Proverbiorum 24
1 Ne æmuleris viros malos, nec desideres esse cum eis:
Ungabi lamhawu ngabantu ababi, ungaloyisi ukuba labo.
2 quia rapinas meditatur mens eorum, et fraudes labia eorum loquuntur.
Ngoba inhliziyo yabo iceba udlakela, lezindebe zabo zikhuluma uhlupho.
3 Sapientia ædificabitur domus, et prudentia roborabitur.
Ngenhlakanipho indlu iyakhiwa, langokuqedisisa iqiniswe.
4 In doctrina replebuntur cellaria, universa substantia pretiosa et pulcherrima.
Langolwazi amakamelo agcwaliswa ngempahla zonke eziligugu lezimnandi.
5 Vir sapiens, fortis est: et vir doctus, robustus et validus.
Umuntu ohlakaniphileyo ulamandla, lomuntu ololwazi uqinisa amandla.
6 Quia cum dispositione initur bellum: et erit salus ubi multa consilia sunt.
Ngoba ngezeluleko ezihlakaniphileyo ungalawula impi yakho, lokukhululwa kusebunengini babeluleki.
7 Excelsa stulto sapientia, in porta non aperiet os suum.
Inhlakanipho enkulu iphakeme esiwuleni; esangweni kasivuli umlomo waso.
8 Qui cogitat mala facere, stultus vocabitur.
Oceba ukwenza okubi, bazambiza ngokuthi ngumnikazi wamacebo amabi.
9 Cogitatio stulti peccatum est: et abominatio hominum detractor.
Umcabango wobuwula yisono, lesideleli siyisinengiso emuntwini.
10 Si desperaveris lassus in die angustiæ: imminuetur fortitudo tua.
Uba uzitshengisa uxega ngosuku lokuhlupheka, amandla akho mancinyane.
11 Erue eos, qui ducuntur ad mortem: et qui trahuntur ad interitum liberare ne cesses.
Bophule abasiwa ekufeni, labatatalikela ekubulaweni, kungathi ungabanqanda.
12 Si dixeris: Vires non suppetunt: qui inspector est cordis, ipse intelligit, et servatorem animæ tuæ nihil fallit, reddetque homini iuxta opera sua.
Uba usithi: Khangela besingakwazi lokhu; ohlola izinhliziyo yena kayikukunanzelela yini? Olondoloza umphefumulo wakho yena kakwazi yini? ngitsho ubuyisela emuntwini njengokomsebenzi wakhe?
13 Comede, fili mi, mel, quia bonum est, et favum dulcissimum gutturi tuo:
Dlana uluju, ndodana yami, ngoba lulungile, lohlanga loluju lumnandi elwangeni lwakho.
14 Sic et doctrina sapientiæ animæ tuæ: quam cum inveneris, habebis in novissimis spem, et spes tua non peribit.
Lunjalo ulwazi lwenhlakanipho emphefumulweni wakho; uba uluthola, kuzakuba lomvuzo, lethemba lakho kaliyikuqunywa.
15 Ne insidieris, et quæras impietatem in domo iusti, neque vastes requiem eius.
Wena okhohlakeleyo, ungacathameli umuzi wolungileyo; ungachithi indawo yakhe yokuphumula.
16 Septies enim cadet iustus, et resurget: impii autem corruent in malum.
Ngoba olungileyo uzakuwa kasikhombisa, avuke futhi; kodwa abakhohlakeleyo bazakhubeka ebubini.
17 Cum ceciderit inimicus tuus, ne gaudeas, et in ruina eius ne exultet cor tuum:
Ungathokozi ngokuwa kwesitha sakho, lekukhubekeni kwaso inhliziyo yakho kayingajabuli;
18 ne forte videat Dominus, et displiceat ei, et auferat ab eo iram suam.
hlezi iNkosi ikubone, kube kubi emehlweni ayo, iphendule ulaka lwayo ilususe kuso.
19 Ne contendas cum pessimis, nec æmuleris impios:
Ungazikhathazi ngenxa yabenzi bobubi, ungabi lamhawu ngabakhohlakeleyo;
20 quoniam non habent futurorum spem mali, et lucerna impiorum extinguetur.
ngoba omubi kayikuba lomvuzo; isibane sabakhohlakeleyo sizacitshwa.
21 Time Dominum, fili mi, et regem: et cum detractoribus non commiscearis:
Ndodana yami, yesaba uJehova lenkosi; ungahlanganyeli labaguquguqukayo;
22 quoniam repente consurget perditio eorum: et ruinam utriusque quis novit?
ngoba incithakalo yabo izavuka masinyane; njalo ngubani owazi ukuchitheka kwabo bobabili?
23 Hæc quoque sapientibus: Cognoscere personam in iudicio non est bonum.
Lala ngawabahlakaniphileyo. Ukunaka ubuso kusahlulelo kakulunganga.
24 Qui dicunt impio: Iustus es: maledicent eis populi, et detestabuntur eos tribus.
Othi kokhohlakeleyo: Wena ulungile; abantu bazamqalekisa, izizwe zizamthukuthelela.
25 Qui arguunt eum, laudabuntur: et super ipsos veniet benedictio.
Kodwa kulabo abamkhuzayo kuzakuba lentokozo, lesibusiso esihle sizabehlela.
26 Labia deosculabitur, qui recta verba respondet.
Ophendula ngamazwi aqondileyo uzakwanga indebe.
27 Præpara foris opus tuum, et diligenter exerce agrum tuum: ut postea ædifices domum tuam.
Lungisa umsebenzi wakho ngaphandle, uzilungiselele wona ensimini, emva kwalokho wakhe indlu yakho.
28 Ne sis testis frustra contra proximum tuum: nec lactes quemquam labiis tuis.
Ungabi ngumfakazi umelene lomakhelwane wakho kungelasizatho, kumbe ukhohlise ngendebe zakho.
29 Ne dicas: Quomodo fecit mihi, sic faciam ei: reddam unicuique secundum opus suum.
Ungathi: Njengokwenza kwakhe kimi ngizakwenza njalo kuye; ngizaphindisela emuntwini njengokomsebenzi wakhe.
30 Per agrum hominis pigri transivi, et per vineam viri stulti:
Ngedlula ensimini yevila, lesivinini somuntu oswele ingqondo;
31 et ecce totum repleverant urticæ, et operuerant superficiem eius spinæ, et maceria lapidum destructa erat.
khangela-ke, konke kwakumile ameva, imbabazane yayisibekele ubuso bakho, lomthangala wakho wamatshe udilikile.
32 Quod cum vidissem, posui in corde meo, et exemplo didici disciplinam.
Mina-ke ngakukhangela, ngakubeka enhliziyweni yami; ngakubona, ngemukela imfundiso.
33 Parum, inquam, dormies, modicum dormitabis, pauxillum manus conseres, ut quiescas:
Ubuthongo obuncinyane, ukuwozela okuncinyane, ukusonga izandla okuncinyane ukuthi kulalwe,
34 et veniet tibi quasi cursor egestas, et mendicitas quasi vir armatus.
besebusiza ubuyanga bakho njengesihambi, lenswelo zakho njengomuntu ohlomileyo.
