Proverbiorum 30
1 Verba Congregantis filii Vomentis. Visio, quam locutus est vir, cum quo est Deus, et qui Deo secum morante confortatus, ait:
Amazwi kaAguri indodana kaJake umMasa. Umuntu wathi kuIthiyeli, kuIthiyeli loUkhali:
2 Stultissimus sum virorum, et sapientia hominum non est mecum.
Isibili, ngiyisithutha kulomuntu, kangilakuqedisisa komuntu.
3 Non didici sapientiam, et non novi scientiam sanctorum.
Kangifundanga inhlakanipho, kangilwazi ulwazi lwabangcwele.
4 Quis ascendit in cælum atque descendit? quis continuit spiritum in manibus suis? quis colligavit aquas quasi in vestimento? quis suscitavit omnes terminos terræ? quod nomen est eius, et quod nomen filii eius, si nosti?
Ngubani owenyukela emazulwini njalo wehla? Ngubani oqoqe wafumbatha umoya ezandleni zakhe? Ngubani ogoqele amanzi esembathweni? Ngubani omise yonke imikhawulo yomhlaba? Lingubani ibizo lakhe, lebizo lendodana yakhe lingubani, uba usazi?
5 Omnis sermo Dei ignitus, clypeus est sperantibus in se:
Lonke ilizwi likaNkulunkulu licwengekile; uyisihlangu kwabaphephela kuye.
6 ne addas quidquam verbis illius, et arguaris inveniarisque mendax.
Ungengezeleli emazwini akhe, hlezi akukhuze, utholwe ungumqambimanga.
7 Duo rogavi te, ne deneges mihi antequam moriar.
Zimbili izinto engizicele kuwe; ungangigodleli zona ngingakafi.
8 Vanitatem, et verba mendacia longe fac a me. Mendicitatem, et divitias ne dederis mihi: tribue tantum victui meo necessaria:
Susa khatshana lami ize lamazwi amanga; ungangiphi ubuyanga loba inotho; ungiphe ukudla kwesabelo sami.
9 ne forte satiatus illiciar ad negandum, et dicam: Quis est Dominus? aut egestate compulsus furer, et periurem nomen Dei mei.
Hlezi ngisuthe, ngikuphike ngithi: Ngubani iNkosi? Kumbe hlezi ngibe ngumyanga, ngintshontshe, ngithathe ngeze ibizo likaNkulunkulu wami.
10 Ne accuses servum ad Dominum suum, ne forte maledicat tibi, et corruas.
Ungahlebi inceku enkosini yayo, hlezi ikuthuke, ube lecala.
11 Generatio, quæ patri suo maledicit, et quæ matri suæ non benedicit.
Kulesizukulwana esithuka uyise, esingabusisi unina;
12 Generatio, quæ sibi munda videtur, et tamen non est lota a sordibus suis.
isizukulwana esihlambulukileyo emehlweni aso, kodwa esingahlanjululwanga engcekezeni yaso;
13 Generatio, cuius excelsi sunt oculi, et palpebræ eius in alta surrectæ.
isizukulwana omehlo aso aphakeme kangaka, lenkophe zaso ziphakanyisiwe;
14 Generatio, quæ pro dentibus gladios habet, et commandit molaribus suis, ut comedat inopes de terra, et pauperes ex hominibus.
isizukulwana omazinyo aso zinkemba, lesimazinyo aso omhlathi zingqamu, zokudla abayanga emhlabeni, labaswelayo ebantwini.
15 Sanguisugæ duæ sunt filiæ, dicentes: Affer, Affer. Tria sunt insaturabilia, et quartum, quod numquam dicit: Sufficit.
Umkhaza ulamadodakazi amabili athi: Phana, phana; lezizontathu kazisuthi; ezine kazitsho ukuthi: Kwanele.
