongwa akhevingenche mu - kheyumba ekhya gati, akhavakonga amahunde ga vene khuhwa avavekhile.
25 Media autem nocte Paulus et Silas orantes, laudabant Deum: et audiebant eos qui in custodia erant.
Emisekhe gya pakhelo pagati, uPauli nu Sila vakekwisaya nu khwimba inyemboincha khuginia uNguluve khunu avakhongwa avange vikhovapolehencha,
26 Subito vero terræmotus factus est magnus, ita ut moverentur fundamenta carceris. Et statim aperta sunt omnia ostia: et universorum vincula soluta sunt.
Pwu khehahomela ekhesenyende ekhevakha ekhekhongwa, ne minyororo gya vakhongwa voni gekhasupuliwa.
27 Expergefactus autem custos carceris, et videns januas apertas carceris, evaginato gladio volebat se interficere, æstimans fugisse vinctos.
Ondoleli va khekongwa akhasisimukha ukhuhuma mu - tulo pwu akhavona emilyango gyoni egya khekongwa; gedenduliwe akhatola emundu ya mwene anogwaga ukhwebuda ulwa khuva asagile ukhuta avakhongwa voni vanyilile,
28 Clamavit autem Paulus voce magna, dicens: Nihil tibi mali feceris: universi enim hic sumus.
Pwu, uPauli akhaywega khu limenyu elivakha, akhata “usite ukhwelemanche ulwa khuva twe voni potole apa”.
29 Petitoque lumine, introgressus est: et tremefactus procidit Paulo et Silæ ad pedes:
Ondoleli va khekongwa akhadova alumuli akhingela mu - khekongwa na mbeve, alekhutetema nu khudwada, akhafugama pa Pauli nu Sila,
30 et producens eos foras, ait: Domini, quid me oportet facere, ut salvus fiam?
akhavakhomia khunji akheta, “Vavakhanevombe khehi nekhave uwupokhi?”
31 At illi dixerunt: Crede in Dominum Jesum, et salvus eris tu, et domus tua.
Avene vakhambala ukhuta, “Mwedekhe Untwa uYiisu pwu vwikheva uvwupokhi nu vunchenge.”
32 Et locuti sunt ei verbum Domini cum omnibus qui erant in domo ejus.
Vakhanchova elimenyu lya Ntwa khumwene, paninie na vanu voni avambunchenge vwa mwene,
33 Et tollens eos in illa hora noctis, lavit plagas eorum: et baptizatus est ipse, et omnis domus ejus continuo.
Ondoleli va khekongwa akhavatola ekhelo ela, akhavakhalafya mumwa valemile, omwene paninie navanu va mumbunchenge vwa mwene valihonchiwa.
34 Cumque perduxisset eos in domum suam, apposuit eis mensam, et lætatus est cum omni domo sua credens Deo.
Akhavagega uPauli nu Sila mumbunchenge uvwa mwene nukhuvatelekhela ekhahulya. Pwu akhava lulokhovokho ulwakhe paninie navanu va mbunchenge vwa mwene ulwakhuva vamwedikhe uNguluve.
35 Et cum dies factus esset, miserunt magistratus lictores, dicentes: Dimitte homines illos.
Guvile gufikhe umusi, avakhegi vakhasuha avanu khu ndoleli vakhekongwa ukhuta, “Ovatavule avanu vala valotage”,
36 Nuntiavit autem custos carceris verba hæc Paulo: Quia miserunt magistratus ut dimittamini: nunc igitur exeuntes, ite in pace.
Ondoleli va khekongwa akhambula uPauli amamenyu ago ukhuta, “Avakhegi vasukhile ukhuta mukhegage: mukhome khunji mulotage nulunon'chehencho.”
37 Paulus autem dixit eis: Cæsos nos publice, indemnatos homines Romanos, miserunt in carcerem: et nunc occulte nos ejiciunt? Non ita: sed veniant,
Pwu Pauli akhavavola, “Vatotovile pa vuvalafu, avanu vavo Varumi khetatukhega nu khulamula ukhutukhonga mu khekongwa; leno vinogwa ukhutuhomia khuvutitu? Ate, satukhwedekha, vinche vavo vatokhomie apa”.
38 et ipsi nos ejiciant. Nuntiaverunt autem magistratibus lictores verba hæc. Timueruntque audito quod Romani essent:
Avaloleli vakhavavola avakhegi amamenyu gala, avakhegi vakhadwada vavile valumanyile ukhuta uPauli nu Sila vale Varumi.
39 et venientes deprecati sunt eos, et educentes rogabant ut egrederentur de urbe.
Avakhagi vakhinche khuhovadova vakhome vwu vavakhominche khunji khukhekongwa vakhadova uPauli nu Sila vakhome khunji ya khelunga khavo.
40 Exeuntes autem de carcere, introierunt ad Lydiam: et visis fratribus consolati sunt eos, et profecti sunt.
Pwu uPauli nu Sila vakhahuma khunji uhukhekongwa vakhinja mu mbunchenge uvwa Lidia. Pauli nu Sila vovavavwene avalokholo vakhavapa amakha mu numbula nu khuhega mu khelonga ekhyo.