Proverbiorum 1
1 Parabolæ Salomonis, filii David, regis Israel.
Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,
2 Ad sciendam sapientiam, et disciplinam:
Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;
3 ad intelligenda verba prudentiæ: et suscipiendam eruditionem doctrinæ, iustitiam, et iudicium, et æquitatem:
Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
4 ut detur parvulis astutia, adolescenti scientia, et intellectus.
Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.
5 Audiens sapiens, sapientior erit: et intelligens, gubernacula possidebit.
Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,
6 Animadvertet parabolam, et interpretationem, verba sapientum, et ænigmata eorum.
Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.
7 Timor Domini principium sapientiæ. Sapientiam, atque doctrinam stulti despiciunt.
Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.
8 Audi, fili mi, disciplinam patris tui, et ne dimittas legem matris tuæ:
Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
9 ut addatur gratia capiti tuo, et torques collo tuo.
Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.
10 Fili mi, si te lactaverint peccatores, ne acquiescas eis.
Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.
11 Si dixerint: Veni nobiscum, insidiemur sanguini, abscondamus tendiculas contra insontem frustra:
Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;
Pożremyż ich żywo, jako grób, a całkiem, jako zstępujących w dół; (Sheol h7585)
13 Omnem pretiosam substantiam reperiemus, implebimus domos nostras spoliis.
Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;
14 Sortem mitte nobiscum, marsupium unum sit omnium nostrum.
Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.
15 Fili mi, ne ambules cum eis, prohibe pedem tuum a semitis eorum.
Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.
16 Pedes enim illorum ad malum currunt, et festinant ut effundant sanguinem.
Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.
17 Frustra autem iacitur rete ante oculos pennatorum.
Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:
18 Ipsi quoque contra sanguinem suum insidiantur, et moliuntur fraudes contra animas suas.
Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.
19 Sic semitæ omnis avari, animas possidentium rapiunt.
Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.
20 Sapientia foris prædicat, in plateis dat vocem suam:
Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.
21 in capite turbarum clamitat, in foribus portarum urbis profert verba sua, dicens:
W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:
22 Usquequo parvuli diligitis infantiam, et stulti ea, quæ sibi sunt noxia, cupient, et imprudentes odibunt scientiam?
Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?
23 Convertimini ad correptionem meam: en proferam vobis spiritum meum, et ostendam vobis verba mea.
Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.
24 Quia vocavi, et renuistis: extendi manum meam, et non fuit qui aspiceret.
Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;
25 Despexistis omne consilium meum, et increpationes meas neglexistis.
Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;
26 Ego quoque in interitu vestro ridebo, et subsannabo, cum vobis id, quod timebatis, advenerit.
Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.
27 Cum irruerit repentina calamitas, et interitus quasi tempestas ingruerit: quando venerit super vos tribulatio, et angustia:
Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;
28 Tunc invocabunt me, et non exaudiam: mane consurgent, et non invenient me:
Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.
29 eo quod exosam habuerint disciplinam, et timorem Domini non susceperint,
Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,
30 nec acquieverint consilio meo, et detraxerint universæ correptioni meæ.
Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:
31 Comedent igitur fructus viæ suæ, suisque consiliis saturabuntur.
Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.
32 Aversio parvulorum interficiet eos, et prosperitas stultorum perdet illos.
Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.
33 Qui autem me audierit, absque terrore requiescet, et abundantia perfruetur, timore malorum sublato.
Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.