16 Infernus, et os vulvæ, et terra, quæ non satiatur aqua: ignis vero numquam dicit: Sufficit. (Sheol h7585)
Ingcwaba, lesizalo esiyinyumba, umhlaba ongasuthi amanzi, lomlilo ongathi: Kwanele. (Sheol h7585)
17 Oculum, qui subsannat patrem, et qui despicit partum matris suæ, effodiant eum corvi de torrentibus, et comedant eum filii aquilæ.
Ilihlo eliklolodela uyise, lelidelela ukulalela unina, amawabayi esihotsha azalikopola, labantwana bamanqe bazalidla.
18 Tria sunt difficilia mihi, et quartum penitus ignoro:
Lezizinto ezintathu ziyisimangaliso esikhulu kimi, yebo, ezine engingazaziyo:
19 Viam aquilæ in cælo, viam colubri super petram, viam navis in medio mari, et viam viri in adolescentia.
Indlela yokhozi emazulwini, indlela yenyoka edwaleni, indlela yomkhumbi enhliziyweni yolwandle, lendlela yejaha entombini.
20 Talis est et via mulieris adulteræ, quæ comedit, et tergens os suum dicit: Non sum operata malum.
Injalo indlela yowesifazana oliwule; udla, esule umlomo wakhe, athi: Kangenzanga isiphambeko.
21 Per tria movetur terra, et quartum non potest sustinere:
Ngenxa yezinto ezintathu umhlaba uyazamazama, yebo, ngenxa yezine ongezithwale:
22 Per servum cum regnaverit: per stultum cum saturatus fuerit cibo:
Ngenxa yesigqili nxa sibusa, lesithutha nxa sisuthi ukudla,
23 per odiosam mulierem cum in matrimonio fuerit assumpta: et per ancillam cum fuerit heres dominæ suæ.
ngenxa yesaliwakazi nxa sendile, lencekukazi nxa iyindlalifa yenkosikazi yayo.
24 Quatuor sunt minima terræ, et ipsa sunt sapientiora sapientibus.
Lezi ezine zingezincinyane zomhlaba, kanti zihlakaniphile zenziwe zihlakaniphe:
25 Formicæ, populus infirmus, qui præparat in messe cibum sibi:
Ubunyonyo buyisizwe esingelamandla, kanti bulungisa ukudla kwabo ehlobo.
26 lepusculus, plebs invalida, qui collocat in petra cubile suum:
Imbila ziyisizwe esingelamandla, kanti zimisa indlu yazo edwaleni.
27 regem locusta non habet, et egreditur universa per turmas suas:
Intethe kazilankosi, kanti zonke ziphuma zehlukene ngamaviyo.
28 stellio manibus nititur, et moratur in ædibus regis.
Umbankwa ubambelela ngezandla ezimbili, njalo usezigodlweni zenkosi.
29 Tria sunt, quæ bene gradiuntur, et quartum, quod incedit feliciter:
Lezi ezintathu zinyathela kuhle, yebo, ezine zihamba kuhle:
30 Leo fortissimus bestiarum, ad nullius pavebit occursum:
Isilwane esilamandla phakathi kwenyamazana, esingeyikubuyela emuva ngenxa yobuso loba ngobukabani;
31 gallus succinctus lumbos: et aries: nec est rex, qui resistat ei.
inja ebhince okhalweni, kumbe impongo; lenkosi ileviyo lamabutho.
32 Est qui stultus apparuit postquam elevatus est in sublime: si enim intellexisset, ori suo imposuisset manum.
Uba ube yisithutha ngokuziphakamisa, njalo uba ucebe okubi, beka isandla emlonyeni.
33 Qui autem fortiter premit ubera ad eliciendum lac, exprimit butyrum: et qui vehementer emungit, elicit sanguinem: et qui provocat iras, producit discordias.
Ngoba ukuphehlwa kochago kuveza iphehla, lokucindezelwa kwempumulo kuveza igazi, lokucindezelwa kwentukuthelo kuveza ingxabano.
