Proverbiorum 31
1 Verba Lamuelis regis. Visio, qua erudivit eum mater sua.
Maneno ya mfalme Lemueli - mausia aliyofundishwa na mama yake.
2 Quid dilecte mi, quid dilecte uteri mei, quid dilecte votorum meorum?
Mwanangu nini? Na ni nini mwana wa tumbo langu? Na ni nini mwana wa nadhiri zangu?
3 Ne dederis mulieribus substantiam tuam, et divitias tuas ad delendos reges.
Nguvu zako usiwape wanawake; au wenye kuharibu wafalme njia zako.
4 Noli regibus, o Lamuel, noli regibus dare vinum: quia nullum secretum est ubi regnat ebrietas.
Lemueli, kunywa divai, siyo kwa ajili ya wafalme, wala kwa watawala kuuliza, “kileo kikali kiko wapi?”
5 et ne forte bibant, et obliviscantur iudiciorum, et mutent causam filiorum pauperis.
Kwa sababu kama watakunywa, watasahau sheria ni nini, na kupotosha haki za wote walioonewa.
6 Date siceram mœrentibus, et vinum his, qui amaro sunt animo:
Wape kileo kikali watu wanaopotea na mvinyo kwa wale wenye kutaabika kwa uchungu.
7 bibant, et obliviscantur egestatis suæ, et doloris sui non recordentur amplius.
Atakunywa na kusahau umasikini wake na hataikumbuka taabu yake.
8 Aperi os tuum muto, et causis omnium filiorum qui pertranseunt:
Ongea kwa ajili yao wasioweza kuongea, kwa madai ya wote wanaopotea.
9 aperi os tuum, decerne quod iustum est, et iudica inopem et pauperem.
Ongea na uhukumu kwa vipimo vya haki na utetee dai la masikini na watu wahitaji.
10 Mulierem fortem quis inveniet? procul, et de ultimis finibus pretium eius.
Mke hodari ni nani anaweza kumpata? Thamani yake ni zaidi kuliko vito.
11 Confidit in ea cor viri sui, et spoliis non indigebit.
Moyo wa mume wake humwamini, na hatakuwa masikini.
12 Reddet ei bonum, et non malum, omnibus diebus vitæ suæ.
Humtendea mambo mema na wala si mabaya siku zote za maisha yake.
13 Quæsivit lanam et linum, et operata est consilia manuum suarum.
Huchagua sufu na kitani, na hufanya kazi yake ya mikono kwa furaha.
14 Facta est quasi navis institoris, de longe portans panem suum.
Yupo kama meli za wafanyabiashara; huleta chakula chake kutoka mbali.
15 Et de nocte surrexit, deditque prædam domesticis suis, et cibaria ancillis suis.
Huamka wakati wa usiku na kuwapa chakula watu wa kaya yake, na kugawa kazi kwa watumishi wake wa kike.
16 Consideravit agrum, et emit eum: de fructu manuum suarum plantavit vineam.
Hulifikiria shamba na kulinunua, kwa tunda la mikono yake hupanda shamba la mizabibu.
17 Accinxit fortitudine lumbos suos, et roboravit brachium suum.
Yeye mwenyewe hujivika nguvu na kuimarisha mikono yake.
18 Gustavit, et vidit quia bona est negotiatio eius: non extinguetur in nocte lucerna eius.
Huangalia ni kipi kitaleta faida nzuri kwake; usiku wote taa yake haizimishwi.
19 Manum suam misit ad fortia, et digiti eius apprehenderunt fusum.
Mikono yake huiweka kwenye mpini wa kisokotea nyuzi na hushikilia kisokotea nyuzi.
20 Manum suam aperuit inopi, et palmas suas extendit ad pauperem.
Mkono wake huwafikia watu masikini; mikono yake huwafikia watu wahitaji.
21 Non timebit domui suæ a frigoribus nivis: omnes enim domestici eius vestiti sunt duplicibus.
Haogopi theluji kwa ajili ya kaya yake, kwa maana nyumba yake yote imevika kwa nguo nyekundu.
22 Stragulatam vestem fecit sibi: byssus, et purpura indumentum eius.
Hutengeneza matandiko ya kitanda chake, na huvaa nguo za kitani ya dhambarau safi.
23 Nobilis in portis vir eius, quando sederit cum senatoribus terræ.
Mume wake anajulikana malangoni, anapoketi na wazee wa nchi.
24 Sindonem fecit, et vendidit, et cingulum tradidit Chananæo.
Hutengeneza mavazi ya kitani na kuyauza, na naleta mishipi kwa wafanyabiashara.
25 Fortitudo et decor indumentum eius, et ridebit in die novissimo.
Amevaa nguvu na heshima, na wakati ujao huucheka.
26 Os suum aperuit sapientiæ, et lex clementiæ in lingua eius.
Anafumbua kinywa chake kwa hekima na sheria ya ukarimu ipo kwenye ulimi wake.
27 Consideravit semitas domus suæ, et panem otiosa non comedit.
Huangalia njia za nyumba yake na hawezi kula mkate wa uvivu.
28 Surrexerunt filii eius, et beatissimam prædicaverunt: vir eius, et laudavit eam.
Watoto wake huinuka na kumwita heri na mume wake humsifia, akisema,
29 Multæ filiæ congregaverunt divitias: tu supergressa es universas.
“Wanawake wengi wamefanya vizuri, lakini wewe umewapita wote.”
30 Fallax gratia, et vana est pulchritudo: mulier timens Dominum ipsa laudabitur.
Madaha ni udanganyifu, uzuri ni ubatili; bali mwanamke amchaye Yehova, atasifiwa.
31 Date ei de fructu manuum suarum: et laudent eam in portis opera eius.
Mpeni tunda la mikono yake na kazi zake zimsifu katika malango.
